Samenvatting van Kunst Geschiedenis (kunst algemeen) lessen in havo 5. Tijdvak 3: Massacultuur + alle kunstdisciplines die je moet kennen.
Volledig alle toets stof.
In 1945 was het de taak van de geallieerden om ervoor te zorgen dat Duitsland geen
bedreiging meer zou vormen. Duitsland werd opgedeeld in 4 bezettingszones en kreeg
herstelbetalingen opgelegd.
Engeland en de VS stuurde miljoenen tonnen graan en andere levensbehoeften om te
voorkomen dat een deel van de Europeanen zou verhongeren.
Landen moesten bezig met het herstel van de verwoestingen door de oorlog.
Het tekort aan voedsel, kleding en brandstof leidde overal tot inflatie, stakingen en een
bloeiende zwarte markt.
Regeringen probeerden de beschikbare middelen eerlijk te verdelen door geldzuiveringen en
het rantsoeneren (op de bon) van levensbehoeften.
De situatie in VS was heel anders: de economie was in de oorlogsjaren goed. Voor hulp
vanuit de VS was er het Marshallplan (1947).
1950: Europese economie was weer normaal. De grote motor achter het herstel was
Duitsland, waar een economisch wonder was (=Wirtschaftswunder).
Jeugdcultuur vanaf de jaren vijftig
Vanaf 1955: jongeren werden onafhankelijker en mondiger.
Ze hadden geld om uit te geven aan luxe, image-building artikelen. Jongeren werden een
commercieel doelwit in een wereld van uiterlijk en imago.
Een andere groep jongeren had kritiek op de amerikaanse
consumptiemaatschappij/commerciële mainstream.
Vanaf de jaren60 begonnen jongeren te experimenteren met alternatieve opvattingen en
leefstijlen. Dit ging ten koste van het traditionele gezinsleven en kerken (ontzuiling).
Vanaf 1955: de nozems: laagopgeleide jongeren met brommers, leren Jacks, vetkuiven,
luisterde naar Rock and Roll, en schopte herrie op straat.
Existentialisten = artistiekelingen (jonge kunstenaars en studenten)
In cafés bespraken zij maatschappijkritische linkse ideeën. Ze luisterde naar Franse
chansons en protestsongs.
Hippies: wouden de maatschappij niet veranderen maar ontvluchten. Alles draaide om vrede
en vrijheid. Woongroepen, drugs, interesse in oosterse religies.
,The American Dream
Jaren 50: stijging welvaart in combinatie met de opkomst van de media, die reclame maakte
voor een leven met comfort en amusement.
Omdat veel mensen een auto hadden werd het voor velen makkelijk om in de gezonde en
veilige voorsteden te wonen.
Architect Levitt bedacht een snelle oplossing voor de vraag naar woonruimte: het prefab
huis. Uit voorgefabriceerde onderdelen werd in twintig minuten een standaardwoning
overeind gezet.
Hoe de jaren 50 in werkelijkheid waren, naast rock and roll: de Amerikaanse maatschappij
was zeer conservatief en veel regels en verwachtingen.
Vrouwen hadden hiervoor in de oorlogsindustrie gewerkt en waren hierdoor zelfstandiger
en welvarender.
Mannen moesten hierna weer hun positie in werk en het gezin innemen.
De overheid voerde een nationale politiek om de maatschappij weer in evenwicht te
brengen.
In reclames werden vrouwen opgeroepen om thuis te blijven bij het gezin en kinderen te
krijgen. Dit viel ook onder het ideaal van een gelukkig gezinsleven. Er werd dus veel
aandacht besteed aan het perfecte imago.
Abstractie tussen 1945-1960
Abstract expressionisme
Na wo2: westerse kunstwereld moest zich opnieuw oriënteren.
Veel kunstenaars waren toen gevlucht naar VS.
De Amerikaanse kunst had nooit veel betekend. Maar New York werd nu het centrum van de
internationale avant garde.
Door de invloed van Europese kunstenaars veranderde de Amerikaanse kunst van richting
Het realisme van de Amerikanen werd de pure, abstracte kunst.
Daarbij kwam dat men in het westen de figuratieve kunst na de oorlog had afgezworen.
Het deed ze te veel denken aan de nazi’s en sovjet.
Vrije en abstracte kunst leek beter te passen bij het westen.
Veel kunstenaars in de VS dachten na over de zin van beeldende kunst.
Na de oorlog had niemand meer het vooruitgangsgeloof dat de modernisten hadden. Dit
leek na de oorlog naïef, en niemand geloofde meer dat kunst zou leiden tot een nieuwe
harmonieuze wereld.
EN kunst kreeg concurrentie van de massa media.
, De abstracte schilderijen (van de nieuwe generatie kunstenaars) waren dan ook
zonder doel of ideaal. Een vaste omschrijving van hoe kunst moest zijn bestond niet
meer.
Het gevoel van vrijheid en onafhankelijkheid werd door een aantal schilders vertaal door:
onvoorbereid en ongecontroleerd op het doek kliederen = action painting.
Abstract expressionisme (1e echte Amerikaanse kunststroming) = intuïtief en spontaan
schilderen.
Action painting:
- De betekenis van een schilderij was niet van tevoren door de schilder bepaald, maar
ontstond als de toeschouwer er iets in zag.
- Velen vonden het waardeloos geknoei en oplichterij.
- Jackson Pollock: met doorboorde verfblikken bewoog hij wild boven een groot doek
op de grond. Bijnaam: Jack the Dripper.
Een gematigdere abstract expressionist is Willem de Kooning. Hij werkte niet met dripping,
maar wel met zijn gevoel en de verf werd met grote heftige bewegingen opgebracht (niet
kijken, maar schilderen).
- Het ging hem vooral om: dynamiek, de razende vaart en de felle kleuren.
Colour-field painting: kwam tegelijk op als action painting
- Verschil in uiterlijk: in plaats van dramatische actie, ging het hier om meditatieve en
een lege kleuren-ruimte.
- Hetzelfde: de kunstenaar gaf niet de betekenis, maar de gevoelservaring van de
toeschouwer.
- Schilders: Newman, Rotko
- Grote heldere rechthoekige kleurvlakken.
- Kunstenaars wilden alle bijgedachten (de bedoeling, techniek) laten gaan en de
toeschouwer het schilderij puur te laten ondergaan.
- Psychologische idee: de field-ervaring – toeschouwer voelt zich aanwezig en
helemaal omgeven door een weidse ruimte van kleur. Vervolgens na lang kijken
begon de structuur van het doek en de verf dan diepte te krijgen.
De ervaring van tijd en ruimte vervaagde en de kijker werd in een kleuren
hallucinatie meegezogen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louizaelouarti. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.
