Aan de hand van colleges en boek alle belangrijke onderwerpen opgenomen voor het tentamen. Ook is de jurisprudentie erin verwerkt + oude oefententamens/casussen
WEEK 3B: NE BIS IN IDEM............................................................................................................................. 30
WEEK 5A: OPSPORINGSHULP EN KLEINE RECHTSHULP........................................................................57
WEEK 5B: RECHTSHULP OP BASIS VAN WEDERZIJDSE ERKENNING...................................................65
WEEK 6A: OVERDRACHT EN OVERNAME VAN STRAFVERVOLGING.....................................................76
WEEK 6B: OVERDRACHT EN OVERNAME VAN STRAFEXECUTIE...........................................................83
,WEEK 1A: INLEIDING EN RECHTSBRONNEN (= GEEL)
1. Wat is internationaal strafrecht?
A. Vroegere betekenis: Internationale samenwerking in strafzaken
Uitlevering: Een staat vraagt een andere staat om een verdachte over te dragen.
Wederzijdse rechtshulp: Staten werken samen om strafzaken te ondersteunen, bijvoorbeeld door
bewijs te vergaren.
Rechtsmacht: Regels bepalen welke staat bevoegd is om strafrecht uit te oefenen.Dit omvat de
grenzen van de strafmacht van een staat en hoe deze samenwerkt met andere staten.
B. Huidige betekenis: Internationale strafrechtpleging
Gaat over strafrecht dat wordt uitgevoerd op internationaal niveau door speciale hoven en tribunalen.
o Voorbeelden: Het Internationaal Strafhof (ICC) en Ad-hoctribunalen, zoals voor Joegoslavië
(ICTY) en Rwanda (ICTR).
o Misdrijven die worden behandeld:
Genocide.
Misdrijven tegen de menselijkheid.
Oorlogsmisdrijven.
C. Kritische noot: Let op de context
Vraag je altijd af: wat wordt bedoeld met internationaal strafrecht in deze situatie?
In sommige landen (zoals Frankrijk) wordt onderscheid gemaakt tussen:
o Droit pénal international: Internationale samenwerking in strafzaken.
o Droit international pénal: Strafrecht op internationaal niveau door tribunalen.
2. Wat is Europees strafrecht?
A. Vroegere betekenis: Recht van de Raad van Europa
B. Huidige betekenis: Recht van de Europese Unie (supranationaal)
3. Supranationaal strafrecht
Dit begrip wordt in twee contexten gebruikt:
1. Internationale tribunalen: Verwijst naar strafrechtelijke bevoegdheden van internationale hoven, zoals
het Internationaal Strafhof.
2. Europees strafrecht: Beschrijft hoe EU-regels de nationale wetgeving beïnvloeden.
4. Transnationaal strafrecht = Strafrecht dat op nationaal niveau wordt uitgevoerd, maar internationaal wordt
gecoördineerd via verdragen.
Hoe werkt dit?
Een land brengt een onderwerp op de agenda van een internationaal besluitvormingsorgaan
Dit leidt tot een internationaal verdrag
Staten die het verdrag ondertekenen, moeten de bepalingen implementeren in hun nationale
wetgeving
Droit pénal international; strafrecht in de internationale context
Droit international penal: internationaal recht met betrekking tot straffen.
Zie p. 89 van het boek
,Bilateraal verdrag = 1 op 1 verdrag
In de Raad van Europa heeft men veel belangrijke rechtshulp verdagen tot stond gebracht (uitlevering,
wederzijdse rechtshulp, tenuitvoerlegging van strafvonnissen). Een aantal daarvan is nu vervangen door EU
recht. maar dat geldt alleen binnen de EU. Het EVRM is ook tot stand gekomen binnen de Raad van Europa.
Op wereldniveau hebben we ook veel multilaterale verdragen. Er zijn een paar verdragen die voor de
praktijk van internationale samenwerking heel belangrijk zijn omdat ze de rechtsgrondslag bieden voor
internationale samenwerking.
Sinds jaren 90 toename van de activiteit op EU-niveau: grotendeels in de vorm van harmonisatie -> strekt
ertoe om het relevante nationale recht zodanig te beïnvloeden dat die op elkaar zijn afgestemd.
Kan met betrekking tot strafbaarstelling, sancties, procesrecht. Daarnaast zijn er ook regels van de
internationale samenwerking in de instrumenten opgenomen.
