Bloed zweet en tranen was deze samenvatting en dit vak. Maar hier is ie dan, zodat jij dit niet hoeft te doorstaan en het vak in een keer kan halen (net als ik). Dit is een volledige samenvatting van het vak + aantekeningen (foto's) die (ook) verwerkt zijn in de tekst. Daarnaast is het boek van Sto...
Sedimenten = materiaal wat getransporteerd wordt
- Rivierzand
- Rivierklei
- Zeeklei
Water speelt een rol.
Textuur klassen (Van groot naar klein)
Grind → Zand → Silt → Klei
- Microscopische klein
- Vormt bij chemische verwering
- Niet in ijstijd
- Niet water doorlaatbaar maar water
vasthoudend → Dus ook voedingstof
vasthoudend → Klei bindt voedingstoffen
- Platte structuur
- Hoge vruchtbaarheid
- Het oppervlakte gebied van klei is relatief groter
→ Dus meer voedingstoffen die ontstaan
(Neem aan dat de oplossing van gesteente
voedingstoffen zijn, klei vormt bij chemische
verwering dus ook oplossing → Vorming van
voedingstoffen → Vruchtbaar)
Afzettingen = Sediment wat wordt neergelegd
5 soorten afzettingen
- Fluviatiele afzetting → door / in stromend
water (Beken en rivieren)
▪ zandgronden
▪ Meanderend
❖ Klei in komgebied
❖ Zand naast bedding
❖ Grind in bedding
▪ Vlechtend
❖ Brede bedding
❖ Nauwelijks klei
- Mariene afzetting → door / in zeewater
▪ Zandplaten
▪ Kwelders
- Eolische afzetting → door wind
▪ Zand en Löss
▪ Desert pavements
▪ Geen grind en klei
▪ leem
, - Glaciofluviale afzetting → door landijs
- Glaciale afzetting → door smeltwater van
landijs
Naamgeving van Gebasseerd op textuur verdeling
grondsoorten - Textuur diagram (1989)
▪ Slecht, maakte geen onderscheid tussen
water en wind afzettingen
- Textuur driehoek (1961)
Dezelfde bodem (bijv beide klei bodem) kan
verschillende hydrologische omstandigheden hebben
→ Zorgt voor toch een verschil in bodem (Erg natte klei
bodem en beetje natte klei bodem)
Ontstaanswijze 10 soorten
landvormen - Tektoniek
- Glaciaal: landijs en smeltwater
- Periglaciaal: lokaal smeltwater en bodem ijs
- Denudatie: vallen, schuiven, oplossen
- Marien: zeewater
- Organogeen: veenvorming
- Antropogeen: door de mens
- Eolisch: wind
- Fluviatiel: stromend water zonder getij-inlvoed
- Lacustrien: inmeren
Tektoniek - Endogenen krachten
In Nederland
- Horsten en slenken → Peelrandbreuk
Glaciaal Landijs en smeltwater
- Ijs kan stuwend werken op al eerder gevormde
afzetting → Stuwwal
- Smeltwater schuurt dalen uit → fluvioglaciaal
landvorming
Periglaciaal Lokaal smeltwater en bodem ijs
- Permafrost → Pingo’s
- Smeltwater wat over bevroren ondergrond heen
stroomt neemt geërodeerd materiaal mee
, Denudatie Vallen, afschuiven en oplossen
- Transport van materiaal langs helling door
zwaarte kracht
- Oplossen van kalk → Karst → Dolines Limburg
- Eigenlijk is het niet helemaal denudatie omdat
er water voor nodig is → daarom kruip, vloeien
en afspoelen valt ook onder denudatie
marien Zeewater
- Sedimentatie en erosie
- Getij invloed + meren met invloed
organogeen Veenvorming (Wordt later op ingegaan)
Voorwaardes:
- Overvloedig plantengroei met langzaam afbraak
van organische stoffen
- Normale afstroming stagneert (Stopt met
stromen) voor vorming van moeras
antropogeen Door mens
- Dijk aanleg
- Veengraving
- en
eolisch Wind
- erosie en transport
- duinen, uitblazingslaagte en vlaktes
Fluviatiel Stromend water zonder getij-invloed
- rivieren
lacustrien Inmeren
- sedimentatie rondom meren door stroming of
golven
Reliëf van AHN → algemeen hoogtebestand Nederland
Nederland - groot bestand waarin is staat hoe hoog elke
plek licht ten opzichte van het nieuw
Amsterdams peil NAP
Sandr
- waaiervormige afzetting voor een gletsjer
- bestaat uit slecht gesorteerd fluvioglaciaal
sediment die door smeltwater zijn aangevoerd
, Datering - Radiokoolstofdatering
Methode - OSL
- Radiometrischdatering stenen
- Pollenanalyse
- Dendrochronologie
- varven
Radiokoolstof = absolute ouderdomsbepaling van organisch
datering materiaal tot 50.000 jaar
- Gebaseerd op aanwezige hoeveelheid koolstof
isotoop c-14
Wat is een isotoop?
- Als een atoom 1 of 2 extra neutronen heeft in de
kern in vergelijking met de protonen.
- Hierdoor is de kern niet stabiel en deze zal op
lange termijn veranderen (Radioactief verval)
- Bij deze verandering komt radioactieve straling
vrij
C-14
- De halfwaardetijd van verval van c-14 is 5730
jaar
- Kosmische straling + co2 = c-14
- De waarde van c-14 was niet in elke
geologische tijd hetzelfde → daarom een
kalibratie curve
▪ Kalibratie curve is gebasseerd op andere
manieren om ouderdom van organisch
materiaal te berekenen
OSL Optisch gestimuleerde luminescentie
- Zand en klei tot 100.000 jaar oud
- Gebaseerd op het laatste moment dat zand of
klei het zonlicht heeft gezien
Radiometrisch Gaat eigenlijk op dezelfde manier als bij de isotopen
Datering alleen komt er geen radioactieve straling bij kijken
stenen - Uranium-232 en thorium-230 zitten samen in
een stof. Deze is onstabiel en vervalt. Het verval
element heet het dochter element en dat is in
dit geval lood
- Halfwaardetijd is 13 miljoen jaar
pollenanalyse Bij planten
- Aantal pollen tellen onder de microscoop
Met c-14 methode samen kun je de vegetatie toen der
tijd bestuderen
dendrochronologie Jaarringen van een boom tellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper puckverstraten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.