Samenvatting Inleiding in de Arbeid en Organisatiepsychologie, eerste jaar bachelor psychologie.
boek: industrial and organisational psychology; research and practice (67e editie).
Open Universiteit
Psychologie
Arbeid en Organisatie
Boek: Industrial and Organisational Psychology; research and practice (6e
editie)
1. Werkplek
Psychologen in deze sector zijn I/O psychologen.
Industrial
Organisation
Ze helpen bij werknemer gerelateerde problemen. Ook helpen ze met het
aannemen van de juister persoon op de juiste plaats.
I/O psychologen zijn betrokken bij:
- Gezondheid - motivatie
- Presteren - veiligheid
- Aannamebeleid - training
- I/O doet onderzoek naar mensen op de werkvloer.
- Ze zijn consultant.
- Of zijn werknemer bij een grote organisatie.
I/O is een evidence based omgeving. Alles is gebaseerd op wetenschappelijke
methodes en principes.
Ze zijn geïnteresseerd hoe het werk invloed heeft op privé. Wat is het effect
van de belasting op het privéleven.
I/O psychologie is ontstaan in de VS. Het werd voor het eerst ingezet bij het
leger.
Het is in 2 takken te verdelen.
Industriële
De personele kant. Er wordt vanuit management perspectief gekeken. Hoe zet
je werknemers optimaal in.
,Organisatorisch
De menselijke relaties kant. Let op welzijn van medewerkers. Observeert
gedrag van werknemers. Ook wordt werkstress in deze tak besproken.
I/O psychologen behandelen geen patiënten. Dat doen klinische psychologen.
Ze kunnen wel een psycholoog inhuren om bijvoorbeeld een werknemer te
helpen bij dingen als alcoholisme of PTSS.
I/O psychologen werken op twee vlakken:
1. Als onderzoeker
- Geven les
- Doen onderzoek
- Schrijven en presenteren papers.
- Begeleiden studenten
- Publiceren
- Geven informatie aan het publiek
2. De praktijk
- Zijn werkzaam bij de overheid, leger of grote bedrijven
- Analyseren natuur van het gedrag
- Analyseren en stellen een oplossing vast voor een organisatorisch
probleem
- Ontwerpen trainingsprogramma’s
- Ontwikkelen psychologische tests.
- Implementeren organisatorische veranderingen
Een belangrijke taak is om organisaties meer effectief te laten zijn. Hier is
research voor nodig.
SIOP Society for Industrial and Organisation Psychology) is een grote
(Amerikaanse) organisatie met I/O psychologen.
Van veel I/O psychologen die verbonden zijn aan een Universiteit wordt
verwacht dat ze veel publiceren en onderzoek doen.
I/O psychologen proberen zo goed mogelijk in kaart te brengen wat een
bepaalde baan inhoudt. Hoeveel tijd is iemand eraan kwijt, wat doet iedereen
precies, hoe makkelijk is het om het werk op een andere manier te doen, wat
voor persoonlijkheid is er nodig.
,2 soorten banen analyse: (job analysis)
1. Werk georiënteerde procedures (job oriented approach)
Zij kijken naar de taken die gedaan moeten worden bij een baan. Ze
omschrijven de baan.
2. Persoons georiënteerde procedures (person oriented approach)
Zij omschrijven het karakter dat nodig is om een bepaalde baan uit te
voeren.
- De procedure van een job analysis moet systematisch zijn. Er wordt een
procedure gespecificeerd van tevoren en deze wordt gevolgd.
- Een baan wordt onderverdeeld in kleinere onderdelen. Componenten
van een baan worden omschreven i.p.v. de baan in zijn geheel.
- The analyseresultaten worden schriftelijk verwerkt op papier/digitaal.
De job oriented approach geeft informatie over de taken die gedaan moeten
worden bij een bepaalde baan.
Bijvoorbeeld voor een politieman: Na een arrestatie moet je een compleet
verslag schrijven over het incident.
Het geeft een stukje aan van het werk dat een politieman doet. Dat je
potloden en pennen moet gebruiken is een karakteristieke omschrijving van de
baan.
Een grote taak van een politieman is het aanhouden van verdachten. Hiervoor
zijn specifieke acties nodig.
- Ga naar het huis van de verdachte
- Klop aan en stel jezelf voor
- Doe handboeien om bij de verdachte
- Informeer de verdachte over zijn rechten
- Zet verdachte in de auto
- Rijd naar het politiestation
, Brannick maakte een hiërarchie aan specifiteiten:
1. Positie (het werk, de functie)
2. Plicht
3. Taak (wat iemand doet)
4. Activity
5. Element
Een positie is een collectie van plichten die door een individueel kan worden
uitgevoerd.
Elke plicht is onderverdeeld in taken.
Een taak is een afgebakend stuk werk rondom een doelstelling.
Elke taak kan onderverdeeld worden in activiteiten. De activiteiten samen
maken de taak compleet.
Een job analyst pluist al deze lagen uit.
De person oriented approach zorgt voor een omschrijving van karakteristieke
of KSAOs die nodig zijn voor een persoon om succesvol een baan uit te voeren.
KSAO: Knowledge – Skills – Abilities – and other characteristics
necessary for a job.
Knowledge: wat iemand moet weten voor een bepaalde baan.
Skill: Wat je zou moeten kunnen doen bij een baan.
Ability: De aanleg of in staat zijn om een baan uit te voeren.
Other personal characteristics: Iets dat nodig is wat de andere drie niet
bestrijken.
Veel bedrijven gebruiken de carrière ladder. De mogelijk voor werknemers om
te groeien.
Het leger is de bekendste. Je stijgt steeds een rang.
Om discriminatie tegen te gaan moet er juist naar KSAO gekeken worden. Dat
zijn de eigenschappen die iemand bezit en staat lost van uiterlijk.
Een behaviour focused performance waarderingsmethode legt de nadruk om
wat iemand goed doet en niet wat er niet gewerkt heeft.
Dit gebeurt met kritieke incidenten (critical incidents) vanuit een job analyse.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nienkeengels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
