Ben je op zoek naar een heldere en uitgebreide samenvatting van Aansprakelijkheidsrecht? Deze samenvatting, gebaseerd op de hoorcolleges van Tilburg University, biedt een volledig overzicht van de kern van het vak en is ook geschikt voor studenten van andere universiteiten. Met gedetailleerde uitwe...
Hoorcollege 8 – de aansprakelijkheidsverzekering .......................................................... 38
Hoorcollege 9 - aansprakelijkheidsverzekering in titel 7.17 BW...................................... 45
,Hoorcollege 1 – doelen en functies van het aansprakelijkheidsrecht
HR Baby Kelly
• Feiten: Een vrouw raakte zwanger maar wist dat in de familie van haar man een
chromosale afwijking voorkwam. De vrouw had al twee keer daarvoor een miskraam
gehad. De vrouw wilde een prenataal onderzoek, maar de verloskundige zag hiervoor
geen aanleiding. Na de geboorte bleek de baby ernstig gehandicapt. Kelly had
hierdoor veel zorg nodig, wat kosten met zich meebracht. De ouders wilden de
kosten verhalen op de verloskundige en het ziekenhuis waar de verloskundige werkt.
• Wrongful life vordering: onrechtmatig leven. Vordering tot schadevergoeding omdat
het kind is geboren met beperkingen, maar dat die beperkingen zijn toe te schrijven
aan een fout van een beroepsbehandelaar.
• Kunstfout of informatiefout? Informatiefout, want ouders Kelly zijn niet geïnformeerd
dat er een afwijking is.
• Verschil met HR Wrongful birth, ECLI:NL:HR:1997:ZC2286. Bij een wrongful birth
vordering wordt teen kind geboren zonder beperkingen, maar had niet geboren
mogen worden vanwege fout in anticonceptie of sterilisatie.
• Vordering van wie? Moeder, vader of Kelly?
o Kan worden ingesteld door de ouders, want die lijden schade door de fout van
de arts/verloskundige.
o Kan worden ingesteld door het kind zelf.
• Tegen wie? De medisch hulpverlener, ziekenhuis, ouders? Meestal ingesteld tegen
arts/betrokken verloskundige.
• Wettelijk kader
o Art. 6:74 BW, 6:98 BW, 7:446 BW en 7:453 BW: wanprestatie, geneeskundige
behandelingsovereenkomst, professionele standaard goed medische
hulpverlener?
o Art. 6:162 BW en 6:98 BW: fout, schade en causaal verband
HR Baby Kelly vervolg
• Causaal verband? Conditio sine qua non (de fout moet een noodzakelijke
voorwaarde zijn voor het intreden van de schade) en toerekening naar redelijkheid
(de omvang van de aansprakelijkheid: alleen de gevolgen die redelijkerwijs het
gevolg zijn, komen voor vergoeding in aanmerking als zij te linken zijn aan de
schadeveroorzakende gebeurtenis).
• Schade: materiële en immateriële schadevergoeding. Hoge Raad: immateriële
schadevergoeding is toewijsbaar aan ouders, want keuzerecht afbreken
zwangerschap is ontbroken.
o Art. 6:106, lid 1 onder b BW: lichamelijk letsel, aantasting eer en goede naam,
of “andere aantasting in de persoon” Kelly! Dus recht op vergoeding
immateriële schade.
o Art. 6:97 BW: hoe te begroten? Vergelijken met situatie achteraf, nadat de
onrechtmatige daad heeft plaatsgevonden met de situatie vooraf. Ontkenning
van menselijke waardigheid?
• Andere bezwaren: “het klopt wel, maar het deugt niet”
o Hellend vlak?
o Defensieve geneeskunde?
Doelen van het aansprakelijkheidsrecht
• Compensatie: herstel van onrecht (fout verloskundige)
• Genoegdoening: erkenning en boetedoening, smartengeld, en niet-financiële
belangen
• Preventie: handhaving en ontmoediging: voorkomen onrechtmatig gedrag
, • Kostenverdeling: mogelijkheid om voorzienbare kosten aansprakelijkheid/voorzorg te
spreiden.
Compensatie
• Herstel in de oude toestand tussen twee partijen die tegenover elkaar staan
(“restitutio”): status quo ante & ad integrum. De een moet recht zetten wat hij fout
heeft gedaan bij de ander: compensatie door herstel (in de oorspronkelijke toestand).
• Schadevergoeding: in geld/natura (art. 6:103 BW): de regel is schadevergoeding in
geld.
• Materiële en immateriële schadevergoeding (art. 6:106 BW).
• Andere remedies: verklaring voor recht (verklaring dader dat hij onrechtmatig heeft
gehandeld: declaratoire uitspraak), rechterlijk bevel/verbod (veroorzaker wordt
gedwongen onrechtmatige toestand op te heffen/ongedaan te maken/te stoppen.
Vaak toegepast in combinatie met een dwangsom voor druk).
• Corrigerende rechtvaardigheid leidend: verdelen lusten en lasten. Verdelen kansen
en risico’s op grond van een rechtvaardigende maatstaf. Iedereen krijgt zijn aandeel.
o Fout als ingangsvoorwaarde
o Maar verdelende rechtvaardigheid vult aan
Illustratie HR Baby Kelly: legitimeert corrigerende rechtvaardigheid het arrest? Nee!
• Vordering ouders vs. Kelly: gelijkheid tussen onrecht en herstel?
o Ouders: Schadevergoeding draagt niet bij aan herstel in de oude toestand:
zonder fout hadden ze voor afbreking zwangerschap gekozen. Geen
gelijkheid tussen onrecht en herstel.
o Kelly: schadevergoeding draagt niet bij aan herstel in de oude toestand. Geen
gelijkheid tussen onrecht en herstel.
• Fout en compensatie: niet twee zijden dezelfde medaille
Genoegdoening
Andere legitimaties?
o Meer dan schadevergoeding: genoegdoening
§ Erkenning
§ Boetedoening
• Legitimatie in HR: Baby Kelly? Hoge Raad: waarschijnlijk biedt het een bepaalde
rechtvaardiging voor de bestaande aansprakelijkheid. Tegenover het leed moet iets
van een verzachting staan.
• Verklaring voor recht (“moreel-declaratoir vonnis”)
• HR Jeffrey: een zuiver emotioneel belang kan niet worden aangemerkt als voldoende
belang in de zin van art. 3:303 BW.
o Vorderen verklaring voor recht dat het ziekenhuis aansprakelijk is.
o “Voldoende belang” ex art. 3:303 BW: in casu is het emotionele belang van
Jeffrey alleen niet voldoende voor een rechtsvordering.
o Geen gehoor aan emotionele belang van de ouders.
Preventie: voorkomen van nieuwe onrechtmatigheden
• Gedragsbeïnvloeding: ontmoediging van normschending
o Aansprakelijkheid werpt schaduw vooruit
o Ex ante perspectief: kan het aansprakelijkheidsrecht ook voorkomen dat er
onrechtmatig wordt gehandeld?
• Handhaving van andersoortige (rechts)normen
• Empirische vragen (rechtssociologie en -economie)
o Leidt de dreiging van aansprakelijkheid tot naleving?
o Andersom: leidt ze tot defensief gedrag (chilling effect: men gaat zich normaal
gedragen, omdat hij bang is voor mogelijke schadeclaims)?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiek123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,18. Je zit daarna nergens aan vast.
