Een uitgebreide samenvatting voor de eerste deeltoets van neurowetenschappen. De onderwerpen: algemene organisatie en ontwikkeling van het (centrale) zenuwstelsel en de visuele, somatosensibele en auditieve systemen worden besproken. De highlights van neurotransmissie en elektrische signaal overdra...
Samenvatting Neurowetenschappen tentamen 1
Femke de Gier
Minor BMW 2020
Inhoud
1: Algemene organisatie en ontwikkeling van het zenuwstelsel .................................................................... 3
Neuronen .................................................................................................................................................... 3
Gliacellen ..................................................................................................................................................... 4
Organisatie .................................................................................................................................................. 4
Centraal zenuwstelsel ................................................................................................................................. 4
Cerebrospinale vloeistof ............................................................................................................................. 5
Arteriële systeem ........................................................................................................................................ 6
Neuroanatomy CZS...................................................................................................................................... 7
2: De Ontwikkeling van het Centraal Zenuwstelsel ....................................................................................... 10
Embryonale ontwikkeling .......................................................................................................................... 10
Stadium 1: Dorsale inductie ...................................................................................................................... 10
Stadium 2: Ventrale inductie ..................................................................................................................... 11
Stadium 3: Neurogenese en Neurale migratie .......................................................................................... 13
Stadium 4 Myelinisatie, synaptogenese en synapseliminatie ................................................................... 15
3: Electrische Signalen in Neuronen .............................................................................................................. 19
4: Neurotransmissie ...................................................................................................................................... 22
5: Het Somatosensorische Systeem .............................................................................................................. 24
Exteroceptie → Tast .................................................................................................................................. 24
Types Eerste orde sensorische neuronen ............................................................................................. 25
Tweepunt-discriminatie ........................................................................................................................ 27
Somatopische verdeling cortex en Brodmann gebieden ...................................................................... 28
Exteroceptie → Pijn................................................................................................................................... 29
Morfologie ............................................................................................................................................. 29
Perifere sensitisatie en centrale sensitisatie ............................................................................................. 29
De baansystemen (werkcollege) ............................................................................................................... 31
Case studies ............................................................................................................................................... 32
6: Het Visuele Systeem: Het Oog................................................................................................................... 34
Optische elementen van het oog .............................................................................................................. 34
De retina en fotoreceptoren ..................................................................................................................... 37
Receptieve velden ..................................................................................................................................... 38
Center-surround receptieve velden van bipolaire cellen en ganglioncellen............................................. 41
1
,Universiteit Utrecht – Biomedische Wetenschappen
7: Het Visuele Systeem: Corticale Visuele Informatieverwerking ................................................................. 43
Kleuren zien ............................................................................................................................................... 43
8: Het Auditieve Systeem .............................................................................................................................. 50
Deel 1 – Het Gezonde Gehoor................................................................................................................... 50
Anatomie ............................................................................................................................................... 50
De oorschelp.......................................................................................................................................... 51
Middenoor............................................................................................................................................. 51
Het binnenoor – De Cochlea ................................................................................................................. 51
Het brein................................................................................................................................................ 55
Superior Olijfkernen .............................................................................................................................. 56
Deel 2 Doofheid en therapieën ................................................................................................................. 58
1: Algemene organisatie en ontwikkeling van het
zenuwstelsel
Hoorcollege 1
Zenuwstelsel bevat twee soorten cellen: Gliacellen en neuronen. Er zijn ongeveer 100 miljard neuronen
en 1000 miljard gliacellen.
Centraal zenuwstelsel = Hersenen (Encephalon) en ruggenmerg (Myelum).
Perifeer zenuwstelsel = Hersenzenuwen (Nervi Craniales), Ruggenmergzenuwen (Nervi Spinales) en het
sensibele en autonome ganglia.
Neuronen
• Opbouw neuronen: Een cellichaam (receptief) met uitlopers:
o Axonen kunnen zich vertakken en geven het signaal door = Conductief. Axonheuvel:
ontspringen axon van kern. Bij sensibele neuronen is deze net voor eerste knoop van
Ranvier.
o Dendrieten, vergroten receptief deel, hoe groter, hoe meer contact. Neemt informatie
op. = Receptief. Als meer axonen contact zoeken, zullen dendrieten toenemen.
o Soma = cellichamen = nucleus en perikaryon. Eiwitten vanuit kern via axoplasmatisch
transport vervoerd.
o Presynaptische uiteinden = Gespecialiseerde verdikking van axon naar een volgend
postsynaptische structuur. Informatie overdracht.
• Chemische synapsen scheiden neurotransmitters uit in de synaptische cleft voor cel-cel contact.
• 3 type neuronen op basis van hun functie;
▪ Efferent = CZS→PZS
▪ Afferent = PZS→CZS
▪ Schakelneuronen/interneuronen.
o Verschillende vormen neuronen
▪ Bipolair: Korte afstand. Vrijwel altijd sensibel (afferent). Heeft axon en dendriet.
▪ Pseudo-unipolair: gespecialiseerde bipolaire neuron. Heeft alleen axon.
Actiepotentiaal aan perifere uiteinde i.p.v. axonheuvel.
▪ Multipolaire: Één axon en meerdere (grote boom) dendrieten. Axon kan
vertakken. Bevat soms doornsynapsen waardoor meer axonen contact kunnen
maken. Denk aan en Purkinjecel.
Gliacellen
• Veel meer gliacellen dan neuronen.
• Ondersteunende functie (dus niet alleen een bindend element).
• CZS:
o Astrocyten: Meest voorkomend, doorgeven prikkels. Onderdeel BBB. Steuncellen. Zal
jonge neuronen bij de ontwikkeling naar de juiste plek leiden langs radiale gliacellen.
Nemen het te veel aan neurotransmitter op en nemen ook kaliumionen op zodat andere
neuronen niet spontaan depolariseren. Ruimen afgestorven neuronen op met
fagocytose.
o Oligodendrocyten: Hebben dezelfde functie al Schwanncellen. En hebben meerdere
uitlopers die een internodium vormen.
o Microglia: Nemen het restmateriaal op. Hebben wellicht een andere oorsprong;
mesodermaal?
o Ependymcellen: Bij ventrikels voor cerebrospinale vloeistof.
• PZS:
o Satellietcellen: Omgeven cellichaam van neuron in sensibele/autonome ganglia.
o Schwann-cellen: Vormen de myelineschede en zijn verantwoordelijk voor saltatoire
zenuwimpulsgeleiding. Vormt één internodium.
Organisatie
• Afferent → Naar CNS. Aanvoerend,
sensorisch, sensibel.
o Somatosensorisch (extern,
auditief en visueel).
o Viscerosensorisch (intern).
• Efferent → Van het CNS af. Motorisch.
o Somatomotorisch (vrijwillige
bewegingen, skeletspier).
o Autonoom: Visceromotorisch
(gladde spieren, hartspieren
en klieren).
Centraal zenuwstelsel
Cerebrum = Grote hersenen. Twee Cerebrale
hemisferen.
Diencephalon = Tussenhersenen
Hersenstam
• Mesencephalon = Middenhersenen
een onderdeel van de hersenstam.
• Pons en medulla horen ook bij
hersenstam.
Cerebellum = Kleine hersenen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Femkedg0203. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
