Samenvatting Jeugdhulpverlening
Minor 2024/2025
Hoofdstukken van de minor:
1. kennismaking thema’s en problematieken & kennismaking diverse doelgroepen.
2. Jeugdhulpverlening als sector, geschiedenis en wettelijk kader & jongens- en meiden
coaching.
3. Hulpvragen in de jeugdhulpverlening & jeugd GGZ, verslaving, suïcidaliteit en de invloed van
de social media.
4. Netwerk gericht werken en trainingen & outreachend werken met jongeren.
5. Presentaties,
6. Lichaamsgericht werken en therapeutische relatie & kunstzinnige therapie,
7. Individueel systeemgericht werken & werken met gezinnen en ouders,
8. Meldcode, LIRIK en Signs of Safety & pleegzorg en adoptie,
9. Seksualiteit
Hoofdstuk 1
Passie voor jeugdhulpverlening
• Jongeren zorgen voor leven in de brouwerij,
• Jongeren zien nieuwe trends,
• Jongeren zijn vaak enorm eerlijk,
• Jeugdhulpverlening gericht op het ondersteunen van jongeren bij het leven in de wereld van
nu,
• Leven in een essentiële fase met veel vragen,
• Invloed voelbaar van maatschappij, ouders, vrienden, eigen kenmerken en daarin een weg
vinden.
• Focus op leven binnen de leefwerelden en daarin de brede kennismaking laten plaatsvinden.
Het werkveld
Afbakening doelgroep:
• Jeugdhulpverlening gaat over kinderen en jongeren van 12-18 met een verlenging tot 21
(soms 23).
• Gericht op ouders, kind/jongere en diens omgeving.
• De pedagogische driehoek staat centraal en/of de jongere staat centraal.
o Pedagogische driehoek:
, • Midden cirkel: Gezin en direct betrokkenen vanuit het eigen
sociale netwerk.
• Ring 1: Ondersteuning die voor ieder kind en gezin
beschikbaar en behulpzaam is in een bepaalde fase van het
opgroeien. (direct betrokken)
• Ring 2: Ondersteuning die voor ieder kind en gezin
beschikbaar is, en zo af en toe behulpzaam is in een
bepaalde fase van het opgroeien. (laagdrempelige
voorzieningen)
• Ring 3: Specifieke ondersteuning die voor ieder kind en
gezin beschikbaar is, nadat hiervoor een indicatie is
afgegeven. (voorzieningen beschikbaar op indicatie)
• Ring 4: Zeer specifieke ondersteuning die wordt ingezet als
er grote zorgen zijn om een kind en gezin. (voorzieningen
die specifiek beschikbaar zijn bij zorg)
Naast deze verschillende ringen heb je ook nog in de ringen verschillende partijen van de
jeugdhulpverlening. Denk aan verschillende organisaties die dezelfde hulp bieden. Binnen de
verschillende partijen van de jeugdhulpverlening heb je ook nog verschillende takken. Denk aan
openbare tak, christelijke tak, islamitische tak, reformatorische tak, LVB tak en hoogbegaafde tak.
Rijen per cirkel uitgelegd:
Midden cirkel:
• ouders,
• pleegouders,
• broer en zussen
• buren,
• familie,
• opa’s en oma’s,
• vrienden en vriendinnen van kind of jongere,
• vrienden van (pleeg) ouders
• oppas
• andere belangrijke volwassenen,
• .....
Opvang en onderwijs
Ring 1 (Direct betrokken): Kinderopvang, basisonderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs,
voortgezet speciaal onderwijs, MBO, HBO (?), uni (?)
Ring 2 (Laagdrempelige voorzieningen): leerplicht, GGD
Ring 3 (Voorzieningen beschikbaar op indicatie): SMW, schoolpsycholoog, mentor
Ring 4 (Voorzieningen die specifiek beschikbaar zijn bij zorg): Samenwerkingsverband,
orthopedagoog, onderwijs consulent.
Welzijn, sport en cultuur
Ring 1: Bibliotheek, sportvoorzieningen, vrijwilligerswerk, buurtinitiatieven.
,Ring 2: Culturele voorzieningen, kinder- en jongerenwerk, ontmoetingsplekken, online
ontmoetingsplekken.
Ring 3: Maatjes en mentorprojecten, steungezin, steunouders, home start.
Ring 4: Geen
Gezondheid en zorg
Ring 1: Consultatie bureau, geboortezorg, huisartsen praktijk, tandarts.
Ring 2: Fysiotherapie, huisartsen praktijk, wijkteam.
Ring 3: Ergotherapie, gehandicaptenzorg, logopedie, orthodontist, Jeugd GGD, Jeugd- en opvoedhulp,
verslavingszorg, ziekenhuis.
Ring 4: Gehandicaptenzorg, jeugd- GGZ, Jeugd- en opvoedhulp, verslavingszorg, ziekenhuis.
Veiligheid
Ring 1: Geen
Ring 2: Politie, rechtsbijstand, kindertelefoon, meldknop.nl, pestweb.nl
Ring 3: Politie, rechtbank, Veilig Thuis
Ring 4: Gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering, raad voor de
kinderbescherming, jeugdzorgplus, justitiële jeugdinrichting, centrum seksueel geweld, crisis- en
vrouwenopvang, landelijk expertise- en behandelcentrum geweld.
Wonen, werk en inkomen
Ring 1: Woningbouw vereniging
Ring 2: DWI, schuldhulpverlening, UWV
Ring 3: Jeugdhulp in gezinsvormen, schuldsanering, voedselbank.
Ring 4: Residentiele jeugdhulp, jeugdhulp met verblijf.
Vormen van jeugdhulp
• Ambulante jeugdhulp van het lokale team (jongeren gaat naar de professional),
• Begeleiding thuis bij problemen in het gezin (ambulante jeugdhulp),
• Pleegzorg (als je niet meer thuis kan wonen, kan uit-huis-wonen zijn of pleegzorg),
• Jeugdzorgplus,
• Hulp in een instelling voor jeugd- en opvoedhulp (van mild: opvoedcursus, naar intensief. Hoe
intensiever de jeugd- en opvoedhulp wordt, hoe nauwer de GGZ gaat samen werken),
• Jeugd- GGZ (opname gaat vaak samen met diagnose),
• Jeugdzorg voor kinderen met een verstandelijke beperking (de hele tak van jeugdzorg, maar
dan voor LVB. Ook weer van mild naar intensief),
• Ondertoezichtstelling en voogdij/ jeugdbescherming,
• Jeugdreclassering (strafmaatregel)
, Weetjes over jeugdhulp
• Ruim 400 duizend jongeren krijgen jeugdzorg (1 op de 10),
• Jeugdzorg = (vrijwillige) jeugdhulp, jeugdreclassering en jeugdbescherming,
• Onderscheid tussen vrij toegankelijke voorzieningen, maatwerkvoorzieningen en
voorzieningen vanuit het gedwongen kader (wettelijke uitspraak).
o Er is ook nog snijvlak: drang kader ((nog) geen wettelijke uitspraak). Dan zeg je “als jij
nu niet doet wat ik wil/ wat je moet doen, dan zorg ik dat er een wettelijke uitspraak
(dwang) komt”.
o Drang gebeurt wanneer bijvoorbeeld een school zich zorgen maakt over een kind.
Dan gaat de meldcode beginnen. Bvb kind komt al 3 weken zonder lunch naar school.
Of kind wilt niet omkleden bij gymmen.
Veelvoorkomende vragen in de jeugdzorg
• Van dwars gedrag tot gedragsstoornis,
• Van kattenkwaad tot delinquentie,
• Van druk kind tot ADHD,
• Van bang tot angststoornis,
• Van dip tot depressie,
• Van plagen tot pesten,
• Van geen zin hebben in school tot schooluitval,
• Van experimenteren met tot misbruik van middelen,
• Van ongezonde levensstijl tot obesitas,
• Van sociaal onhandig tot autisme,
• Van moeilijk lerend tot een lichte verstandelijke beperking.
Veelvoorkomende vragen in de opvoeding
• Van hakken over de sloot tot onderwijsachterstand,
• Van pedagogische tik tot kindermishandeling,
• Van opvoedingsonzekerheid tot ondertoezichtstelling,
• Van enkelvoudige opvoedingsproblemen tot multiprobleemsituaties,
• Van hechtingsproblemen tot reactieve hechtingsstoornis,
• Van gamer tot computerverslaafde,
• Van gekibbel tot (v)echtscheiding.