100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
samenvatting rechtssociologie hoofdstuk 1-4 €10,88
In winkelwagen

Samenvatting

samenvatting rechtssociologie hoofdstuk 1-4

 1 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Samenvatting rechtssociologie van hoofdstuk 1-4 aan de hand van de ppt, de lessen en de boek: dialogen tussen recht en samenleving

Voorbeeld 4 van de 58  pagina's

  • Ja
  • 20 januari 2025
  • 58
  • 2024/2025
  • Samenvatting
avatar-seller
Inleiding:
1. waarover gaat rechtssociologie?
2 centrale componenten: empirische methode en extern perspectief
Intern perspectief = binnen in het recht kijken, hoe kijkt een deelnemer in het recht naar het recht
In sociologie kijken we als toeschouwer

1.1 methode
juridische doctrinaire methode
omarmt meerdere methoden en technieken
subsumptie -> feiten onder juridische regels te brengen
subsumptie = manier van oordeelsvorming waarbij de rechter het geschil onder een regel brengt en
zijn conclusie trekt.

technieken hierbinnen:
- feiten verzamelen: beperkte empirische component
- je moet weten waar je de regels gaat zoeken en welke belangrijk zijn -> heuristiek
- vage normen: zo is de wet op meerdere situaties van toepassing, en kan ze langer meegaan in de
tijd -> interpreteren volgens de juridische technieken
- geldigheid van norm controleren: is norm in overeenstemming met hogere rechtsregels ->
beoordelen volgens interne systematiek
- meerdere grondrechten zijn van toepassing, spreken elkaar tegen -> afwegen, belangenafweging
- leemte in het recht, regelcreatie of bestaande regel kent gebreken -> voorschrijven hoe het zou
moeten
- standpunten moeten worden geargumenteerd

-> maken allemaal deel uit van doctrine
Doel: coherentie van het recht bewaren

Empirische methode
Hoe staat recht in samenleving?
Op wetenschappelijke manier gegevens verzamelen tussen het recht en de samenleving (in de
praktijk)
Criteria sociaal-wetenschappelijk onderzoek
 betrouwbaarheid: als ik het opnieuw zou doen, kom ik dan tot dezelfde conclusies: repliceren
 externe validiteit: in andere context, andere resultaten
 interne validiteit: geen match tussen u onderzoek en het resultaat van u onderzoek
bv: hoeveel vonnissen gaan er over rijden onder invloed, conclusie: autochauffeurs vinden dat
ze te hard worden bestraft
 objectieve data: positie van de onderzoeker, heeft die invloed?

Technieken: surveys: vragenlijst, steekproef, interviews, veldwerk: in praktijk kijken, statistische
analyse: bv. gemiddelde duur van een onderzoek
Wetenschappelijke analyse van de verzamelde data
Het gaat over wat het recht doet in de samenleving, van waar komt dat wet in de samenleving

Voorbeelden doctrinaire methode:
Genitale verminking bestuderen in Senegal
1. vaststellen van onderzoeksprobleem
onderzoeksprobleem is iets waar je onderzoeksvragen naar kan stellen
2. onderzoeksvragen in juridisch onderzoek

, Welke juridische instrumenten zijn relevant?
Hoe luidt het recht over genitale verminking in Senegal?
3. zoeken en analyseren van juridische bronnen
verdragen, constitutioneel recht en wetgeving in Senegal
rechtspraak
rechtsleer
analyse van juridische bronnen wijst op bestaan van een sterk mensenrechtelijk kader: probleem
opgelost

zijn de instrumenten ook effectief?
• Waarom wel, waarom niet? Falende implementatie/handhaving? Weinig maatschappelijke
steun/naleving?
• Deze vragen kunnen niet worden beantwoord d.m.v. een uitsluitend juridische analyse, een
empirisch onderzoek is nodig.

Abortus in België
1. vaststellen van onderzoeksprobleem
onderzoeksprobleem is iets waar je onderzoeksvragen naar kan stellen
2. onderzoeksvragen in juridisch onderzoek
Welke juridische instrumenten zijn relevant
Hoe luidt het recht in België en in Nederland over vrijwillige zwangerschapsafbreking op
verzoek van de zwangere vrouw?
3. zoeken en analyseren van juridische bronnen
vergelijking van België en Nederland
welke instrumenten zijn relevant
verdragen, constitutioneel recht en wetgeving in Senegal
rechtspraak
rechtsleer

Analyse van juridische bronnen wijst op verschillend juridisch kader: onderzoeks‘probleem’ en
onderzoeksvragen opgelost!

wat zijn de effecten van de regelgeving:
• Wordt de regelgeving gevolgd? Waarom wel, waarom niet? Weinig maatschappelijke
steun/naleving? Leidt de regelgeving tot drempels bij vrijwillige zwangerschapsafbreking? Zijn er
verschillen in de effecten?
• Deze vragen kunnen niet worden beantwoord d.m.v. een uitsluitend juridische analyse, een
empirisch onderzoek is nodig.

doctrinaire trefwoorden, formulering en vragen
• Privaatrecht, strafrecht, gerechtelijk recht, personen- en familierecht
• De rechtmatigheid van, de bevoegdheid om, de strijd van/ me, de aansprakelijkheid van, de
strafbaarheid van, de gebondenheid aan, de rechtsgevolgen van, de geldigheid van,
(uitzonderings)gronden, rechten, plichten, botsing, afweging,
• Inhoud van een verdrag, wet, decreet, voorstel, procedure,
• Inhoud van een vonnis of een arrest.
• Doctrine, rechtssystematiek, dogmatiek.

law in books:
in de boeken vind je de antwoorden op u vragen
vragen: hoe luidt het recht?, Wat is het toepasselijk recht en Hoe zou het recht moeten luiden?

,Empirische/ rechtssociologische trefwoorden
• De effectiviteit van, de doelmatigheid van, de werking van, de effecten of risico’s van, het
functioneren van
• De oorzaken van, de totstandkoming van, de invloed van
• Ervaringen met, de perceptie van, de aanvaarding van, de waardering van
• Verklaring, gevolgen en oorzaken.

Law in action
We kijken naar het recht in actie, wat doet dat recht in de samenleving
Vragen: van waar komt het recht, wat doet het recht in de samenleving
 deze twee vragen zijn de belangrijkste, maar er zijn er nog

Bv: regelgeving over covid 19
Vraag 1: Van waar komen de regels, die bepalingen, het recht?
Vraag 2: Wat doet dat recht?

1.2 perspectief: schematisch

Intern perspectief Extern perspectief
Deelnemersperspectief Toeschouwersperspectief

Rolmodel van de rechter centraal Ook rollen voor wetgever, handhaver en
uitvoerder, onderzoeker.

Interne, autonome logica Relatie tot maatschappelijke context
Rechtszekerheid en rechtseenheid Onzekerheid en variatie

Structureel gericht op bewaken en versterken Constructief subversief
van de coherentie van het recht

“is = ought” “is ≠ ought”

Vooronderstelling dat recht praktisch een Toetsing van effectiviteit van het recht.*
verschil uitmaakt.

Gericht op rechtspraktijk. Gericht op beleid/wetenschap.

Monodisciplinair; doctrinair. Interdisciplinair door aanvullende disciplines:
empirisch of normatief.

Vooral ‘casus-methode’ en belang Verschillende methoden.
argumentatie. Juridisch-normatief. Hoe werkt het recht?
Hoe luidt het recht? Hoe ontstaat het recht?
Hoe zou het moeten luiden?


voorbeelden: intern perspectief tegenstrijdig
activistische rechters: rechters gaan te ver, doen aan politiek

externe perspectief
antwoord komt niet vanuit het recht, maar van elders

, idee: dat praktijk misschien wel anders, verschillend kan zijn, op bepaald gebied wordt anders met
recht omgegaan dan andere plaatsen

subversief = jurist heeft vervelende bevindingen, wetgever gaat er vanuit dat het volgens de wet in de
samenleving gebeurd, wet zal wel praktijk zijn
constructief: we proberen op een opbouwende manier contact te zoeken met de wetgever,
uitvoerende macht, hoe kan het recht worden verbeterd

intern:
de manier dat het is, is ook de manier waarop het zou moeten zijn

Niet empirisch maar wel extern
Bv. rechtsfilosofie

Illustraties extern perspectief
• Waarom wordt (werd) het wettelijk vastgelegde rookverbod quasi perfect nageleefd in de VS en
slechts gedeeltelijk in België?
 Waarom waren de eerste rookverboden succesvol in California in de jaren ’80 – terwijl roken
daarvoor erg populair was in de VS?
 Deze vraag is niet te beantwoorden vanuit een intern perspectief (en al evenmin vanuit een
doctrinaire methode).

Bv: rookverbod, in vs wordt perfect gevolgd en in België niet
We moeten kijken vanuit extern perspectief
Met empirische woorden
Het belang is het antwoord op de vraag
Verklaring: dubbele institutionalisering

• Wat is de impact van de zogenaamde ‘juridisering’ op traditionele domeinen van de samenleving,
bijvoorbeeld onderwijs of zorgverlening?
• Hoe kan de achterstand bij de rechtbanken van eerste aanleg en bij de hoven van beroep worden
weggewerkt?
• Waarom komt Online Dispute Resolution in civiele zaken zo moeizaam van de grond, terwijl online
bankieren/shoppen/administratie… zo succesvol is?

Impact van juridisering
= Belang van het recht in de samenleving is toegenomen
Wat betekend dat voor de samenleving, antwoord gaan we niet vinden in intern perspectief
Vanuit externe benadering kijken naar effectiviteit van benaderingen

Online dispute resolution: online oplossen van geschillen
Extern perspectief; wat is verband tussen recht en de samenleving

Opmerking bij empirisch methoden en extern perspectief
• Externe perspectief vervangt het interne perspectief niet!
• Doctrinaire methoden blijven noodzakelijk als jurist; ze definiëren de identiteit van een jurist.
• De professionele toepassing van doctrinaire kennis gaat gepaard met een inzicht in de voordelen
én tekortkomingen van het interne perspectief.
• Externe perspectief complementeert het interne perspectief: verschillende vragen vanuit beide
perspectieven.

Samenvatting:

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camillegoossens123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,88. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 75282 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€10,88  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd