Inhoudsopgave
Lecture 6 januari............................................................................................................. 1
Bijeenkomst 1 - Voorbereiding van het geding, procesingang, procedure in vogelvlucht,
alternatieven.................................................................................................................. 8
Bijeenkomst 2 - Partijen en competentie......................................................................16
Lecture 13 januari......................................................................................................... 26
Bijeenkomst 3 - Verstek, verweer en verwikkelingen....................................................29
Bijeenkomst 4 - Bewijs.................................................................................................. 39
Lecture 20 januari......................................................................................................... 46
Bijeenkomst 5 - Uitspraak en rechtsmiddelen...............................................................53
Bijeenkomst 6 - Beslag - en executierecht....................................................................66
Lecture 6 januari
Functie van het procesrecht: je moet in een land als je rechtsregels hebt een plek hebben
waar er een beslissing kan komen, iemand moet kunnen zeggen hoe het zit en dat is de
, BURGERLIJK PROCESRECHT
rechter, het is een vorm van geschilbeslechting, bij rechters blijven conflicten vaak bestaan,
maar er worden wel geschillen beslecht
Regels over het verloop van de procedure
o Geschilbeslechting
o Titelverschaffing: de executoriale titel, hiermee kun je je gelijk hebben maar het ook
afdwingen, in Nederland is dat systeem overlappend dus een uitspraak van de
rechtbank en dan is dat ook meteen een titel
Recht op een eerlijk proces:
Verschillende rechtsbronnen:
Internationale verdragen en Europese regelingen
Grondwet
Wetboek van burgerlijke rechtsvordering
Titel 11 boek 3 BW
Wet RO
Faillissementswet, onteigeningswet
Bijzondere regelingen
Wetboek van burgerlijke rechtsvordering wet modernisering en vereenvoudiging bewijsrecht
per 1 januari 2025
Recht op een eerlijk proces – artikel 6 lid 1 EVRM geldt alleen voor strafzaken en civiele
zaken
Het recht op een eerlijk proces kadert het procesrecht
Uitzonderingen hebben altijd te maken met het recht op een eerlijk proces, de procedure
moet altijd bijgestuurd worden om ervoor te zorgen dat de procedure eerlijk verloopt
Institutionele beginselen
o Onafhankelijkheid van de rechter
o Onpartijdigheid van de rechter
Rechters horen zich te verschonen wanneer er een kans is op
partijdigheid
Schijn van partijdigheid
Wraken
o Ingesteld bij wet
Op basis van de wet zou je moeten kunnen weten naar welke rechter je
moet, dat die rechters bestaan en wat hun taken zijn
Processuele beginselen
o Fair trial beginselen
Deze beginselen zorgen ervoor dat tijdens de procedure alles eerlijk
verloopt
Toegang tot de rechter en verbod op excessief formalisme
Recht van hoor en wederhoor: als ik iets zeg moet de ander er op
kunnen reageren, dit is niet oneindig dus er is een moment dat er
geen stellingen meer aangedragen mogen worden
Equality of arms: men moet gelijkelijk aan de strijd kunnen
beginnen, dit heeft niet te maken met de advocaat die je kunt
betalen, het gaat erom of je op basis van het procesrecht dezelfde
middelen tot beschikking hebt
Openbaarheid van behandeling en uitspraak
Motivering van beslissingen
2
, BURGERLIJK PROCESRECHT
Behandeling binnen een redelijke termijn: termijnen zijn heel lang
volgens het EVRM, de Nederlandse termijnen gaan hier overheen
Recht op consistente rechtspraak: dit heeft niet te maken met het
feit dat alle rechters hetzelfde moeten doen, het gaat om het feit
dat er een systeem moet zijn waarbinnen de mogelijkheid tot
cassatie openstaat en dat er geen tegenstrijdigheden zijn, rechters
motiveren uitbundig wanneer ze iets anders doen dan anders
Recht op tenuitvoerlegging: als je iets niks kunt afdwingen dan
heb je er niks aan, door de executoriale titel kunnen zaken worden
afgedwongen via de deurwaarder
Fair trial in het wetboek van burgerlijke rechtsvordering:
Artikel 19 t/m 30 Rv
o Recht van hoor en wederhoor (artikel 19 lid 1 Rv)
o Behandeling binnen een redelijke termijn (artikel 20 Rv)
o De waarheidsplicht (artikel 21 Rv)
o Informatieplicht (artikel 22 en 22b Rv)
o Bescherming van partijen, derden en bedrijfsgeheimen (artikel 22a Rv)
o Volledigheid van beslissing (artikel 23 Rv)
o Partijautonomie en lijdelijkheid (artikel 24 Rv): rechter is gebonden aan wat
partijen aanvoeren en partijen hebben autonomie
o Aanvullen van rechtsgronden (artikel 25 Rv)
o Verbod van rechtsweigering (artikel 26 Rv): rechters moeten een uitspraak doen
o Openbaarheid van de zitting (artikel 27 Rv): normaal zijn civiele zittingen
openbaar, hier zijn uitzonderingen op zoals bijvoorbeeld personen- en
familierecht, standaard zijn zittingen openbaar, rechters willen vaak ook even
weten wie er aanwezig is
o Uitspraak in het openbaar (artikel 29 Rv): uitspraak moet in het openbaar
o Motivering (artikel 30 Rv): er moet blijken op welke gronden de rechter tot een
uitspraak is gekomen
Alternative dispute resolution
Regeling tussen partijen: partijen vaststellingsovereenkomst, kan tijdens de gehele
procedure
Mediation: kan voor de procedure, buiten de procedure, binnen de procedure, mediator
gaat met partijen aan de slag, het heeft niet altijd zin maar het is een fijne oplossing want
als het lukt is iedereen tevreden
Iedereen moet het gevoel hebben dat ze er tevreden mee zijn
Arbitrage: wordt gebruikt als het gaat om specifieke rechtsgebieden, bijvoorbeeld
bouwrecht, hier krijg je een uitspraak net als die van de rechtbank, als je een titel wilt
moet je hem via een exequatur via de rechtbank laten lopen, als je het er niet mee eens
bent kun je naar de rechtbank maar dan wordt er alleen gekeken naar de procedure en
niet naar de inhoud, dan kan de rechter de uitspraak vernietiging
Bindend advies: bijvoorbeeld de rijdende rechter, dan teken je een overeenkomst als
partijen met de inhoud dat je stelt je te houden aan het advies van een bepaalde persoon
Procedure bij de civiele rechter
Partijen
Wie zijn de partijen?
3
, BURGERLIJK PROCESRECHT
o Wat is je grondslag?
Bijvoorbeeld tussen welke partijen is de overeenkomst? Wie is
aansprakelijk?
Procesbevoegd?
o Normaliter natuurlijke personen en rechtspersonen, partijen moeten kunnen
procederen en moeten kunnen opkomen in de procedure
Publieke rechtspersonen (artikel 2:1 BW)
Je dagvaardt de gemeente en niet het college van B&W
Kerkgenootschappen (artikel 2:2 BW)
Privaatrechtelijke rechtspersonen (artikel 2:3 BW)
GEEN PERSONENVENNOOTSCHAPPEN OF MAATSCHAP MAAR
UITZONDERINGEN
Vof (bij de maatschap kan dit niet, je moet zorgen dat je alle
maten hebt en de maatschap heeft geen rechtspersoonlijkheid)
Ondernemingsraad
Medezeggenschapsraad
Vereniging zonder rechtsbevoegdheid
Natuurlijke personen kunnen niet of beperkt procesbevoegd zijn
Bijvoorbeeld minderjarigen zijn niet handelingsbekwaam en
moeten vertegenwoordigd worden, ouders worden dan
gedagvaard (kunt ouders zelf en als ouder dagvaarden)
o Formele procespartij
o Materiële procespartij
o Optreden in hoedanigheid
Als je weet wie de partijen zijn moet je kijken naar de soorten procedures:
Dagvaarding (artikel 78 e.v. Rv)
o Standaardprocedure, tenzij in de wet bepaald is dat het een
verzoekschriftprocedure is, is het een dagvaarding, dit staat in de wet
o VORDERING in de wet betekent dagvaarding
o Als er niks staat is het een dagvaarding
Verzoekschrift (artikel 261 e.v. Rv)
o Verzoeken
VOVO (dagvaarding kort geding)
Kijken naar de eis en de grondslag, dit is te vinden buiten rechtsvordering, staat bijna altijd
expliciet in de wet
Verzoekschriften worden met name gebruikt in het personen- en familierecht en het erfrecht, dit
systeem is minder gericht op een gevecht tussen partijen, maar het idee is dat mensen dingen
willen regelen en dat ze dit ook nog gezamenlijk willen doen. Een naam wijzigen bijvoorbeeld is
een typische verzoekschriftprocedure. Een dagvaarding is meer gericht op partijen die tegen
elkaar procederen.
Wisselbepaling: wat gebeurt er als je het verkeerd doet?
In beginsel: niet ontvankelijk
MAAR bij een verkeerde keuze moet de rechter de zaak op het goede spoor zetten
krachtens artikel 69 Rv
4
