Overig
Rechtswetenschappen bestand tentamen - Tilburg University
Dit bestand mag je bij het tentamen houden en bevat alle uitgewerkte stof inclusief voorgeschreven jurisprudentie + opbouw betoog Tentamen behaald met een 7
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Rechtswetenschap – bestand tentamenVisies op recht
Rechtspositivisme: het recht is een verzameling regels die op formeel geldige wijze
tot stand zijn gekomen
- ‘Recht is een verzameling van regels en begrippen die op basis van de
daarvoor geldende procedures tot stand zijn gekomen’.
- Belangrijkste vraag: wat is geldend recht?
- Formeel criterium voor geldigheid: als uitgevaardigd door een bevoegd orgaan, dan is
het recht
- Strikt onderscheid tussen recht en moraal
- Geen fundament waarop eeuwig en onveranderlijke normen kunnen worden
gegrondvest
- Kernwaarde rechtszekerheid
- Zowel goed als slecht recht. Misschien moet je er ertegen in verzet gaan maar dit
betekent niet dat het geen recht is.
- Recht is bindend en je wordt geacht je hieraan te houden.
- Geneigd om in wettelijke regels te denken, dus zich aan de wet etc. te houden.
- Recht en moraal (of: vorm en inhoud) zijn niet onlosmakelijk met elkaar verbonden
slecht recht is dus ook geldend recht.
Belangrijkste voor- en nadeel van positivisme
Voordeel: rechtszekerheid, helderheid en duidelijkheid
Nadeel: recht is soms onrechtvaardig, en wat doe je dan?
Natuurrecht: het ideale recht is rechtvaardigheid; het geldende recht is onvolledig
gerealiseerde rechtvaardigheid
- Belangrijkste vraag: wat is rechtvaardig recht?
- Materieel (inhoudelijk) criterium voor het recht: recht moet rechtvaardig zijn
- Een strikt onderscheid tussen recht en moraal is niet te maken, recht is verbonden
met rechtvaardigheid
- Onrechtvaardig recht is geen recht, maar wat is nou onrechtvaardig?
- Er zijn bepaalde gedeelde normen onafhankelijk van tijd en plaats die kunnen dienen
als fundament voor het gehele rechtsstelsel
- Belangrijkste waarde, rechtvaardigheid (recht dien aan morele grondbeginselen)
- Geneigd om in beginselen te denken
- Het positieve recht moet voldoen aan beginselen van rechtvaardigheid
- Vormelijke kenmerken zijn belangrijk om te bepalen wat recht is, maar inhoudelijke
kenmerken evenzeer
- Recht en moraal zijn wel onlosmakelijk met elkaar verbonden: (heel erg) slecht recht
is geen geldend recht.
Belangrijkste voor- en nadelen van het natuurrecht
Voordeel: kritische toetsing van het gepositiveerde recht
Nadeel: nogal vaag, wat is rechtvaardig?, wanneer is slecht recht niet meer geldig?
Interactionisme: het recht is wat de rechtsgenoten in een bepaalde situatie in het
licht van de bestaande regels als recht ervaren
- Belangrijkste vraag: wat is rechtvaardig in de omstandigheden van het geval?
- Situationeel criterium voor geldigheid: wat de mensen ervaren als recht en waar ze
redelijkerwijs op mochten vertrouwen is recht
- Geen strikt onderscheid tussen recht en moraal, maar die moraal is niet onafhankelijk
en wordt zelf ook weer beïnvloed door het recht
, - Het recht ontstaat van ‘onderop’ de interactie tussen mensen levert recht op
- Rechtsregels zijn geen absolute normen, maar richtlijnen voor gedrag die ingevuld
moeten worden
- De omstandigheden van het geval zijn uitermate belangrijk voor de invulling van regel
niet alleen toepassing van verschillende regels en beginselen, maar ook afweging
ten opzichte van elkaar. Welk recht is nodig om conflicten in de maatschappij
hanteerbaar te maken?
- Kernwaarde: doelmatige afdoening van geschillen rechtvaardig door het meewegen
van alle gerechtvaardigde belangen.
- Veel komt neer op de omstandigheden van het geval en belangenafweging. Wie heeft
een gerechtvaardigd belang en wat kunnen/mogen we van mensen verwachten?
- Geneigd om te denken vanuit het concrete geval
Voor en nadelen van het interactionisme
Voordeel: flexibel en toegespitst op omstandigheden van het geval
Nadeel: een zekere vaagheid, wat zijn de juiste omstandigheden van het geval en hoe
wegen die?
Verschil tussen natuurrecht en interactionisme
- Natuurrecht: recht moet objectieve – buiten het recht bestaande – normen
belichamen
- Interactionisme: rechtsnormen krijgen betekenis vanuit de samenleving, en worden
ingevuld op basis van opvattingen die op een bepaalde plaats en op een bepaald
moment als belangrijk worden ervaren denken vanuit de casus en
maatschappelijke omstandigheden.
Rechtsbronnen: bronnen waar de rechtsregels uit voortvloeien en te vinden zijn in:
- Jurisprudentie
- De wet
- Verdragen
- Rechtsbeginselen: geschreven en/of ongeschreven regels, algemener dan
rechtsregels, hebben een morele lading en zijn richtinggevend. Een grondgedachte
die de rechtsorde fundeert en een moreel principe dat juridisch als bindend wordt
ervaren.
- Gewoonte
Analyse arresten Hoge Raad
1. Wie is de eiser (of verzoeker) en wie is gedaagde (of verweerder)?
2. Wat zijn de feiten in dit zaak?
3. Wat houdt het geschil in? (Juridische kwestie en kwalificatie)
4. Wat zijn de relevante wettelijke bepalingen?
5. Wie is de rechter in eerste aanleg en wat heeft hij beslist?
6. Voor welke rechter dient het hoger beroep en wat heeft hij beslist?
7. Hoe luist het cassatiemiddel? (Hoge Raad beslist over juridische punten en niet over
vaststelling van feiten. Cassatiemiddel is een middel om aan te geven dat het Hof het
niet goed heeft gedaan en de Hoge Raad hierover dus moet oordelen)
8. Wat is de rechtsvraag waarover de Hoge Raad een oordeel geeft?
9. Hoe oordeelt de Hoge Raad en hoe steekt zijn motivering in elkaar?
10. Welke rechtsregel kun je uit het arrest afleiden?
Rechtsvraag
- Is normatief (mag/moet/behoort)
Dit hoeft niet per se, maar dient geen vrije en open vraag te zijn
- Is algemeen (dus toepasbaar op vergelijkbare gevallen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lisa180814. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 68443 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen