1e jeans gemaakt in 1873 van blauw denim en rivets. Levi Strauss= 1e jeans designer.
Geboren als Loeb Strauss in 1829 in Buttensheim. In NY runnen z’n 2 halfbroers
textielgroothandel. In 1853 gaat hij naar SF om goud te zoeken. SF werd aanvoerhaven van
voorraden/goederen met grote effecten voor infrastructuur/werkgelegenheid. Strauss
verkoopt eerst knopen, dekens, stoffen en canvas zeildoek voor tenten en huifkarren, maar
toen werd werkbroek belangrijker. Maakte van canvas broeken. Toen z’n canvas opraakte,
denim gebruiken. Denim stof komt uit Franse stad Nîmes, in keperbinding met witte inslag
en 2/meer gekleurde kettingdraden. Garen vd kettingdraden wordt gekleurd met indigo (aka
bleu de Gênes).
Zakken van Strauss scheurden uit door goudklompjes. In 1872 stuurt kleermaker Jacob Davis
per brief voorstel. Davis had broeken versterkt met koperen rivets. Patent lukt niet omdat
die arm was, dus hij vroeg Levi. Op 20 mei 1873 kregen ze patent. In 1890 loopt patent af en
Wrangler en Lee maken ook jeans en ontstaat Big 3. Crisis vd jaren 30 en 2 e WO spelen rol
dat jeans groter werd. Levi overlijdt in 1902 en wordt overgenomen door Levi’s neven, gaat
niet goed en kleinzoon Walter Haas maakt reclame in 1919. Boodschap= Levi’s is betere
kwaliteit, dus pas op dat je geen imitaties koopt. Krijgt leren etiket en rode tag in 1936.
Lee
Eerste distribueerde Henry David Lee in 1889 alleen eten, meubilair, kantoor/schoolspullen.
Kon geen werkkleding vinden dus zelf maken. Vanaf dan als workwear en dat USP (unique
selling point) wordt versterkt door mascotte Buddy Lee, die van 1920-1962 hardwerkende
Amerikaanse man vertegenwoordigt. Lee richt zich op cowboys en in 1920 wordt lee rider
cowboypants standaardmerk. Vanaf 1926 zet Lee als eerst rits ipv knopen zodat mannen
sneller aan/uit kunnen kleden.
Na mislukte poging van Elias Howe in 1851 vindt Whitcomv Judson in 1893 opnieuw rits uit.
In 1913 verbetert schoonzoon rits zoals nu. Vanaf 1925 heet zipper, nadat B.F. Goodrich
Company schoen met ritssluiting maakt met naam Zipper Boot, naar geluid vd rits. Rits
breekt door in 1937 door Parijse modeontwerpster Elsa Schiaparelli, ze verwerkt ritsen in
haute couture collectie. Toch heeft dameskleding knoopsluitingen tot jaren 50. Ritsen waren
onfatsoenlijk, omdat je snel uit kon trekken wat tot seksuele activiteiten kan leiden.
In 1904 Hudson Overall Co die richt op werkkleding. In 1919 vestigt in Greensboro, dichtbij
spoorlijnnetwerk. Naam verandert in Blue Bell. Tijdens 2e WO is blue bell uitgegroeid tot ’s
werelds grootste producent werkkleding. Nadat bedrijf halverwege jaren 40 firma Casey
Jones koopt incl merknaam Wrangler, komt andere doelgroep: ranchers, rodeorijders en
cowboys. 1 van wranglers designers pool Rodeo Ben (Bernard Lichtenstein) ontwerpt in 1947
1e jeans ooit waarmee je goed in zadel kan zitten. Meest overtuigende argument voor
kwaliteit/draagbaarheid en beste reclame ooit: wrangler bindt grote Amerikaanse
rodeohelden aan hun merk door altijd in wrangler jeans te komen. Door soldaten komt Lee
en Wrangler ook in West-Europa. Levi’s is dan nog beperkt tot westkust. Pas in 1968 komt 1 e
Levi’s boetiek in Europa in Londen.
Jaren 30/40: Hollywood en filmsterren promoten imago van ruige mannen met avontuur.
Gaat van cowboy -> filmster. Kan vanaf 1930 ook als vrije tijd en kids dragen nu.
Eind jaren 40: In 1947 brengt Wrangler slankere damesjeans. Lee Riders past pasvorm aan,
was bijzonder omdat voor eerst uiterlijk rol speelt (ipv functionaliteit).
Jaren 50: door filmindustrie en jazz, blues, rock&roll muziek komt jongerencultuur. Wordt
beïnvloed door Elvis Presley, James Dean en Marlon Brando. Jongeren krijgen voor eerst
eigen look. Jeans staat voor rebellie.
, Jaren 60: vanaf dan gaat Levi’s spijkerbroeken jeans noemen vanwege jonge, vrijgevochten,
rebelse uitstraling. Men gaat jeans personaliseren met kralen/borduursels/tekeningen door
hippie tijd.
Jaren 70: denim krijgt concurrentie van breisels, corduroy en synthetische weefsels als
terlenka. Denim komt nu ook in rok, hotpants en 3delig pak.
Jaren 80: opkomst veiligheidsspelden, felle kleuren, zwarte makeup en
gebleekte/gescheurde jeans. Punk maakte eind aan mainstream mode. Mode wordt niet
meer bedacht op tekentafel zoals trickle down systeem, maar modeontwerpers als Jean Paul
Gartier en Vivienne Westwoord inspireren zich door straat, aka bubble up systeem. Levi’s
veranderd cowboys tailor -> cornerstone of every person’s wardrobe, qua imago en
marketingstrategie.
Jaren 90: alle modellen kan. Casual Friday komt= enige dag in week dat elke werknemer in
trui en jeans naar werk mag.
21e eeuw: Sinds jaren 80 is high waist terug.
Oudste Levi’s gemaakt in 1890 en gevonden in verlaten mijn in Californië in 1948. Vrouw die
had gevonden had zelf gedragen en later bood Levi’s $25.000 en paar nieuwe broeken. Deze
broek is enige voorbeeld hoe waist overall voor 1906 uitzag en heet The calico mine pants.
H2
Denim= van Co. Denim heeft speciale spin- en weeftechnieken die sterkte, zachtheid,
kwaliteit en uiterlijk bepalen. Denim krijgt unieke eigenschappen en uiterlijk door:
- Grondstof
- Spintechnieken
- Indigo kleurstof
- Stofbinding en -kwaliteit
Als katoenbloem is uitgebloeid, springen zaadkapsels open en komen zaaddraden vrij.
Katoenkapsel heeft 30 zaden met per stuk 2000-7000 vezels. Na scheiden vd vezels en zaden
wordt vd overgebleven katoenen vezels garens gesponnen. Voordelen Co:
- Sterk en slijtvast
- Zacht en huidvriendelijk
- Luchtdoorlatend en werkt niet warmte-isoleren (koel)
- Niet elektrostatisch
- Goed vocht absorberend (zweet niet)
- Bestand tegen persen/strijken op hoge temperaturen
- Kookvast en daardoor heet gewassen worden
Nadelen:
- Droogt langzaam
- Krimp/kreukgevoelig
Blauwe kleur door garen met indigo te verven. Indigo is natuurlijk pigment uit plant
Indigofera Tinctoria. Kleurstof in oude Egypte, Griekenland, Rome, Peru, Afrika en Azië
gebruikt. India is oudste indigo-leverancier van Europa. In NL komt indigo uit wede plant,
maar niet gebruikt voor jeans verven.
In 1865 start Duitse chemicus Adolf Baeyer onderzoek naar chemische structuur van indigo
om synthetische vervanger te ontwikkelen. Lukt in 1879. Rond 1913 was natuurlijke indigo
vervangen door kunstmatige. Was goedkoper, minder intensief en vervuilend.
Indigo is geel en lost niet op in water. Om op te lossen, menen in reductiemiddel. Door
zuurstof wordt blauw. Kleurintensiteit te maken met aantal dips in indigo. Hoe meer dips,