Samenvatting
Samenvatting H2
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting van hoofdstuk 2 (over endogene en exogene processen) uit buiteNLand VWO 5 derde editie
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
ENDOGENE EN EXOGENE PROCESSEN2.1: DE OPBOUW VAN DE AARDE
Twee soorten aardkorst:
Oceanisch en continentaal
- basalt - graniet
- zwaar - licht
- jong - oud
- dun - dik
2.2: PLATENEKTONIEK
De aardkorst is verdeeld in platen die bewegen door de convectiestromen (bron 8). Dit kan
op drie manieren:
Convergentie:
========================
Platen bewegen naar elkaar toe. Als hier een oceanische korst bij betrokken is duikt de
oceanisch korst onder de continentale korst of de jongste (en zwaarste) oceanische korst duikt
onder de andere oceanische korst. Dit heet subductie.
Divergentie:
============ ============
Platen bewegen bij elkaar vandaan. Het ontstane gat tussen de platen wordt snel opgevuld met
magma uit de aardmantel. Zo is ook de midoceanische rug ontstaan.
, Transform:
Platen bewegen lans elkaar. Hierbij wordt hoge druk
opgebouwd die eruit komt bij een aardbeving.
200 miljoen jaar geleden was er één supercontinent: Pangea. Dit werd uit elkaar getrokken
door de convectiestromen. De voorspelling is dat de continenten over 250 miljoen jaar
opnieuw een supercontinent zullen vormen.
2.3: VULKANISME
Bij divergentie:
Er ontstaat steeds een langgerekte scheur in de aardkorst die wordt opgevuld met magma uit
de mantel. Het magma uit deze effusieve erupties stolt snel door het oceaanwater waardoor
basalt ontstaat.
Bij subductie:
Er komen juist explosieve erupties. Dat komt doordat het magma bestaat uit omgesmolten
aardkorsten en sediment, vermengd met zeewater. Dit magma is licht en wil omhoog maar
omdat het zo stroperig is moet er eerst een hele hoge druk op komen. Uiteindelijk is de druk
zo hoog dat er een explosieve eruptie komt.
Bij subductiezones kunnen er ook intrusies voorkomen. Dit is wanneer magma stolt in de
aardkorst. Dit stollen gebeurt langzaam waardoor er graniet ontstaat.
Het in de lucht geslingerde materiaal wordt pyroclastica genoemd.
Het lava dat zich ophoopt rondom de krater vormt een kegel. Dit heet een stratovulkaan.
Wanneer een eruptie zo heftig is dat de magmakamer instort ontstaat er een caldera.
Bij hotspots:
Dan heb je nog schildvulkanen die ontstaan bij hotspots: een gat in de aardkorst. Hier zitten
mantelpluimen waar continu magma omhoogvloeit.
2.4: AARDBEVINGEN
Aardbevingen zijn gevolg van een ontlading van opgebouwde druk. Deze druk ontstaat bij
transformbreuken.
Door aanhoudende druk zal de aardkorst langzaam vervormen of verbuigen. Wanneer de druk
te hoog is breekt het gesteente plotklaps en de aardkorst schiet terug in de oude vorm.
Schaal van Richter: geeft magnitude (vrijgekomen energie) bij een aardbeving weer op
logaritmische schaal.
Schaal van Mercalli: geeft schade van een aardbeving weer.
Hypocentrum: plek waar het gesteente vastzat.
Epicentrum: plek aan het aardoppervlak boven het hypocentrum.
Hoe dieper het hypocentrum hoe minder het effect van de aardbeving.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gijssix. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen