Deze samenvatting is gemaakt op basis van de voorgeschreven literatuur voor het tentamen 'mens en organisatie', dit tentamen wordt gehouden in H4 (Mens en Organisatie) op Avans Hogeschool voor de opleiding Bedrijfskunde in 's-Hertogenbosch. Dit betreft een samenvatting van de reader arbeidsrecht di...
Samenvatting Reader Arbeidsrecht - Mens en
organisatie
Medezeggenschap - Reader Arbeidsrecht – Hoofdstuk 8
Prof. Mr. C.J. Loonstra, Hoofdstukken Sociaal Recht 27e druk. Noordhoff uitgevers
2018 ISBN 978-90-01-88629-5, pag. 269 t/m 284 (korte overname)
In dit hoofdstuk behandelen we de belangrijkste wetten op het terrein van medezeggenschapsrecht.
8.1 Uitzondering op het vrije ondernemerschap
In de westerse samenleving geldt het beginsel van vrije ondernemingsgewijze productie.
Iedereen die goederen wil produceren en deze wil aanbieden op een goederenmarkt, heeft
de vrijheid om dit te doen. Deze vrijheid wordt echter wel beperkt door een aantal
uitzonderingen die van kracht zijn. Medezeggenschap is een uitzondering, dit is de
mogelijkheid waarbij de medewerkers of de vertegenwoordigers van de medewerkers
invloed uit kunnen oefenen op het gevoerde ondernemingsbeleid. Deze bevoegdheid is in
Nederland geregeld op basis van twee aspecten, namelijk:
De ondernemingsraad (or): de ondernemingsraad bezit medezeggenschapsrechten die
opgenomen zijn in de Wet op de ondernemingsraden (WOR).
De vakbond: de vakbonden hebben de mogelijkheid om via het afsluiten van cao’s mee
te beslissen over de inhoud van collectieve arbeidsvoorwaarden.
8.2 Wetgeving in vogelvlucht
De Wet op de ondernemingsraden komt in 1950 tot stand. In 1971 kwam er echter een
nieuwe WOR tot stand, deze wet erkende de belangen van zowel de werknemers als die van
de werkgever. Er werd gekozen voor een dualistische opvatting, deze is tot op de dag van
vandaag nog steeds van toepassing. In 1979 is de WOR weer gewijzigd, want de wetgever
ging hier nog een stapje verder met het benadrukken van het zelfstandig karakter van de or.
In 1981 was er nog een wijziging in de WOR, want toen werd het minimum aantal
medewerkers voor het instellen van een or gesteld op 50 medewerkers.
In 2004 stuurde de overheid een wetsvoorstel naar de Tweede kamer om een nieuwe wet
genaamd de Wet Medezeggenschap Werknemers (WMW) in te voeren. Hiermee werd de
WOR afgeschaft, maar later bleek dat de WMW vrijwel hetzelfde was als de WOR. Er waren
een aantal verschillen:
– De landelijke verkiezingen voor alle or’s worden voortaan allemaal op dezelfde dag
gehouden bij WMW.
– Het karakter van de WMW veranderde ten opzichte van het karakter van de WOR
– Ook is er een minimumwet opgesteld, dit houdt in dat een or een gegarandeerd aantal
bevoegdheden heeft en dat de ondernemer en de or niet kunnen afspreken dat de or zal
afzien van bepaalde rechten die de WOR toekend. Deze minimumwet is alleen van
toepassing op de WOR.
Dit wetsvoorstel is echter verworpen.
8.3 WOR- Formele aspecten
Er zijn een aantal formele aspecten van de WOR, dit zijn de volgende:
, 8.3.1 Wanneer stel je een or in?
Iedere onderneming waarin ten minste vijftig personen werkzaam zijn, moet een or in stand
houden. Het maakt hierbij niet uit of de werknemers fulltime of parttime werken. Bij een
onderneming moet het gaan om een organisatorisch verband waarin arbeid wordt verricht.
Een organisatorisch verband is aanwezig als er hiërarchische functies aanwezig zijn in een
organisatie en als deze op elkaar zijn afgestemd. In art. 5 wordt een uitzondering
geformuleerd, hierin staat dat een ondernemer voor maximaal vijf jaar ontheffing kan
verlenen van het instellen van een or.
8.3.2 Samenstelling or
De leden van de or worden rechtstreeks gekozen uit de onderneming werkzame personen.
Dit kiezen gebeurt door middel van een geheime schriftelijke stemming. Bij vijftig tot
honderd werknemers bestaat de or uit vijf leden, dit kan oplopen tot een maximum van 25
leden. Uit alle leden van de or moet er één voorzitter en één of meer plaatsvervangende
voorzitters gekozen worden. Een medewerker komt in aanmerking voor een lidmaatschap
als hij tenminste één jaar in dienst is van de onderneming. De verkiezing voor de or vindt
plaats door middel van kandidatenlijsten. Alle medewerkers die tenminste zes maanden in
dienst zijn van de onderneming zijn kiesgerechtigd.
8.3.3 Cor en groeps-or
Een ondernemer kan een samenwerkingsverband aangaan met andere ondernemers, dit
noem je een concern. Bij een concern is het ook wenselijk om een centrale
ondernemingsraad in te stellen, dit is een cor. Deze cor opereert op het hoogste niveau van
het bedrijf en treedt in overleg met de ondernemer. Ook kan er een groeps-or worden
ingesteld, dit is van toepassing als een groot bedrijf onderling sterk verschillende
werkzaamheden verricht. Een cor of een groeps-or moet ingesteld worden als de
meerderheid van de individuele OR-leden dat wenst.
8.3.4 Ondersteuning or
Iedere or kan commissies instellen. De WOR kent drie soorten:
1. De vaste commissie: De vaste commissie kan bevoegdheden krijgen die oorspronkelijk
aan de or toebehoren. De meerderheid uit een vaste commissie moet bestaan uit OR-
leden. De rest van de leden mag opgevuld worden met werkzame medewerkers uit de
onderneming.
2. De onderdeelcommissie: Een onderdeelcommissie kan ingesteld worden wanneer een
onderneming verdeeld is in een aantal zelfstandig werkende afdelingen. Or leden hoeven
geen onderdeel te zijn van een onderdeelcommissie, want de onderdeelcommissie kan
zelf niet tegen de ondernemer procederen. Kortom als het aankomt op specifieke zaken
gerelateerd aan de ondernemer dan moet de onderdeelcommissie de or betrekken.
3. De ad-hoc commissie: Een ad-hoc commissie wordt ingesteld om een specifiek
onderwerp voor te bereiden. OR-leden kunnen onderdeel zijn van deze commissie, maar
dit is niet noodzakelijk.
Een or heeft daarnaast ook de mogelijkheid om deskundigen in te schakelen. Hier zijn twee
varianten van mogelijk, namelijk:
– De or kan mondeling advies en inlichtingen vragen tijdens een vergadering
– De or kan deskundigen om een schriftelijk advies verzoeken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper b_studentleerjaar2avans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
