02-101
oncologie
Blaascarcinoom
- oorzaken: werken in verf, roken
- incidentie: 4600 nieuwe gevallen per jaar (man:vrouw = 4:1)
- urotheelcarcinoom
- de meeste mensen hebben klachten in het voorstadium (bloed plassen)
- lokale uitbreiding kan plaatsvinden in de spierlaag, ureteren of urethra maar ook:
1. prostaat
2. uterus
3. vagina
4. darm
5. vaten en zenuwen van kleine bekken
6. bekkenwand
- lymfogene metastasering vooral naar bekken lymfeklieren
- hematogene metastasering vaak laat naar skelet, lever en longen
- onderzoek:
1. cystoscopie / biopt (uroloog)
→ vervolgonderzoeken ter stagering:
2. echografie
3. CT bekken
4. skeletscan
Therapie:
- kleine tumor → TUR = transurethrale resectie (verwijdering) of laser. Hierna chemotherapie
en evt. immunotherapie
- door groei van de tumor in spier maar niet in de omgeving → radicale cystectomie
→ bekken lymfeklierdissectie
→ verwijdering blaas, buikvlies en vetweefsel
- man: prostatectomie en vesiculectomie
- vrouw: uterusexterpatie en verwijdering adnexen en een cuff van de vagina
- verwijdering urethra bij ingroei in blaashals of urethra prostatica
- urinedeviatie
TURBT = transurethrale resectie blaastumor
ICM PDT = fotodynamische
Neoblaas: vervanging van de blaas als die verwijdert is
- met een stuk van de darm
,Prostaatcarcinoom
- risicofactoren: toenemende leeftijd (hoe ouder hoe meer kans), eerstegraadsfamilielid met
prostaatcarcinoom (er is geen correlatie met prostaat vergroting)
- hoe jonger je een prostaatcarcinoom krijgt, hoe groter het risico is op klachten en overlijden
- als de prostaat vergroot krijg je plasproblemen
- late klachten → pas als die doorgroeit naar de plasbuis
, - klachten (ten gevolge van vernauwing en doorgroei in urethra prostatica):
1. slappe straal
2. nadruppelen
3. kleine beetje plassen
4. bloed bij plassen
5. nycturie
- klachten ten gevolgen van metastasen:
1. pijn in de onderrug en het bekken (botmeta’s)
2. neurogene pijn (ingroei in de plexus
3. pareseverschijnselen
- onderzoeken
→ rectaal toucher (normaal is een prostaat zacht en als er een tumor in zit is het hard)
(diagnose)
→ bloedonderzoek: PSA (prostaat specifiek antigeen), BSE, Hb, creatine, alkalisch fosfatase
(Diagnose)
→ transrectale punctiebiopsie (diagnose)
→ scan: CT-scan / botscan / echo nieren (stadiëring)
- in de helft van gevallen is wat er gevonden wordt in de prostaat geen kanker
- gleason score (exclusief bij prostaatkanker) → zegt iets over de agressiviteit van de tumor,
hoe agressiever hoe hoger het getal
→ differentiatiegraad 2-10
- behandelmethoden:
1. radicale prostatectomie en vesiculectomie
- prostaat eruit en zaadblaasjes eruit
- op lange termijn problemen met incontinentie
- laparoscopische prostatectomie
2. radiotherapie
- inwendig en uitwendig
- nieuwe behandelmethoden:
→ HIFU (high intensity focussed ultrasound) = door erg veel geluid met een hoge intensiteit
verdamping weefsel
→ cryotherapie = bevriezen van kankercellen
- hormonale behandeling: testosteron wordt uitgeschakeld (bij gemetastaseerd carcinoom)
→ tumor kleiner maken, hierna radiotherapie
→ LHRH analogen
→ androgeen blokkade
Prognose (5-jaars overleving):
- T1-2: 70-80%
- T3: 60-70%
- T4: 10-20%
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Juliaschaafsma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