Recht m.b.t. internationale samenwerking kan door de Eu worden geüniformeerd: EU neemt zelf een
verordening aan waarin alle regels staan mb.t. die vorm van samenwerking van strafzaken. De Nederlandse
rechtsorde is gewoon niet betrokken bij de regelgeving.
Binnen de EU zien we een aantal instellingen: Europol/Eurojust/Europees Openbaar Ministerie. Deze zijn
opgericht op basis van Europese verordeningen en houden zich bezig met coördinatie en coöperatie tussen
lidstaten. Openbaar Ministerie houdt zich bezig met opsporen en vervolgen in de rechtsorde van de lidstaten.
Net als het EVRM heeft ook de EU een Handvest van de grondrechten. Het Handvest van de Grondrechten is
alleen van toepassing als het gaat om een handeling die door de EU zelf plaatsvindt of als de lidstaat het
Unierecht ten uitvoer brengt.
Intergouvernementeel: als landen kan he samen wel wat afspreken, maar je hoeft geen hogere
macht te erkennen
Supranationaal: er is een hogere entiteit, die heeft de macht gekregen, die heeft een bepaalde
bevoegdheid en die kan bepalen wat er op lagere niveaus moet gebeuren.
Harmonisatie van materieel en formeel strafrecht: het nationaal strafrecht is niet meer iets wat je zelf kunt
bepalen als land, dat wordt geharmoniseerd, daar is externe druk op. Dat vergt aanpassingen.
Vertrouwensbeginsel: je gelooft wat een land je mededeelt. Als bewijs afkomstig is uit een ander land, ga je
er in beginsel vanuit dat dit rechtmatig is verkregen. Dat klassieke soevereiniteit denken brengt mee dat je
een vertrouwensbeginsel accepteert.
Beginsel van wederzijdse erkenning (binnen EU).: wat we tegenwoordig ten grondslag leggen aan de
internationale samenwerking in Europa. Alsof het beslissing van jezelf is. Gebaseerd op wederzijds
vertrouwen.
Fundamentele rechten: GW/EVRM/Handvest.
Ne bis in idem: als het ene land een zaak heeft afgedaan, moet hij in een ander land ook niet nogmaals
worden behandeld.
Soevereiniteit:
Interne werking: soevereine staat heeft bevoegdheid om binnen zijn territoir bindende beslissingen te
nemen
Externe werking: soevereine staat hoeft daarbij geen inmenging van een andere staat te dulden.
Primaire rechtshulp: overdragen van een strafzaak in de stand waarin die zich bevindt van het ene land
naar het andere land. De hele strafzaak wordt verplaatst. We zien dat in twee fasen:
1. Staat A doet afstand van uitoefening recht tot vervolging en/of strafexecutie
2. Staat B neemt vervolging en/of strafexecutie over
, Secundaire rechtshulp: het helpen van een andere staan ten behoeve van een strafzaak die loopt in een
andere staat. Bijv. uitlevering of overlevering, maar kan ook gaan over bewijsverkrijging of ‘kleine rechtshulp’.
Rechtshulp in strafzaken op klassieke grondslag: staat A verzoekt rechtshulp aan staat B. Staat B beslist
vervolgen of hij gevolg geeft. De staten werken onderling samen en met gaat er echt vanuit dat staten
soeverein zijn en elkaar kunnen helpen als ze dat willen. Soms is het wel minder vrijblijvend als je een
verdrag hebt gesloten, want dan heb je het beloofd in dat verdrag.
Rechtshulp op beginsel van wederzijdse erkenning gebaseerd: = Bevel! Rechterlijke autoriteit van lidstaat
A geeft een bevel en de rechterlijke autoriteit van lidstaat B erkent dat bevel en legt het ten uitvoer alsof het
een nationaal bevel was. Het bevel wordt dus gedaan door een rechterlijke autoriteit en niet een lidstaat.
In de klassieke grondslag heb je het echt over internationale samenwerking tussen staten en staten worden
vertegenwoordigd door een regering op het internationale vlak. Als je verder geen bepalingen hebt over hoe
je de samenwerking inricht, dan zijn het de regeringen die hun landen vertegenwoordigen. Bij de klassieke
internationale samenwerking zie je dat de termijnen vaak lang zijn.
Europees Handvest: op sommige punten biedt het meer bescherming dat het EVRM.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nicoledrost1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
