Samenvatting
Samenvatting H4 Biologie
Dit document bevat een samenvatting van H4 Biologie waarin alle begrippen aan bod komen en duidelijk en uitgebreid uitleg gegeven wordt.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
H4 Voortplanting§4.1 Nieuw leven
Bevruchting
Bevruchting: kern van eicel versmelt met kern van zaadcel. Om de eicel zit een laag follikelcellen.
1. Bij de ovulatie komt een eicel uit een eierstok in een eileider.
2. Zaadcellen dringen door de follikellaag naar de doorzichtige eiwitlaag, zona pellucida.
3. De eerste zaadcel die de celmembraan bereikt zorgt ervoor dat de eiwitlaag
ondoordringbaar wordt, het bevruchtingsmembraan.
4. Kernen van de zaadcel en het eicel versmelten → zygote (bevruchte eicel).
De eerste delingen (na 30 uur) zijn klievingsdelingen, waarbij er geen plasmagroei optreedt.
- Dag 3: de zygote uitgegroeid tot een embryo.
- Dag 5: de zygote wordt door de trilharen naar de baarmoeder vervoerd.
Innesteling en ontwikkeling
- Dag 5 → 100 cellen; dag 7/8 → de innesteling, ingroeien van embryo in baarmoederslijmvlies.
- Embryo bestaat uit een blaasje, blastula. De meeste cellen liggen aan de buitenkant,
trofoblast. Binnenin ligt de embryoblast, waaruit de kiemschijf ontstaat.
- De trofoblast produceert HCG, wat in het bloed en urine van de vrouw komt. Het vormt
ook uitstulpingen: vlokken die tussen baarmoederslijmvlies ingroeien en het embryonale
deel van de placenta vormen.
- Cellen van kiemschijf groeien uit tot het kind, cellen tussen trofoblast en kiemschijf
vormen het begin van de navelstreng.
- Onstaan van kleine holte: de holte van het dooierblaasje. Het vormt de eerste bloedcellen;
later neemt de lever deze taak over; uiteindelijk wordt het beenmerg.
- Ontstaan van de grote holte: amnionholte, die gevuld is met vruchtwater.
- Embryo is nu omgeven door vruchtwater en 2 vruchtvliezen: het amnion (van
amnionblaasjes) en het chorion (van trofoblast).
Van embryo tot foetus
Week 3 → bloedvatenstelsel is gevormd. Via de navelstreng gaat bloed van het embryo naar de
placenta, wat ook de bloedvaten van de moeder bevat. Uitwisseling van stoffen gebeurt via de
celmembraan van vlokken, want de bloedsomlopen moeten strikt gescheiden blijven. Navelstreng
bevat 2 slagaders, die CO2 en afvalstoffen vervoeren, en een ader, die zuurstof en
voedingsstoffen naar het embryo brengen. Week 8 → alle organen zijn aangelegd, dus het heet
een foetus. Bij een miskraam stoot het lichaam van de moeder de foetus af.
Ontwikkeling geslachtsorganen
Bij week 6 hebben beide seksen de gangen van Wolff en Müller en de genitale knop en groeve.
Jongens hebben X- en Y-chromosoom, waarop het SRY-gen ligt dat genen remt en activeert.
Ontstaan van testes (zaadballen) en het uitgroeien van zaadleiders, eikel, balzak. Zonder
Y-chromosoom is het een meisje, waarbij eileiders, clitoris en schaamlippen groeien.
Leefstijl
Leefstijl van zwangere vrouw heeft invloed op ongeboren kind. In de eerste 8 weken is de foetus
kwetsbaar voor medicijnen en stoffen van roken of drugs en stress. Voeding is ook belangrijk.
Kalk is belangrijk voor de ontwikkeling van botten, en foliumzuur om een open rug te voorkomen.
, Vrouwelijke geslachtsorganen
In puberteit zorgen hormonen voor groei. Ovaria begint de ontwikkeling van eicellen elke maand
tot de overgang. Eileider ontvangt een eicel die vrijkomt bij ovulatie. Het eicel sterft na 24 uur;
baarmoederslijmvlies dat is gevormd wordt afgestoten bij menstruatie. Vagina vormt toegang tot
baarmoeder, schaamlippen beschermen de vagina. Het maagdenvlies is een randje weefsel van
de ingang vagina. Orgasme door prikkeling van clitoris → samentrekking spieren in baarmoeder.
Mannelijke geslachtsorganen
Beide zaadballen zijn bij geboorte afgedaald in het scrotum, de balzak. Vanaf de puberteit maken
zaadbuisjes zaadcellen. Zaadbuisjes monden uit in bijbal die ze opslaat tot zaadlozing. Een penis
bevat zwellichamen die zich vullen met bloed bij een erectie. Bij zaadlozing duwen kringspiertjes
de zaadcellen naar de penis. Zaadblaasjes voegen, via de zaadleider en prostaatklier, vocht toe
aan zaadcellen wat het sperma vormt.
Ontwikkeling
Primaire geslachtskenmerken zijn waarneembaar na 14 weken. Bij puberteit groeien secundaire
geslachtskenmerken: lichaam en geslachtsorganen. Geestelijke veranderingen zijn tertiaire
geslachtskenmerken, waardoor er verschil is in seksuele voorkeur.
§4.2 Vorming geslachtscellen
Aantal chromosomen in een cel
Gameten (geslachtscellen) hebben 23 chromosomen. Gameten zijn haploïd (n): elk geslachtscel
bevat maar één exemplaar per type chromosoom. Zygote zijn diploïd (2n): elk chromosoom is
dubbel aanwezig. Je hebt 23 paren homologe chromosomen. Een van de moeder en een van de
vader, die beide info bevatten over dezelfde erfelijke eigenschappen.
Meiose
Gameten ontstaan in 2 fasen door reductiedeling: de meiose.
Meiose I: elk paar chromosomen gaat uit elkaar.
- Interfase: DNA verdubbelt → elk chromosoom bestaat uit 2 chromatiden.
- Spiraliseren van de chromosomen: kernmembraan valt uiteen, beide dochtercellen krijgen
een complete set erfelijke eigenschappen.
- Paren zoeken elkaar op en komen tegenover elkaar in het midden van de cel.
- Chrossingover (homologe chromosomen verstrengelen) levert recombinante chromatiden
op → vergrote kans op erfelijke eigenschappen.
- Ontstaan van een spoelfiguur, trekdraden trekken chromosoomparen uit elkaar. De cel is
nu gesplitst in 2 haploïde dochtercellen.
Meiose II: chromatiden van elk chromosoom gaan uit elkaar.
- M-fase (mitose)
- Nieuwe kernmembranen omsluiten chromosomen die despiraliseren, en grondplasma
verdeelt zich over 2 gameten.
Vrouwelijke geslachtscellen
Vorming gameten gebeurt voor de geboorte. Door mitose ontstaan miljoenen kiemcellen, diploïde
oögonia. Een deel stopt in meiose I (profase I) en vormt de diploïde primaire oöcyten. Een groot
aantal sterft af, en de cellen die nog leven vormen samen met follikelcellen een follikel. Vanaf
puberteit gaat, door het hormoon FSH, de meiose verder → 5-12 follikels nemen in volume toe,
maar slechts 1 follikel maakt de meiose af. Deze cel krijgt vrijwel alles, het is de secundaire
oöcyt. De andere cellen blijven erg klein, de poollichaampjes. In metafase II komt de eicel uit de
follikel: de ovulatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinjacobs06. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 59063 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen