- Commissie delict: een handelen in strijd met een verbiedende norm
- Omissie delict: een nalaten in strijd met een gebiedende norm
- materieel omschreven delict: delicten omschreven naar hun gevolg
- formeel omschreven delict: delictshandeling is speci iek en scherp getypeerd
omschreven
Daderschap
-Vroeger: pleger was aansprakelijk als hij ‘de gewilde spierbeweging’ heeft
gemaakt. Dus fysieke pleger is de dader.
-Nu: Functioneel daderschap erbij gekomen: een ander dan de degene die fysiek
handelt geldt als dader op grond van zijn maatschappelijke functie.
Functioneel daderschap, twee voorwaarden uit het IJzerdraad-arrest:
- beschikkingscriterium: functionele dader moet feitelijke zeggenschap
hebben over zijn ondergeschikte, hiërarchische relatie
- Aanvaardingscriterium: bij de functionele dader moet een zekere bewustzijn
en een zekere acceptatie van het stra bare feit aanwezig zijn.
Daderschap van rechtspersonen, uit het Drijfmest-arrest:
Uitgangspunt: Redelijke toerekening, waarbij het niet houden aan de zorgplicht ook
als aanvaarden geldt.
Zorgplicht: betrachten van de zorg die redelijkerwijs kan worden gevergd met het
oog op de voorkoming van de gedraging.
Feitelijke beschikkingsmacht is hierbij van belang
Arresten:
IJzerdraad arrest:
-Rechtsvraag: Is het mogelijk dat een leidinggevende (in een eenmanszaak)
eveneens vervolgd kan worden voor de gedragingen van zijn ondergeschikten
ondanks dat deze daar geen weet van heeft?
-HR: Er kan slechts gesproken worden van ha ndelingen van de eigenaar indien
deze er beschikkingsmacht over zou hebben en tevens deze gedraging zou hebben
aanvaard over een langere periode van tijd. Aan het 1e criteria wordt voldaan,
maar aan het 2e niet.
-Antwoord op rechtsvraag: Nee
Sproeivliegtuig arrest:
-Rechtsvraag: Is er in deze zaak (sproeivliegtuig sproeit buiten het bedoelde gebied
en richt zo schade aan het land eromheen aan) sprake van functioneel daderschap
-HR: LEZEN
Laadbak arrest:
-Rechtsvraag: Tot wie richt zich het normadressaatschap in deze casus? Is de
verhuurder verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat de goederen in kwestie geen
problemen veroorzaken, of neemt de huurder de zeggenschap tijdelijk over?
Downloaded by youn sam (samsonkariuki04@gmail.com)
,-HR: Uit art. 7A:1584 BW blijkt dat de huurder middels het contract het genot van
de verhuurde zaak heeft gedurende een bepaalde tijd.
-Antwoord op rechtsvraag: Het is de huurder, niet de verhuurder die de
verantwoordelijkheid op zich draagt van de controle op de naleving van de hier
relevante verordeningen.
Week 2: Wederrechtelijkheid en causaliteit
Wederrechtelijkheid: in strijd met het objectieve recht
Wederrechtelijkheid als bestanddeel, twee opvattingen:
- facetwederrechtelijkheid: betekenis varieert naar gelang de strekking van
de bepaling. Kijk in de delictsomschrijving, wat betekent wederrechtelijk in
deze delictsomschrijving.
- Ruime uitleg, van de HR: in strijd met het objectieve recht, het subjectieve
recht van een ander. Maatschappelijk onbetamelijk.
Ontbreken wederrechtelijkheid:
-Ontbreken formele wederrechtelijkheid: De wet heft wederrechtelijkheid op, door
middel van rechtvaardigingsgronden of strafuitsluitingsgronden
-Ontbreken materiële wederrechtelijkheid: algemene buitenwettelijke
strafuitsluitingsgronden. Wederrechtelijkheid ontbreekt op gronden die niet door
de wetgever zijn voorzien. Vier manieren om dit vast te stellen:
1. leer van het ontbreken van de materiële wederrechtelijkheid: Redelijk
middel streeft een redelijk doel na. Door de wet te overtreden wordt de aan
de wet ten grondslag liggende norm juist vervuld.
2. Leer van sociale adequatie: een maatschappelijke functie geeft een bepaalde
vrijheid van handelen. Vb. handelingen tandarts vallen niet onder
mishandeling. (vaak niet voor strafuitsluiting, soms wel vermindering)
3. Leer van sub-socialiteit: verschillende gevaren bepalen in hogere mate
samen de ernst van het delict
4. Creatieve interpretatie:
Erkende uitzonderingsgebieden:
- instemming van de gelaedeerde, bij lichtere stra bare feiten, zal de
instemming van de individu in beginsel rechtvaardiging geven voor het
stra bare feit.
- Uitoefening van beroepsrecht
4 manieren voor vaststellen causaliteit:
- conditio sine qua non: Als de handeling niet was verricht, was het gevolg
ook niet ingetreden.
- causa proxima-theorie: de laatste factor in een reeks factoren heeft tot het
gevolg geleid.
- adequate veroorzaking: indien het gevolg redelijkerwijs was te voorzien
door de betrokkene. De kennis van de voorzichtigste mens dient als
uitgangspunt te worden genomen.
- Redelijke toerekening: stappenplan:
Downloaded by youn sam (samsonkariuki04@gmail.com)
, Csqn ja
Redelijke toerekening?
- omstandigheden
- aard van de gedraging geschikt om gevolg te bewerkstelligen?
- Opzet
- Ernst van letsel
- Strekking van de delictsomschrijving
Arresten:
Dreigbrief arrest:
-Rechtsvraag: Is het aannemelijk te stellen dat er sprake is van een nastreven van
een wederrechtelijke bevoordeling op grond van het feit dat er gebruik is gemaakt
van een onbehoorlijk middel?
-HR: verdachte moet hebben geweten dat de grenzen van wat maatschappelijk
betamelijk is, ver zijn overschreden. Het schrijven van dreigbrieven is
wederrechtelijk ondanks het feit dat hij recht heeft op het geld.
-Antwoord rechtsvraag: ja
Dwarslaesie arrest:
-Rechtsvraag: Is er sprake van een causaal verband tussen de gedraging van de
verdachte en de dood van het slachtoffer (wanneer het slachtoffer en derden
partijen eveneens bijdragen aan diens dood) en kan de verdachte derhalve voor
doodslag worden veroordeeld?
-HR: Het ingrijpen van het slachtoffer zelf, het nalaten van de medici en de
uiteindelijke dodelijke longontsteking, zorgen niet voor een gebroken keten van
causaliteit. Dit heeft te maken met de omstandigheden waaronder de
longontsteking intrad alsook de cruciale rol die de verdachte speelde in het
teweegbrengen van de keten der gebeurtenissen
-Antwoord rechtsvraag: JA
Bloedvergiftiging arrest:
-Rechtsvraag: Is het bewijzen van een causaal verband tussen de gedraging van de
verdachte en het uiteindelijke dodelijke gevolg a hankelijk van het bestaan van
tussengelegen factoren die invloed hebben gehad op het uiteindelijke resultaat?
-HR: Tussenbeide komen van de bacteriële infectie doet niet af aan de redelijke
toerekening van de daad aan de verdachte. De dood van het slachtoffer is redelijker
wijs toe te rekenen aan de verdachte gezien het feit dat het intreden van de
noodlottige bacteriële infectie direct is verbonden is aan de noodzakelijke medische
zorg als gevolg van de messteek.
-Antwoord op rechtsvraag: Nee
Kroeggeweld arrest:
-Rechtsvraag: Is er in de huidige zaak sprake van een causaal verband tussen de
verwondingen van het slachtoffer en de handelingen van de verdachten, ondanks
het feit dat er na de gedragingen van de verdachten onvoorzichtig is gehandeld
Downloaded by youn sam (samsonkariuki04@gmail.com)
, door omstanders en niet buiten twijfel staat wat nu de uiteindelijke invloed is
geweest van de verdachten.
-HR: maatstaf van redelijke toerekening impliceert dat de omstandigheden
waaronder het slachtoffer buiten het café is gebracht niet aan de
bewezenverklaring van het bedoelde causaal verband in de weg hoeft te staan
-Antwoord op rechtsvraag: JA
Flatverbod arrest:
-Rechtsvraag: is er daadwerkelijk sprake van wederrechtelijk binnentreden in de
zin van art. 138 Sr wanneer de verdachte toestemming heeft gekregen van een
bewoner?
-HR: De enkele toestemming van een bewoner levert niet een zodanige
omstandigheid op dat de verdachte het latverbod mocht negeren. Tevens geen
bewijs in hoger beroep aangeleverd dat de verdachte daadwerkelijk zijn tante wilde
bezoeken.
Groningse hiv-zaak:
-Rechtsvraag: Is er sprake van een aannemelijk causaal verband tussen de
gedraging van de verdachte en het letsel bij het slachtoffer wanneer niet zeker kan
worden gesteld dat het intreden van het letsel het gevolg van de gedragingen van
de verdachte is?
-HR: vernietigd vonnis van het hof, vanwege gebrekkige motivering. De Hoge Raad
stelde ook enkele regels op in het arrest Groningse HIV-zaak wanneer het moeilijk
te bepalen is of er sprake is van conditio sine qua non. De Hoge Raad oordeelde dat
de gedraging van de verdachte de onmisbare schakel moet zijn geweest. Daarnaast
moet worden vastgesteld of het aannemelijk is dat het gevolg met aanzienlijke
mate van waarschijnlijkheid door de gedraging van de verdachte is veroorzaakt.
Hier zijn de concrete omstandigheden van het geval relevant. Een hulpmiddel
hierbij kam zijn dat de aard van de gedraging van de verdachte geschikt is om het
gevolg te realiseren en of het vermoeden dat zij heeft geleid tot het gevolg.
Week 3: opzet en schuld
Voorwaarden voorwaardelijke opzet:
- risicocomponent: aanmerkelijke kans op een stra baar gevolg of
omstandigheid
- kenniscomponent: dader moet wetenschap hebben gehad van de
aanmerkelijke kans op een bepaald gevolg
- wilscomponent: dader moet de aanmerkelijke kans op een bepaald gevolg
hebben aanvaard, ofwel voor lief hebben genomen of op de koop
toegenomen. Wanneer verdachte zwijgt: a leiden uit de uiterlijke
verschijningsvorm van de gedraging
culpa: verwijtbare, aanmerkelijke onvoorzichtigheid. 2 soorten:
- onbewuste schuld: betrokkene roept gevolg in het leven door niet na te
denken waar wel had moeten worden nagedacht
Downloaded by youn sam (samsonkariuki04@gmail.com)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mburuhdenny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €17,04. Je zit daarna nergens aan vast.
