Samenvatting

Samenvatting van alle stof van jaar 2 en 3 van ADD

3 keer verkocht

Instelling
Hogeschool Utrecht (HU)

Alles wat je moet weten over ADD jaar 2 en 3. Inclusief uitwerking van artikelen.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 71 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 20 januari 2025
Aantal pagina's 71
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

€17,48

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Alle informatie over dysfagie:

Dysfagie = een verstoorde beweging van de bolus door afwijkingen in de slikstructuren of
hun bewegingen.

Slik bestaat uit 3 fasen:
1. De orale fase (voorbereiding en transport door de mondholte  eten wordt een
bolus)
- Bijten
- Kauwen
- Golfbewegingen met de tong
2. Faryngeale fase (transport naar de keelholte, verhinderen van doorvloei naar
neusholte of luchtweg)
- Start wanneer de bolus de voorste amandelpijlers kruist
- Superieure en anterieure verplaatsing van hyoid en larynx
- Velum raakt keelwand
- Bolus loopt naar valecula (doorsluisruimte achter de tong)
- En in de sinus periformes
- Glottissluiting bij ware, valse en aryepiglottische plooien
- Retroversie van de epiglottis
3. Oesofagelae fase (transport van slokdarm naar maag)
- Peristaltische bewegingen zorgt ervoor dat de bolus zich naar beneden verplaatst
door de oesophagus

Er zijn 3 classificaties in slikstoornissen:
1. Op leeftijd
- Ontwikkelingsdysfagie
 Wanneer kinderen door afwijkingen, ziekte of
ontwikkelingsstoornissen niet of moeilijk slikken
- Verworven dysfagie
 Ontstaan op latere leeftijd
- Presbyfagie
 Dysfagie ter gevolg van normale verouderingsprocessen
2. Op fase
- Orofaryngeale dysfagie (mond en/of keel)
 Moeite met propulsie van de mond  oesophagus
 Er is een disfunctioneel transport van de bolus in de mond en/of
farynx
 Verminderde larynxbeveiliging (met of zonder hoestreflex)
 Nasale regurgitatie (vloeistof komt uit de neus)
- Oesofageale dysfagie (slokdarm)
 Verstoorde peristaltiek (stoornis op vlak van bewegelijkheid)
 Door obstructie van de doorstroming van de bolus doorheen de
slokdarm naar de maag (mechanisch probleem)
3. Etiologie
- Neurogeen
o Acuut
o Chronisch
o Degeneratief (bij bepaalde ziektes)

, - Structureel
o Pathologie: congenitaal (aangeboren) of verworven
o Littekenvorming door operatie
o Chemo/radiotherapie
- Iatrogeen = alles wat met medisch ingrijpen is veroorzaakt
o Medicatie
o Intubatie
o Beschadiging van craniale zenuwen
o Chirurgische ingrijp
- Presbyfagie
- Psychogeen
Kernbegrippen:
Anatomische kruising van de luchtweg = mondholte, keelholte, larynx, trachea en longen
Voedselweg = mondholte, keelholte, slokdarm en maag
Premature lekkage = voortijding weglopen van voedsel naar de farynx voor de start van het
slikreflex.
Oorzaak: verminderde of afwezige oraal motorische mogelijkheden en/of verminderde
of afwezige orale sensibiliteit met vertraagde initiatie van de slikreflex.
Bovenste opvangbakje = ruimte die achter je tong zit = vallecula
Sinus perriformers = zijkanten van je stembanden, ook een opvangbakje
Residu/stase = achterblijven van voedselresten in mond of farynx
Oraal residu = ter hoogte van tong, wangen of verhemelte
Faryngeaal residu = op de farynxwanden, in de valleculae, sinus periformes, op de
epiglottis of op de bovenste slokdarmsfincter
Regurgitatie = terugstromen van drank/voedsel.
Nasale regurgitatie = terugstromen van drank/voedsel via de neus. Velofaryngeale
beveiligingsmechanisme functioneert onvoldoende.
Laryngeale penetratie = ontstaat wanneer voedsel in de larynx belandt en boven of op de
stemplooien blijft.
Aspiratie = wanneer voedsel tussen de stemplooien door in de trachea terechtkomt  in de
longen.
Silencieuze (stille) aspiratie = aspiratie die niet gevolgd wordt door een hoestreflex.
Secundaire aspiratie = aspiratie als gevolg van laryngeale penetratie door gebrek aan
(krachtig) hoestreflex of als gevolg van residu.
Slikpneumonie/aspiratie pneumonie = infectie door aspiratie.
Slikapneu = tijdens het slikken is er sprake van ademstilstand

Trachea canule = canule wordt onder het niveau van de ware stemplooien (tussen de 2e en
3e tracheale ring of tussen 3e en 4e tracheale ring) geplaatst. Ingeademde lucht komt
rechtstreeks in de luchtpijp terecht.  fonatie niet mogelijk doordat de buis van de canule
gesloten is.
Doel:
o Kunstmatige ventilatie en toediening van zuurstof toelaten
o Een luchtweg behouden die anders dicht zou klappen
o Luchtwegobstructie vermijden
o Toegang beiden tot de luchtweg en de longen voor bronchiaal toilet
o Aspireren van sputa, speeksel of voedsel mogelijk maken.
Gefenestreerde canule = lucht kan naar de bovenste luchtwegen en stemplooien  fonatie
is mogelijk doordat er een kleine opening in de canule zit.

,Functie van speeksel = speeksel remt de groei van bacteriën en ziekteverwekkers en
voorkomt hierdoor tandbederf, helpt bij het herstellen van het tand-email, bevochtigt het
mondslijmvlies en beschermt het tegen zure of alkaïsche producten en helpt bij de vertering
van het voedsel. Gezonde volwassenen produceren 1 tot 1,5 liter speeksel per dag.
Aspiratie-pneumonie = infectie door aspiratie. Daarbij bereiken vreemde stoffen zoals
voedsel, drank of braaksel de longen. Dit zijn de 7 belangrijkste voorspellers van aspiratie-
pneumonie.
1. Afhankelijk van voeding
2. Afhankelijk van mondverzorging
3. Aantal rotte tanden
4. Sondevoeding
5. Meer dan 1 medische aandoening
6. Agnosis
7. Medicijnen en roken

90 ml sliktest = betrouwbare test om te kijken of iemand een slikprobleem heeft. Patiënt
moet zo snel mogelijk 90ml achterelkaar opdrinken. De test is behaald wanneer patiënt niet
moet hoesten en geen natte stem krijgt (ook niet in de minuten na het onderzoek).
Verpleging neemt de test af om te kijken of iemand een slikprobleem heeft. Wanneer de test
behaald is weet je met 90% zeker dat patiënt geen slikstoornis heeft.  logo doet verder
onderzoek.
Slikonderzoek bestaat uit:
 Sensibiliteit
 Mondmotoriek
 Slikreflex
 Hoestreflex
 Larynxheffing
 Consistenties
Sensibiliteit = gevoel in het gezicht en mond onderzoeken d.m.v. een droog wattenstaafje.
Begint altijd bij de niet aangedane zijde. Je onderzoekt de: buitenkant van het gezicht,
binnenkant van de mond, lippen, tong, binnenkant wang en gehemelte.
Motoriek = gekke bekken trekken. Tong uitsteken, tong naar links en rechts bewegen, tong
richting neus bewegen, tong richting kin bewegen, lippen aflikken, ‘do-ka’ zeggen,
tongklakken, bolle wangen maken, wangen om en om bol maken, ‘oe-ie’ zeggen/lippen
spreiden en tuiten.
Slikreflex = slik spontaan proberen uit te lokken (anders met theelepeltje de mond
bevochtigen).
Hoestreflex = ‘kunt u eens hoesten’ (let op: mag geen schrapen zijn)
Larynxheffing = kijken/voelen of tijdens het slikken de larynx voldoende heft.

, Consistenties:
Slikvolume test:
- 1 ml (sla je meestal over omdat het zo weinig is)
- 3 ml
- 5 ml
- 10 ml
- 15 ml
- 20 ml  vanaf hier geen slikstoornis.
- 25 ml
Neem je af bij mensen met een lichte dysfagie. Wanneer uit je standaard testen niks naar
voren komt, maar mensen wel klachten hebben. Een limiet van minder dan 20 ml wijst op
een slikstoornis.

Sliksnelheid test =
- 150 ml zo snel mogelijk opdrinken
- Stopwatch + slikken tellen door 2/3 vingers op de larynx te leggen zodat je de slik
kan voelen.
- Is een test voor gevorderden. Wanneer de patiënt wel klachten heeft maar dit niet
uit de standaard slikonderzoeken komt.
Voedsel slikken = 3x theelepel, wanneer dit goed gaat 3x eetlepel
Dik vloeibaar: vla, appelmoes, magere yoghurt etc.
Dun-vloeibaar: water, thee, koffie, andere dranken
Gemalen voedsel: puree, stamppot, etc.
Vast voedsel: alles wat je moet kauwen (dus overige voedsel)

3 belangrijkste redenen om over te schakelen op niet-orale voeding:
1. Onvoldoende alertheid van de patiënt
2. Nood aan voldoende calorieën om op korte termijn een acuut medisch probleem te
overwinnen
3. Risico op aanhoudende en belangrijke tracheale aspiratie bij orale voeding = niet
veilig kunnen slikken van voedsel.
Doel sliktherapie = de patiënt op een veilige (aspiratie vermijden) en voor de patiënt zo
aangenaam mogelijke (behoud van levenskwaliteit) manier voldoende hydratatie en nutritie
bieden.
Behandelplan wordt aangepast aan:
 Mogelijkheden voor de patiënt
 Etiologie en ernst van de dysfagie
 Gevolgen van de dysfagie
Indirecte therapie:
Doel: slikvaardigheid voor speeksel te behouden of te verbeteren om orale voeding te
kunnen introduceren of doen toenemen.
- Geen drank of voedsel gebruiken
- Bij ernstige dysfagie die “niets per os” krijgen of gedeeltelijk via sonde gevoed
worden.
Oefeningen om mondmotoriek en -sensoriek te verbeteren:
- Mondmotorische oefeningen

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.