Samenvatting
Samenvatting 10 tijdvakken geschiedenis (kenmerkende aspecten)
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting over alle kenmerkende aspecten van geschiedenis per tijdvak.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Overzicht 10 tijdvakkenHistorische context:
Steden en burgers in de lage landen
Verlichting
Tijdvak 1 – jagers en boeren (prehistorie tot 3000 v.C.)
1.De levenswijze van jagers-verzamelaars
Middel van bestaan: leven van de jacht en het plukken van vruchten en knollen etc. ze zijn nomaden
en trekken achter dieren aan met weinig bezittingen. Er is weinig ongelijkheid in de sociale
verhoudingen. Man: jacht. Vrouw: voedsel verzamelen en voor kinderen zorgen. De groepen zijn rond
de 25 man. Kennis gebaseerd op ongeschreven bronnen.
2.Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen.
De nederzettingen van boeren ontstaan vaak in de buurt van water, vaak bij rivieren. Dit is de
sedentaire revolutie, van rondtrekken naar een vaste woonplaats. Water: drinkwater, vruchtbare
grond, transportroute, vis, bescherming tegen vijanden. Het einde van de IJstijd heeft tot gevolg dat
de Sahara ontstaat en dat mensen de woestijn verlaten en zich bij de rivieren gaan vestigen.
De eerste landbouwrevolutie (neolithische revolutie) vindt omstreeks 10000 v. Chr. (Midden-Oosten)
plaats. Gevolg: sociale ongelijkheid door verschil in bezit. Ze leven van akkerbouw en veeteelt in een
sedentair bestaan. Mannen: veeteelt. Vrouwen: akkerbouw. Meer kinderen geboren en grotere
groepen. Boeren geloofden in het hiernamaals
3.Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Na de landbouwrevolutie ontstaan daar, bij rivieren, geleidelijk stedelijke gemeenschappen. Dit zijn
dan ook Rivierdalbeschavingen zoals: Mesopotamië, nijl, Hoangho, Indus. Er ontstond een
voedseloverschot.
De stedelijke samenlevingen zijn dus te herkennen aan het bestaan van:
1) handelsspecialisatie (veel verschillende beroepen),
2) van een schrift (nodig bij het samenleven van grote groepen mensen),
3) van een godsdienstig centrum (priesters die de banden met de Goden onderhouden),
4) een hiërarchie (rangorde van hoog naar laag) met vaak een koning aan het hoofd,
5) een belasting (priesters en bestuur/koning moeten onderhouden worden en allerlei zaken die
nodig zijn voor het gemeenschappelijk belang moeten ‘betaald’ kunnen worden).
6) Irrigatielandbouw (een systeem van dijken en kanalen).
, Tijdvak 2 – Grieken en Romeinen (oudheid 3000 v.C. tot 500 n.C.)
4.de ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de
Griekse stadstaat
stadsstaten met eigen bestuursvorm:
- Een bestuur door alleenheersers (monarchie).
- Bestuursvormen waarin er alleen een hele kleine groep is die invloed heeft op het
bestuur. Anderen hebben geen toegang tot het bestuur (oligarchie).
- Een bestuursvorm waarbij er een regering is door rijke en aanzienlijke families. De
Grieken noemden dit een regering van de besten (aristocratie). Aristocratie wordt
ook vaak gelijkgesteld aan adel.
- Bestuursvormen waaraan alle burgers deelnamen (de democratie in het oude
Athene). Tot de burgers rekende men echter lang niet iedereen. Een goede burger
was iemand die een grote betrokkenheid toonde bij bestuurlijke zaken, maar
vrouwen, slaven, vreemdelingen en kinderen hoorden daar niet bij.
- De regering door een tiran, iemand die zich op onwettige wijze meester had gemaakt
van de regering (tirannie)
De Grieken discussieerden volop over de voor- en nadelen van die verschillende soorten bestuur.
(O.a. Plato en Socrates in Athene over de democratie). De democratie was dus voor hen absoluut niet
de enige juiste bestuursvorm, zoals wij tegenwoordig in onze westerse samenleving wel vaak denken
dat de democratie dat wel is.
In het oude Griekenland had een belangrijke verandering plaatsgevonden in het denken:
mythologisch wereldbeeld natuurwetenschappelijk wereldbeeld. Dit heeft grote gevolgen,
bijvoorbeeld voor de geneeskunst en de geschiedschrijving.
5.de groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa
verspreidde
De Griekse cultuur verspreidde zich over het Middellandse Zeegebied nadat er sprake was van
overbevolking in Griekenland en verschillende stadstaten ertoe overgingen nederzettingen (kolonies)
te stichten buiten Griekenland. (Tussen 750 en 550 v. Chr.).
Met een lange reeks oorlogen breidden Romeinen hun stadstaat uit tot een wereldrijk rondom de
Middellandse Zee. Het Romeinse rijk was strak georganiseerd en stond vanaf de 1e eeuw v.C. onder
leiding van een machtige keizer. In het rijk kwam een welvarende landbouw stedelijke samenleving
tot ontwikkeling. Er was veel handel, ook met gebieden buiten het rijk. In de veroverde gebieden
verspreidden Romeinen de Grieks-Romeinse cultuur (romanisering); er was ook invloed van lokale
culturen op de Romeinse cultuur.
De Romeinen zagen de mens allereerst als een burger met rechten en plichten. Daarom besteedden
zij ook zoveel aandacht aan het op schrift stellen van wetten die het leven van de mensen moesten
regelen. De Romeinen formuleerden rechtsregels die uniek waren voor hun tijd en die ook nu nog de
basis van ons rechtssysteem vormen:
- Iemand is onschuldig tot zijn schuld is bewezen.
- Iemand die ergens van is beschuldigd, moet de kans krijgen zich te verdedigen.
- Niemand mag worden gestraft voor wat hij denkt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marleenduis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53008 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen