Samenvatting

Samenvatting - Licht verstandelijke beperking, jeugdhulp en jeugdbescherming (7012KV103Y)

1 keer verkocht

Instelling
Universiteit Van Amsterdam (UvA)

Deze samenvatting bevat al het literatuur dat je moet leren voor het tentamen. Alle artikelen zitten erin

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 76 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 28 januari 2025
Aantal pagina's 76
Geschreven in 2024/2025
Type Samenvatting

ouderschap met een lvb
kosteloze rechtsbijstand
spoeduithuisplaatsing
gesloten ui
aangepa
licht verstandelijke beperking lvb
rechtsbescherming in kinderbeschermingszaken
samenwerking tussen instanties

€6,09

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Samenvatting Licht verstandelijke beperking, jeugdhulp en jeugdbescherming

Inhoudsanalyse
Literatuur hoorcollege 1................................................................................................................................ 2
Douma, J. (2018). Jeugdigen en (jong) volwassenen met een licht verstandelijke beperking............................2
Buckley, N., et al., (2020). Prevalence estimates of mental health problems in children and adolescents with
intellectual disability: A systematic review and meta-analysis...........................................................................6
Wickstrom, et al., (2017). Increased risk for mental illness, injuries, and violence in children born to mothers
with intellectual disability: A register study in Sweden during 1999-2012.........................................................8
Van der Nagel, J. (2018). Verslaving en LVB, het topje van de ijsberg?..............................................................9

Literatuur hoorcollege 2.............................................................................................................................. 11
Gudkova, T., Hedlund, M., & Midjo, T. (2019). Supporting children of parents with intellectual disability: a
scoping review...................................................................................................................................................11
.........................................................................................................................................................................14
Weiber, I.,et al., (2020) Everyday life when growing up with a mother with an intellectual or developmental
disability: Four retrospective life-stories...........................................................................................................14
Mooij, A., & Ramaker, V. (2023). Kinderen van ouders met een verstandelijke beperking (KOVB). Opgroeien
met ouders met een (licht) verstandelijke beperking........................................................................................17

Literatuur hoorcollege 3.............................................................................................................................. 20
Feldman, M., & Aunos M. (2020). Recent trends and future directions in research regarding parents with
intellectual and developmental disabilities. ....................................................................................................21
McConnell, et al., (2021). Child maltreatment investigations in Canada: Main and moderation effects of
primary caregiver cognitive impairment...........................................................................................................23
.........................................................................................................................................................................27
Azar, S. T., Miller, et al., (2016). Maternal Social Information Processing and the Frequency and Severity of
Mother-Perpetrated Physical Abuse.................................................................................................................27
.........................................................................................................................................................................29
Forslund, T. et al. (2021) Attachment goes to court: child protection and custody issues...............................29
Barak-Levya, Y. & Atzaba-Poriab, N. (2020) A mediation model of parental stress, parenting, and risk factors
in families having children with mild intellectual disability. ............................................................................32

Literatuur werkgroep.................................................................................................................................. 37
Landelijk KennisCentrum LVB. (2021) Aansluiten bij een LVB… (hoe) doe jij dat? ..........................................37
Ramaker, V., Den Hartog, J., & werkgroep KVBO (2021). KVBO: Kinderen van verstandelijk beperkte ouders.
...........................................................................................................................................................................39
Hulpverleners zien de blinde vlek voor licht verstandelijk beperkten wél 24012024.pdf.................................42

Literatuur hoorcollege 4.............................................................................................................................. 45
Hodes, M. (2018). Het VN-verdrag Handicap voor ouders met verstandelijke beperkingen. Handicap & Recht,
2, 43-49..............................................................................................................................................................45
Winter, H., Veen, C., Beukers, M., Van Bergen, E. & Bekkering, J. (2024) Eindrapport evaluatie pilot kosteloze
rechtsbijstand kinderbescherming....................................................................................................................47

,Literatuur hoorcollege 5.............................................................................................................................. 56
Van Nieuwenhuijzen, et al., (2022). Recht op passende hulp voor gezinnen van ouders met LVB..................56
Meppelder, et al., (2014). Expecting change: Mindset of staff supporting parents with mild intellectual
disabilities. .......................................................................................................................................................58
.........................................................................................................................................................................61
Van Wijngaarden, et al. (2022) Het gebruik van de methodiek HouVast-i binnen gezinnen met ouders met
verstandelijke beperkingen...............................................................................................................................61
Zijlstra, A.,et al.(2023). The first 1001 days: A scoping review of parenting interventions .............................64

Literatuur hoorcollege 6.............................................................................................................................. 66
Coren, E., et al., (2018). Parent training interventions for parents with intellectual disability (review)..........66
Sterenborg, T et al.,(2023). Explaining risk factors for successful Family Supervision Orders..........................68
Van Rest, et al., (2020). De Sociale Informatie VerwerkingsTest ‘SIVT’ biedt inzicht in individuele verschillen
...........................................................................................................................................................................70
Doelman, et al., 2024) Child Maltreatment in Families Receiving Mandatory Versus Voluntary Child
Protection Support............................................................................................................................................72

Samenhang artikelen.................................................................................................................................. 75

Literatuur hoorcollege 1
Douma, J. (2018). Jeugdigen en (jong) volwassenen met een licht verstandelijke beperking.

Dit artikel beschrijft de belangrijkste kenmerken van een licht verstandelijke beperking
(LVB) en de gevolgen daarvan voor diagnostisch onderzoek en (gedrags)interventies.

Inleiding

Jeugdigen met een LVB hebben een verhoogd risico (geen oorzaak) op het ontwikkelen
van emotionele problemen en gedragsproblemen, komt uit nationaal en internationaal
onderzoek. Om deze problemen te verminderen zijn gedegen diagnostisch onderzoek en
passende interventies noodzakelijk. Echter, de instrumenten en interventies die bij jeugdigen
zonder LVB worden gebruikt, zijn vaak niet of minder geschikt voor jeugdigen met een
LVB. Daarom moeten deze instrumenten en interventies aangepast worden om rekening te
houden met de kenmerken van een LVB.

Kenmerken van een LVB

Een LVB wordt gedefinieerd als significante beperkingen in zowel intelligentie (IQ tussen 50
en 70/75) als in adaptief gedrag. Adaptief gedrag, ook wel sociaal aanpassingsvermogen
genoemd, omvat:

 Conceptuele vaardigheden: taal, tijd-, getal- en geldbegrip.
 Sociale vaardigheden: communicatie en sociale probleemoplossing.
 Praktische vaardigheden: persoonlijke verzorging en gebruik van vervoer.

2

,Er is sprake van significant beperkt adaptief gedrag als iemand tekortkomt op deze gebieden
en niet voldoet aan dat wat op basis van zijn kalenderleeftijd en in zijn cultuur verwacht
wordt.

In de praktijk worden ook jeugdigen met een IQ tussen 70 en 85 (zwakbegaafd) soms
gerekend tot de doelgroep, vooral als er sprake is van beperkt sociaal aanpassingsvermogen.

Naast de beperkingen in intelligentie en adaptief gedrag, zijn er andere kenmerken die
vaak voorkomen bij mensen met een LVB:

 Beperkingen in het intellectueel functioneren: Ze denken vooral concreet en
kunnen moeilijk abstract denken.
 Beperkingen in informatieverwerking: Ze verwerken informatie langzamer en
hebben een beperkt werkgeheugen.
 Beperkingen in executieve functies: Problemen met plannen, organiseren, aandacht
vasthouden, zelfregulerende vaardigheden, impulsen beheersen; zoals inhibitie.
 Beperkingen in sociaal-cognitieve vaardigheden: Moeite met het interpreteren van
sociale situaties, emoties herkennen en perspectief nemen.
 Beperkingen in het adaptief gedrag/ (sociaal) aanpassingsvermogen:
o Conceptuele vaardigheden: heeft betrekking op taal en geletterdheid en dat je
zelf eigen keuzes kan maken.
o Sociale vaardigheden: interpersoonlijke en communicatieve vaardigheden, een
sociaal verantwoordelijkheidsgevoel en de mate waarin iemand sociale
problemen kan oplossen. Niet te naïef zijn en regels kunnen volgen.
o Praktische vaardigheden: omvatten dagelijkse levensverrichtingen,
werkvaardigheden, structuur aanbrengen, gezondheid, vervoer, veiligheid,
geldbeheer en telefonie.
 Vertraagde spraak- en taalontwikkeling: Problemen met taalbegrip, taalgebruik en
het verwoorden van gedachten en gevoelens. Moeite met beeldspraak, lange zinnen en
humor.
 Disharmonisch ontwikkelingsprofiel: Jeugdigen met een LVB hebben vaak een
disharmonisch ontwikkelingsprofiel, waarbij hun performale IQ hoger is dan hun
verbale IQ. Ze zijn beter in concrete handelingen dan in verbale communicatie, wat
kan leiden tot overschatting van hun taalvaardigheden en sociaal-emotioneel niveau.
Hierdoor bestaat het risico op overvraging, met faalervaringen als gevolg. Begeleiding
moet aansluiten bij hun werkelijke ontwikkelingsniveau per gebied.
 Negatief zelfbeeld: Door faalervaringen en onbegrip vanuit de omgeving. Beperkte
zelfreflectie, ze willen hun LVB niet erkennen.

Omgevingsfactoren

Naast persoonskenmerken, spelen ook omgevingsfactoren een rol bij het functioneren
van jeugdigen met een LVB:

 Problematische gezinssituatie: Jeugdigen met een LVB komen vaak uit
multiprobleemgezinnen waar armoede, werkloosheid, pedagogisch onvermogen,
verwaarlozing en mishandeling een rol spelen. Ouders hebben zelf soms ook een
LVB, wat leidt tot een gebrek aan opvoedingsvaardigheden en een onveilige hechting
bij hun kinderen. Deze jeugdigen ervaren daardoor hechtingsproblemen,
moeilijkheden in relaties, een zwak sociaal netwerk en onvoldoende

3

, copingvaardigheden, wat probleemgedrag kan veroorzaken. Traumatische ervaringen,
zoals mishandeling of huiselijk geweld, versterken deze problemen, wat vaak
onvoldoende wordt herkend of behandeld.
 Opgroeien in achterstandswijken: Blootgesteld aan criminaliteit, negatieve
rolmodellen en beperkte sociale contacten.

Diagnostisch Onderzoek bij Jeugdigen met een LVB

Omdat reguliere diagnostische instrumenten vaak niet geschikt zijn voor jeugdigen met een
LVB, moet rekening gehouden worden met hun specifieke kenmerken.

Mogelijkheden tot zelfrapportage: Jeugdigen met een LVB kunnen wel degelijk
betrouwbare informatie over zichzelf geven, mits er rekening wordt gehouden met hun
beperkingen tijdens de afname van de instrumenten.

Keuze voor diagnostische instrumenten: Er zijn nog weinig instrumenten specifiek
ontwikkeld voor jeugdigen met een LVB. Algemene instrumenten kunnen soms gebruikt
worden, maar de normen zijn mogelijk niet geschikt.

Aansluiten op de kenmerken van een LVB: De diagnostische setting, de inhoud en
formulering van vragen, en het antwoordformat moeten aangepast worden aan de
mogelijkheden en beperkingen van de jeugdige.

Gevolgen van een LVB voor de diagnostische setting

Diagnostisch onderzoek bij mensen met een LVB vraagt om aanpassingen in de omgeving,
vraagformulering en communicatie. Het is belangrijk om een veilige, prikkelarme setting te
creëren, duidelijke en eenvoudige vragen te stellen, en bij twijfel de antwoorden te
verduidelijken. Hiermee wordt de betrouwbaarheid van de resultaten vergroot en wordt de
respondent beter in staat gesteld om eerlijk en naar vermogen te antwoorden.

1. Concentratieproblemen en faalangst:
o Mensen met een LVB hebben vaak moeite om lang geconcentreerd te blijven.
o Faalangst en de context van een test kunnen leiden tot onderpresteren.

2. Sociaal wenselijke antwoorden en acquiescence:
o Respondenten geven soms sociaal wenselijke antwoorden door faalangst of
onzekerheid.
o Ze stemmen sneller in met stellingen, ongeacht de inhoud.

3. Gebrek aan begrip en motivatie:
o Onvoldoende begrip van het doel van het onderzoek kan de motivatie
verminderen.
o De context kan als straf worden ervaren, wat invloed heeft op de
betrouwbaarheid van de resultaten.

Aanbevelingen voor de diagnostische setting

 Omgeving en tijdsduur:
o Gebruik een prikkelarme ruimte.

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimduim75. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 64419 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis