Goederenrecht bestand tentamen
Werkcollege 1: overdracht
Overdracht – is er sprake van een geldige overdracht?
1. Controleer eerst de overdraagbaarheid van een goed
- Zie hiervoor art. 3:83 BW
Eigendommen
Beperkte rechten
Vorderingsrechten
- Let op! Bovenstaande zijn enkel overdraagbaar indien de wet zich hier niet tegen
verzet (lid 2). Dit is bijvoorbeeld door een beding die overdracht verbiedt.
- Vorderingen die niet overdraagbaar zijn, zijn:
• Smartengelden (art. 6:106 lid 2 BW).
• Levensverzekeringen (art. 7:970 BW).
• Loonvorderingen (art. 7:633 BW).
• Pensioenvorderingen (art. 32 lid 2 Pensioen- en spaarfondsenwet).
• Salaris- en pensioenvorderingen van ambtenaren (art. 124 Ambtenarenwet)
Is een goed overdraagbaar? Dan naar stap 2.
2. Drie vereisten voor overdracht, art. 3:84 lid 1 BW
1) Geldige levering
- Onderscheid tussen levering van vorderingsrechten, roerende en onroerende
zaken
Roerende zaken, art. 3:90 BW
- Voorwaarde: bezitsverschaffing. De vervreemder verschaft het bezit aan een
derde. Dit kan op twee manieren:
I. Art. 3:114 BW: bezit verschaffen middels bezitsoverdracht
II. Art. 3:115 sub a, b en c BW
Uitzonderingen, art. 3:91 jo 3:95 BW
Onroerende zaken, art. 3:89 BW
- Voorwaarden die voortvloeien uit dit artikel:
Levering geschiedt door een daartoe bestemde, tussen partijen opgemaakte notariële
akte (lid 1)
Inschrijving van de akte in de daarvoor bestemde openbare registers (lid 1)
Geldige titel (lid 2)
Titel moet het goed met voldoende bepaalbaarheid omschreven zijn: er moet duidelijk
zijn wat er overgedragen wordt.
Vorderingsrechten, art. 3:94 BW
- Dit kan middels een stille of openbare cessie
Stille cessie, art. 3:94 lid 3 BW
Middels een authentieke of geregistreerde onderhandse akte, zonder mededeling.
Openbare cessie, art. 3:94 lid 1 BW
Hiervoor is een akte nodig en een mededeling aan de vervreemder en verkrijger
2) Geldige titel
- Op grond van art. 3:84 lid 2 BW dient het goed met voldoende bepaaldheid
omschreven te zijn. Het dient dus duidelijk te zijn wat er wordt overgedragen.
3) Beschikkingsbevoegdheid vervreemder
3. Conclusie
, Goederenrecht bestand tentamen
Koopovereenkomst, goed wordt later geleverd
Hierbij kijk je naar de verschillende vormen van levering, art. 3:114 jo 3:115 BW
Art. 3:114 BW: een bezitter draagt zijn bezit over door de verkrijger in staat te stellen die
macht uit te oefenen die hij zelf over het goed kon uitoefenen. (Er wordt dan direct
geleverd)
Art. 3:115 BW
a. De vervreemder houdt de zaak in bezit en houdt het goed voor de verkrijger (goed
wordt later geleverd) (Levering c.p.)
b. Verkrijger was houder van de zaak voor de vervreemder
c. Derde hield de zaak voor de vervreemder en na overdracht houdt deze het voor de
ontvanger
Bestaande en toekomstige vorderingen – overdraagbaarheid
Algemene regel overdraagbaarheid vorderingen:
Vorderingen zijn in beginsel overdraagbaar, art. 3:83 lid 1 BW. Echter, op grond van lid 2 kan
de overdraagbaarheid zijn uitgesloten door een beding. Hierbij dient de volgende
jurisprudentie in acht te worden genomen:
HR Conface/Intergamma: beding kan verbintenisrechtelijke werking hebben.
Dit betekent dat er wordt aangenomen dat een beding slechts
verbintenisrechtelijke werking heeft, tenzij uit objectieve maatstaven uit te
leggen formulering blijkt dat partijen goedenrechtelijke werking hebben
beoogt. In dat geval kan de vordering overdraagbaar zijn, maar er is dan wel
sprake van wanprestatie, art. 6:74 BW. Er is dan schadevergoeding
verschuldigd. Iets MAG niet of mag enkel met toestemming.
Bij goedenrechtelijke werking van een beding is de vordering niet
overdraagbaar. De overdraagbaarheid is dan eigenschap van de vordering en
heeft de eigenschap om niet te worden overgedragen.
HR Oryx/Van Eesteren: zo’n beding dat goedenrechtelijke werking heeft,
heeft tot gevolg dat de vordering simpelweg niet de eigenschap heeft om
overgedragen te worden. Het gaat hierbij NIET mis bij de vereisten van
overdracht (art. 3:84 BW), maar al in art. 3:83 BW (vatbaarheid voor
overdracht). Verpanding is ook niet mogelijk!
Bestaande vorderingen
Hierbij kijk je of er is voldaan aan de vereisten voor overdracht, art. 3:84 BW
Bepaal hierbij of er voldaan is aan de vereisten. Indien er is voldaan, kunnen deze
middels openbare of stille cessie worden overgedragen.
Toekomstige vorderingen
Hierbij kijk je of er is voldaan aan de vereisten voor overdracht, art. 3:84 BW.
- Geldige titel: ja, uit de koopovereenkomst voortvloeiende verplichtingen van de
toekomstige vorderingen
- Levering: er kan bij voorbaat een leveringsformaliteit plaatsvinden, art. 3:97 BW.
Dit kan alleen bij relatief toekomstige vorderingen. Dit betekent dat de
vorderingen voortvloeien uit een eerder gesloten koopovereenkomst. Dit kan dus
niet bij dubbel toekomstige vorderingen.
- Beschikkingsbevoegdheid: je kunt nog niet beschikkingsbevoegd zijn over
toekomstige vorderingen. Deze vorderingen bestaan immers nog niet. Echter,
indien er sprake is van een leveringsformaliteit bij voorbaat en relatief
toekomstige vorderingen, kan dit leiden tot beschikkingsbevoegdheid van de
vervreemder. De vorderingen komen dan in het vermogen van de vervreemder
terecht.
Hierbij vindt de eigendomsoverdracht later plaats, namelijk pas als de vervreemder
beschikkingsbevoegd wordt.
, Goederenrecht bestand tentamen
Koopovereenkomst bij een onroerende zaak – vereisten en vereisten overdracht
- Schriftelijk, art. 7:2 lid 1 BW
Inschrijven van de koopovereenkomst hoeft niet, maar dit mag wel, art. 7:3 BW. Dit wordt
gedaan indien er tussen de koop en de daadwerkelijke overdracht tijd zit. Die inschrijving
beschermt de koper dan tegen faillissement, art. 23 Fw, aangezien de koper dan
beschikkingsonbevoegd wordt. Indien het is ingeschreven, ben je hier als koper tegen
beschermd. Ook tegen tenuitvoerlegging van executoriale titel ben je beschermd.
Overdracht
- Het is een onroerende zaak, art. 3:3 BW.
- Levering van onroerende zaken geschiedt middels een daarvoor bestemde
notariële akte, en inschrijving hiervan in de daarvoor bestemde openbare
registers. Ook dient er sprake te zijn van een geldige titel (koopovereenkomst) en
beschikkingsbevoegdheid, art. 3:89 BW.
- Leveringsformaliteit: het is een zaak en voor de menselijke beheersing vatbaar.
Daarnaast is het duurzaam met de grond verenigd en is de objectieve intentie van
de bouwer dat een onroerende zaak daar voor langere tijd blijft staan (HR
Portacabin: het gaat om de objectieve intentie van de bouwer, intentie die voor
derden kenbaar is) (Onroerende zaak, bedoeling: duurzaam ter plaatse te blijven
van de zaak)
Faillissement – boedel wordt van failliet
1. Bepaal of er sprake is van overdracht of van een leenovereenkomst
2. Bepaal waar de goederen liggen en of het recht van revindicatie kan worden
ingeroepen, art. 5:2 BW.
- Dit recht zorgt ervoor dat de eigenaar van een zaak de zaak kan opeisen.
3. HR Teixeira de Mattos:
Rechtsregel: De hoofdregel uit dit arrest is, indien wanneer iemand zijn eigendomsrecht op
een zaak uit een hoeveelheid soortgelijke zaken erkend wil zien, hij precies en nauwkeurig
moet kunnen aantonen welke zaak aan hem toebehoort. De zaak moet te onderscheiden zijn
van andere zaken en voldoende identificeerbaar zijn. Er mag geen sprake zijn van
oneigenlijke vermenging.
Hierbij komen twee bewijsvermoedens kijken:
Art. 3:109 BW: wie een goed houdt, wordt vermoed dit voor zichzelf te
houden. De houder wordt vermoed bezitter te zijn. Bepaal wie dit is.
Art. 3:119 BW: een bezitter van een goed wordt vermoed rechthebbende te
zijn. Bepaal wie dit in casu is.
Indien beide de failliet is, dan wordt er vermoed dat de failliet eigenaar is van de
zaken. Een curator kan zich hierop beroepen. Het is dan, op grond van HR Teixeira
de Mattos, aan de eigenaar om te bewijzen dat dit niet zo is, en het vermoeden te
ontzenuwen.
