Zeer heldere samenvatting van het vak Beleid, rationaliteit en macht. Deze samenvatting vat het boek Policy paradox en de andere artikelen in slechts 17 pagina goed samen. Daarnaast is de samenvatting aangevuld met aantekeningen uit de hoorcolleges en de werkgroepen, zodat alle belangrijke info eri...
Samenvatting Beleid, Rationaliteit en Macht
Policy paradox: verschillende interpretaties en tegengestelde effecten van beleid
Verschillende definities beleid:
De poging van een bestuursorgaan om een maatschappelijke toestand te beïnvloeden
(Bovens et al.)
Public policy is the sum total of government action, from signals of intent to the final
outcomes (Cairney)
Anything a government chooses to do or not to do (Dye)
The actions of governments and the intentions that determine these actions (Chochran)
Soorten beleid:
Institutioneel: inrichting stelsel
Strategisch: bepalen doelen en middelen met oog op effectiviteit
Tactisch: besluiten om efficiënt inzetten instrumenten
Operationeel: handelen om strategische en tactische beslissingen zo goed mogelijk uitvoering te
geven
Lowi: beleid kan je dan ook indelen op de politieke dynamiek:
Verdelend (distributive): toedelen middelen
Herverdelend (redistributive): verschuiven middelen van ene naar andere groep
Regulerend: wet- en regelgeving
Constituerend: (re)organisatie overheidsapparaat
Stone introduction
Marktmodel Polis model
Eenheid van analyse Individu Gemeenschap
Motieven Eigen belang Eigen belang en altruïsme
Algemeen belang Som van individuele eigen belangen Gemeenschappelijk belang
Voorkeuren Kenbaar, vaststaand, individueel Veranderlijk; ook ontstaan in interactie (met
anderen)
Doel Maximaliseren eigen nut Maximaliseren van eigen en groepsnut uit
loyaliteit en nastreven algemeen belang
Informatie Volledig, helder Beperkt; onduidelijk, gemanipuleerd, ambigu
Belangrijk mechanisme Uitruil Overtuigen: Machtsstrijd
Besluitvormingsproces Cyclus van fasen Politieke strijd
Model beleid Rationele model Interpretatieve model
Peilers rationele model van beleid maken:
1. Model van redeneren: rationele model van besluiten; beslissingen moeten genomen worden
in specifieke stappen:
a. Identificeren van doelen
b. Identificeren van alternatieve acties om doel te bereiken
c. Voorspellen van mogelijke gevolgen van elk alternatief
d. Evalueren van mogelijke gevolgen van elk alternatief
e. Selecteren van de optie die het bereiken van de doelen maximaliseert
2. Model van de maatschappij: markt
3. Model van beleid maken: rationele model met verschillende fasen
1
,Beleidsagenda
Howlett (H4 &5)
Definitie agenda:
The agenda is the list of subjects or problems to which governmental officials, and people
outside of government closely associated with those officials, are paying some serious
attention at any given time (Kingdon)
Agenda-setting is about recognition of some subject as a problem requiring further
government action (Baumgartner en Jones)
The definition of the alternatives is the supreme instrument of power (Schattschneider)
Objectieve constructie en ontwikkeling van policy problems: ze ontstaan op maatschappelijk niveau
doordat sociaal-economische omstandigheden ertoe leiden. Veronderstelt dat policy problems er zijn
(objectief gegeven). Er zijn zowel mensen die denken dat alle overheden dezelfde problemen krijgen
en andere die denken dat het ontstaat door een spel tussen economische en politieke cycli.
Convergentie theorie: sociaaleconomische ontwikkeling en industrialisatie: als deze contexten
gelijkmatig ontwikkeld zijn in landen hebben ze dezelfde problemen op de agenda staan. Kritiek:
negeert politieke ontwikkelingen
Resource dependency model: het hangt wel af van economische ontwikkelingen etc., maar
alleen omdat een bepaalde ontwikkeling tot de behoefte leidt voor bepaalde sociale
voorzieningen. De overheid heeft de middelen om dit te doen en door industrialisatie geven
groeperingen uit de samenleving druk om aan deze belangen te voldoen (afhankelijkheid). Dus
niet alleen economische ontwikkelingen, ook politieke actoren nodig.
o Industrialisatie zorgt ervoor dat er bepaalde behoeften naar beleid ontstaan en er ook voor
zorgt dat er economische bronnen voor overheden ontstaan om aan deze behoeften te
voldoen. Ook zorgt industrialisatie voor een werkende klasse die een behoefte heeft voor
sociale veiligheid en de politieke bronnen heeft om ervoor te zorgen dat de staat aan deze
behoefte voldoet.
Politieke economie van public policy: political business cycle. De economie doet zijn ding (soms
gaat het beter, soms gaat het slechter): soms stoort de politiek in de economie. De politiek
probeert de business cycle te doorbreken als het dit handig is voor politieke redenen. Je weet
wanneer wordt ingegrepen door verkiezingen etc. Daardoor is het best wel rationeel
Subjectieve constructie en ontwikkeling van policy problems: ontwikkelen zich in publieke of private
ideeën, los van economische omstandigheden en andere macro-economische ontwikkelingen. Drie
soorten ideeën zijn van belang: world views/ ideologieën, principes, causale ideeën. Verondersteld
dat policy problems geconstrueerd zijn.
Theorieën die ideeën, actoren en structuren/instituties combineren:
Trechter van causaliteit (King et al): je hebt heel veel factoren die invloed hebben op elkaar, alles
hangt met elkaar samen en daardoor kom je uit bij policy output. Nadeel: heel abstract, je weet
niet waarom een bepaalde factor dan meer invloed heeft en een andere factor dan weer minder.
Voordeel: alle dingen hebben met elkaar te maken, je kunt beleid niet verklaren als je niet alle
factoren bekijkt.
Aandacht cyclus (Downs): hoeveel aandacht een probleem krijgt is heel bepalend voor of een
probleem op de agenda komt. Een probleem heeft altijd een aandacht cyclus: eerst geen
probleem, dan ineens heel veel aandacht. Hoe meer erover gepraat wordt, hoe duidelijker het
wordt hoeveel kosten er aan verbonden zitten. Maatschappij verliest dan vaak interesse. De kans
dat iets op de agenda komt is in stage 2: dan komt het vaak op de politieke agenda. De vraag is of
er iets aan wordt gedaan voordat de aandacht cyclus weer voorbij is.
2
, Stromenmodel (Kingdon): Verschillende stromen die als ze samen komen zorgen voor het
ontstaan van beleid, ook wel de window of opportunity/policy window genoemd. De drie
stromen zijn de Problemenstroom, Beleidsstroom (oplossing), Politieke stroom (partijen/
belangengroepen: zij kunnen politieke verandering te weeg brengen in publieke opinie of
machtswisseling). Hiervoor zijn soms mensen nodig die de stromen actief bij elkaar brengen,
policy entrepreneurs. Focusing events zijn belangrijk: zijn nodig om iets te veranderen. Doet
afstand van fasering van beleidsvorming. Wordt als iets goeds gezien door de combinatie van
erkenning van de complexiteit en het bieden van handelingsopties. Kritiek: het geeft niet genoeg
aandacht aan normale cyclus van verandering én de mogelijkheden om verandering te
voorkomen.
4 mogelijke soorten policy windows:
- Routinezed political window: geïnstitutionaliseerde procedurele evenementen triggeren te
verwachten policy windows
- Discretionary political window: het gedrag van individuele politieke actoren leidt tot
onverwachtere policy windows
- Spillover problem window: gerelateerde issues komen samen in een al open policy window
- Random problem window: random evenementen of crisissen zorgen voor onvoorspelbare
policy windows
Cob, Ross en Ross onderscheiden publieke/informele en institutionele/formele agenda. Er is een
verschil in wat de maatschappij belangrijk vindt en wat de politiek vindt. Ze hebben drie patronen
van agenda-setting:
1. Outside-initiation: groepen binnen de maatschappij vinden een probleem belangrijk en
hebben de middelen om het belangrijk te laten worden voor de hele maatschappij (politieke
druk, lobbying). Problemen komen eerst op de publieke agenda en daarna op de formele
agenda.
2. Mobilization: als een probleem voor de overheid heel belangrijk is proberen zij het eerst op
de institutionele agenda te zetten en dan steun/draagvlak in de maatschappij te vinden
3. Inside-initiation: beleid ontstaat doordat invloedrijke groepen met toegang tot beleidsmakers
bepaald beleid lanceren, vaak willen ze geen publieke aandacht (lobby Brussel)
Beleidsinstrumenten
NATO model (Hood):
Nodality: beleid met informatie waarover de overheid beschikt (tamboerijn)
o Publieke informatie campagnes
o Aansporing
o Benchmarking
o Commissies en onderzoeken
Authority: gebaseerd op wettelijke macht van de overheid (zweep)
o Wet- en regelgeving
o Delegatie
o Adviesorganen (SER)
Treasure: gebaseerd op financiële middelen (peen)
o Subsidies: subsidie, belastingvoordeel of lening
o Financiële ‘disincentives’: Belastingprikkels en in rekening brengen van verbruik
o Financieren van belangengroepen
Organization: gebaseerd op de formele organisaties tot haar beschikking
o Directe provisie
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merbelslothouwer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
