100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
ALLE college aantekeningen Formeel strafrecht (R_For.strRC) VU €7,46
In winkelwagen

College aantekeningen

ALLE college aantekeningen Formeel strafrecht (R_For.strRC) VU

 0 keer verkocht

Alle hoorcollege aantekeningen van het vak Formeel Strafrecht (R_FRC) + schema/stappenplan van de voorlopige hechtenis. Zelf het vak afgerond met een 7,5!

Voorbeeld 4 van de 74  pagina's

  • 28 januari 2025
  • 74
  • 2023/2024
  • College aantekeningen
  • Diverse docenten
  • Alle colleges
Alle documenten voor dit vak (6)
avatar-seller
piendaaleman
Hoorcollege aantekeningen formeel strafrecht:

Hoorcollege 1: de uitgangspunten van het strafprocesrecht

Inhoud college:
1. Inhoud en opzet van het vak
2. Doelstellingen en karakter van het strafproces
3. Legaliteit

Opvoeden  een kind opvoeden kan je vertalen naar strafrechtelijk strafproces
 Vertrouwensbeginsel
 Gelijkheidsbeginsel
 Berechting binnen redelijk termijn
 Interne openbaarheid
 Verdediging; bewijsvoering
 Misbruik van bevoegdheid
 strafproces is gebaseerd op bepaalde basisbeginselen

Doelstellingen en karakter van het strafprocesrecht

Eerste pijler = waarheidsvinding
 hierop is het strafprocesrecht primair gericht.

Historie:
o Beginpunt: schuldvraag beslist o.b.v. godsoordelen
o Procedure waarmee de wil van god kenbaar werd en
 Waterproef: onschuldige zinken en een heks zou blijven drijven. Als je zonk
dan wel vastgemaakt aan touw zodat je nog kon ingrijpen, kwam soms te
laat. Het idee was dat een heks lichter was dan water.
 Inmiddels van afgestapt gelukkig
o Het strafproces wordt rationeler: de waarheid moet door de mens zelf worden achterhaald
(pijler I = waarheidsvinding)
 Door de afhankelijkheid van de bekennende verklaring van de verdachte was
de tortuur lange tijd de belangrijkste opsporingsmethode
o De invloed van de verlichting: in het strafproces moeten ook de rechten en vrijheden van
burgers worden gerespecteerd (pijler II)
 Art. XXXVII Staatsregeling 1798: ‘De pijnbank wordt afgeschaft door de
gantsche Republiek.’

Hoofddoelstelling van het strafprocesrecht:  PPT
o Hoofddoelstelling: verzekeren van de juiste toepassing van het materiële strafrecht
o Is de noodzakelijke schakel tussen het strafbare feit dat is gepleegd en de sanctie.
Wordt in principe door de rechter opgelegd, maar kan ook inmiddels door de OvJ.
o Bevorderen bestraffing schuldigen (wetshandhaving)
o Voorkomen bestraffing onschuldigen (rechtsbescherming)
o De realisering van dit doel wordt mogelijk gemaakt door de waarheid te achterhalen (Pijler I)
o Het gaat niet om het achterhalen van de volledige waarheid, maar om dat wat
relevant is ter beantwoording van de vragen van artikel 348 en 350 Sv
o Waarheidsbegrip
o 348 en 350 moeten worden beantwoordt !!! belangrijke artikelen

, o Gaat uiteindelijk om de vraag: wie is er schuldig en hoe gaan we die straffen, maar
we willen voorkomen dat onschuldigen worden bestraft. Wet handhaven maar
onschuldige beschermen
o Waarheidsvinding: achterhalen van de daadwerkelijke waarheid.
o Pressieverbod: willen niet dat de overheid mensen onder druk zet om
verklaring te krijgen. Maar pressie leidt ook niet tot goed bewijs (valse
bekentenissen)
o Gaat echt om de tenlastelegging: we willen weten of dit de dader is, is die
dat niet gaan we geen andere vinden. 348 en 350 moet worden
beantwoordt.
 er komt een heel nieuw wetboek van strafvordering, maar de hoofddoelstelling blijft hetzelfde.

Relativering van waarheidsvinding:  hoe vind je de waarheid, hoe zeker moet je zijn als rechter?
 De waarheid kan nooit met zekerheid worden vastgesteld, waardoor het risico op een
onjuiste toepassing van het materiële strafrecht nooit kan worden uitgesloten
o Kan het wel een strafproces waarin nooit een schuldige wordt veroordeeld?
o Daarom moet steeds een balans worden gevonden tussen wetshandhaving en
rechtsbescherming
 Bv. Inzet opsporingsbevoegdheden (art. 27 Sv) en voorlopige hechtenis
(ernstige bezwaren) (zie weken 2 en 3)
 Mogen pas opsporingsbevoegdheden ingezet worden als iemand een
verdachte is, en om dat te zijn moet je ook aan bepaalde eisen
voldoen.
o Principeile asymmetrie: 10 schuldige vrijlaten dan 1 onschuldige vast in NL
 De ene fout is erger dan de andere: dit is het uitgangspunt van het
strafproces.
 Dus bij twijfel spreek je vrij
 Vb. bewijsminimumregel (art. 342 lid 2 Sv) (week 6)

 Waarheidsvinding vooropgesteld
o Maar: de eerlijke waarheidsvinding is geen rustig bezit
o Afscheidsrede Peter van Koppen, 17 maart 2022: “We hoeven de zorg voor een
rechtstatelijk eerlijk proces niet uit Den Haag te verwachten. Daar zijn vooral
efficiëntie, stroomlijning van procedures en verharding van strafrechtelijk
optreden bon ton. Het tegengeluid ontbreekt.” (p. 77)

Pijler 2 = rechtsbescherming
Rechtsbescherming (pijler II)
 Eerbiediging van de rechten en vrijheden van burgers
o Verdachte, slachtoffer, andere betrokkenen
 Zoals waarborgen tegen overheidsoptreden, of dat alleen bepaalde
autoriteiten iets mogen uitvoeren
 Verdachte: recht op rechtsbijstand, etc.
 Slachtoffer: spreekrecht ter zitting, schadevergoeding (binnen context
strafproces: XXX  strafrechter doet een stukje civiel strafrecht)
 Andere betrokkenen: privacy rechten, etc. van de onschuldige burger.
 Ook de bescherming van de positie van de burger valt onder de noemer ‘rechtsbescherming’
o Omdat rechtsbescherming een open begrip is, moet steeds het concrete belang
dat wordt beschermd, worden benoemd
 Invloed Europees recht

,Rechtsbescherming (pijler II)
 Invloed Europees recht  EU recht en verdragen van de Raad van Europa
o EVRM: afkomstig van de Raad van Europa
 Heeft een Europees hof: burgers kunnen hier klagen over het handelen van
een bepaalde staat.
 Recht op leven, art 2.  politie
 Verbod op voltering, art 3  raakt detentie omstandigheden
 Recht op vrijheid  regeling voorarrest hebben we ook moeten aanpassen
door arresten van het hof
 Recht op privacy, art 8
 Recht op eerlijk proces, art 6

EVRM: artikel 6 EVRM  recht op een eerlijk process
• 1 Bij het vaststellen van zijn burgerlijke rechten en verplichtingen of bij het bepalen van de
gegrondheid van een tegen hem ingestelde vervolging heeft een ieder recht op een eerlijke
en openbare behandeling van zijn zaak, binnen een redelijke termijn, door een onafhankelijk
en onpartijdig gerecht dat bij de wet is ingesteld. De uitspraak moet in het openbaar worden
gewezen maar de toegang tot de rechtszaal kan aan de pers en het publiek worden ontzegd,
gedurende de gehele terechtzitting of een deel daarvan, in het belang van de goede zeden,
van de openbare orde of nationale veiligheid in een democratische samenleving, wanneer de
belangen van minderjarigen of de bescherming van het privé leven van procespartijen dit
eisen of, in die mate als door de rechter onder bijzondere omstandigheden strikt noodzakelijk
wordt geoordeeld, wanneer de openbaarheid de belangen van een behoorlijke rechtspleging
zou schaden.
• 2Een ieder tegen wie een vervolging is ingesteld, wordt voor onschuldig gehouden totdat zijn
schuld in rechte is komen vast te staan.
• 3Een ieder tegen wie een vervolging is ingesteld, heeft in het bijzonder de volgende rechten:
• a. onverwijld, in een taal die hij verstaat en in bijzonderheden, op de hoogte te
worden gesteld van de aard en de reden van de tegen hem ingebrachte
beschuldiging;
• b. te beschikken over de tijd en faciliteiten die nodig zijn voor de voorbereiding van
zijn verdediging;
• c. zich zelf te verdedigen of daarbij de bijstand te hebben van een raadsman naar
eigen keuze of, indien hij niet over voldoende middelen beschikt om een raadsman te
bekostigen, kosteloos door een toegevoegd advocaat te kunnen worden bijgestaan,
indien de belangen van een behoorlijke rechtspleging dit eisen;
• d. de getuigen à charge te ondervragen of te doen ondervragen en het oproepen en
de ondervraging van getuigen à décharge te doen geschieden onder dezelfde
voorwaarden als het geval is met de getuigen à charge;
• e. zich kosteloos te doen bijstaan door een tolk, indien hij de taal die ter
terechtzitting wordt gebezigd niet verstaat of niet spreekt.
 aanwezigheidsrecht, ondervragingsrecht zit erin

Invloed EVRM: voorbeelden
 raadsman bij politieverhoor
o O.a. EHRM van 27 november 2008, nr 36391/02, NJ 2009, 214 (Salduz/Turkije); HR 30
juni 2009, ECLI:NL:HR:2009:BH3079, NJ 2009, 349 m.nt. T.M. Schalken
o Verdachten hebben recht op een advocaat bij politieverhoor
 Maar ook kritiek op: wat mag de advocaat dan allemaal precies?
 Ondervragingsrecht

, o O.a. EHRM 24 april 1986, appl. no. 9120/80 (Unterpertinger/Oostenrijk); EHRM 15
december 2011, appl. nos. 26766/05 & 22228/06 (Al-Khawaja & Tahery);
EHRM 19 januari 2021, nr. 2205/16 (Keskin tegen Nederland); HR 20 april 2021,
ECLI:NL:HR:2021:576 (post-Keskin) (zie week 5)
o Recht van de verdediging om een belastende getuige te ondervragen: het is geen
absoluut recht, niet zo dat je altijd elke getuige kritische vragen mag stellen
 Wanneer dan niet, wanneer niet nodig? Wanneer is het ondervragingsrecht
geschonden?
 Als het ondervragingsrecht geschonden is en er geen goede reden voor
gegeven is door de rechter, dan kan de rechter de verklaring van de getuige
niet gebruiken in de bewijsvoering.

EU niet verwarren met EVRM!!!  EU heeft een eigen hof
EU: artikel 82 VWEU
1. De justitiële samenwerking in strafzaken in de Unie berust op het beginsel van de wederzijdse
erkenning van rechterlijke uitspraken en beslissingen en omvat de onderlinge aanpassing van de
wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten op de in lid 2 en in artikel 83 genoemde
gebieden.
Het Europees Parlement en de Raad stellen, volgens de gewone wetgevingsprocedure, maatregelen
vast die ertoe strekken:
a. regels en procedures vast te leggen waarmee alle soorten vonnissen en rechterlijke beslissingen
overal in de Unie erkend worden;
b. jurisdictiegeschillen tussen de lidstaten te voorkomen en op te lossen;
c. de opleiding van magistraten en justitieel personeel te ondersteunen;
d. in het kader van strafvervolging en tenuitvoerlegging van beslissingen de samenwerking tussen de
justitiële of gelijkwaardige autoriteiten van de lidstaten te bevorderen.
• 2 Voor zover nodig ter bevordering van de wederzijdse erkenning van vonnissen en
rechterlijke beslissingen en van de politiële en justitiële samenwerking in strafzaken met een
grensoverschrijdende dimensie, kunnen het Europees Parlement en de Raad volgens de
gewone wetgevingsprocedure bij richtlijnen minimumvoorschriften vaststellen. In die
minimumvoorschriften wordt rekening gehouden met de verschillen tussen de rechtstradities
en rechtsstelsels van de lidstaten.
Deze minimumvoorschriften hebben betrekking op:
a. de wederzijdse toelaatbaarheid van bewijs tussen de lidstaten;
b. de rechten van personen in de strafvordering;
c. de rechten van slachtoffers van misdrijven;
d. andere specifieke elementen van de strafvordering, die door de Raad vooraf bij besluit worden
bepaald. Voor de aanneming van dit besluit, besluit de Raad met eenparigheid van stemmen, na
goedkeuring door het Europees Parlement.

• De vaststelling van de in dit lid bedoelde minimumvoorschriften belet de lidstaten niet een
hoger niveau van bescherming voor personen te handhaven of in te voeren.

 heeft een eigen?? = EPPO (feiten vervolgen die echt zien op het unie belang)

Invloed EU: voorbeeld
 Raadsman bij politieverhoor
o O.a. Richtlijn (2013/48/EU) inzake het recht op toegang tot een advocaat
o EU heeft de laatste stap gezet waardoor het wettelijk is vastgelegd dat er recht is op
een raadsman bij het politieverhoor
 Slachtofferrechten

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper piendaaleman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69411 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€7,46
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd