Samenvatting

Uitgebreide samenvatting - Pedagogiek

0 keer verkocht

Vak
Pedagogiek

Instelling
LOI - Leidse Onderwijsinstellingen

Deze uitgebreide maar duidelijke samenvatting is enorm helpzaam bij het vak pedagogiek. Het vak kan zelf best ingewikkeld zijn vond ik zelf, maar in deze samenvatting staan de belangrijkste dingen en duidelijker uitgelegd.

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 24 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 30 januari 2025
Aantal pagina's 24
Geschreven in 2024/2025
Type Samenvatting

pedagogiek
ontwikkelen en leren
veiligheid en welbevinden
opvoeding en omgeving
pedagogische stromingen en visies
ontwikkelingsstoornissen en lichamelijke beperking

€6,92

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Hoofdstuk 1) inleiding pedagogiek

Het Pedagogisch curriculum is opgebouwd aan de hand van de 4 pedagogische basis doelen van
Riksen-Walraven:

• Het bieden van fysieke en emotionele veiligheid.
• Het bevorderen van persoonlijke competentie.
• Het bevorderen van sociale competentie.
• Socialisatie door de overdracht van normen en waarden.

De Wikk: De wet innovatie en kwaliteit kinderopvang.

De 4 basisdoelen Riksen-Walraven:

• Emotionele veiligheid - Kind moet zich eerst veilig voelen voor het zich kan ontwikkelen en zijn
talenten kan ontplooien.
• Ontwikkelen persoonlijke competentie - Ieder kind ontwikkelt vanuit zijn eigen interesses
nieuwe vaardigheden.
• Ontwikkelen sociale competentie - Kinderen moeten de gelegenheid krijgen om sociale
competenties te ontwikkelen. Beroepsopvoeders dienen hiervoor de juiste omgeving te bieden.
Spelenderwijs de sociale regels aanleren (bijv. afpakken speeltje).
• Overdacht normen en waarden - Rekening houden met elkaar, netjes omgaan met het speelgoed
en iedereen hoort erbij. Kinderen leren spelenderwijs rekening te houden met elkaar.

Vakgebieden:

• Orthopedagogiek - Begeleidt kinderen met ontwikkelingsproblemen, gedragsproblemen of
leerproblemen. Problemen kunnen bijv. zijn ontstaan door een ontwikkelingsachterstand of
voorsprong, door de opvoeding of door problemen of ingrijpende gebeurtenissen in de thuissituatie.

• Ontwikkelingspsychologie - De wetenschap die de ontwikkeling bestudeert van kind tot oudere.

• Pedagogiek - Bestudeert de rol van opvoeding door ouders/verzorgers en opvoeders op de
ontwikkeling van kinderen van 0-23 jaar. Pedagogiek wordt ook wel opvoedkunde of onderwijsleer
genoemd.

Hoofdpunten grondleggers ontwikkelingspsychologie:

• John Bowbly = Gehechtheid - hechtingstheorie.
• Sigmund Freud = Psychoseksuele ontwikkeling en Psychoanalyse.
• Erik Erikson = Psychoseksuele en sociale ontwikkeling.
• Margaret Mahler = Separatie – individuatie.
• Jean Piaget = Cognitieve ontwikkeling.
• Lawrence Kohlberg = Morele ontwikkeling.
• Lev Vygotksy = Zone van naaste ontwikkeling.

1) Hechtingstheorie- John Bowbly

Grondleggers hechtingstheorie = John Bowlby en Mary Ainsworth.

Hechting = de emotionele, affectieve en duurzame band tussen ouder en kind.

,Hechtingsstijlen Mary Ainsworth

• Veilige hechting = Een veilig gehecht kind is nieuwsgierig en leergierig en heeft vertrouwen en
durf om zelf op ontdekkingstocht te gaan.

Voorwaarden voor veilige hechting:
• Opvoeders dienen sensitief te zijn voor behoeft kind
• Continuïteit in aanwezigheid
• Zich in kunnen leven in het kind

• Onveilige hechting = Hechting is problematische verloop. Als de opvoeder niet passend reageert
op signalen van het kind voelt of een kind zich niet gehoord of gezien voelt. Kunnen ook andere
factoren zijn zoals voeggeboortes, aangeboren afwijkingen. Bij adoptie bestaat grote risico op
hechtingsproblemen.

• Vermijdende hechting = Minimaal contact tussen de ouder en kind. Kind vermijdt contact met
ouder, omdat geleerd heeft dat de ouders hem structureel afwijzen, verwaarlozen of niet reageren.
Kind gedraagt zich zelfstandig voor zijn leeftijd.

• Ambivalente hechting = Maximaal contact met ouders en kind. Kind blijft dichtbij zijn ouder,
omdat het onzeker is over hoe de ouder reageert. De ouder stemt zijn gedrag vaak niet af op zijn
kinderen, maar op eigen behoefte. Kind ontwikkeld een gevoel van wantrouwen en leert het niet om
opzoek te gaan naar hulp.

• Gedesorganiseerde hechting = In combi van een vermijdende en ambivalente hechting. Kind
leert dat het contact met ouder onvoorspelbaar is, soms beangstig en gevaarlijk. Kind voelt zich
hopeloos.

Met de vreemde situatie test wordt de hechtingsstijl vastgelegd. Observatie methode om de
hechtingsstijl van kinderen van 1 jaar vast te stellen. Tijdens de observatie wordt de interactie tussen
kind en een vreemde volwassene bestudeerd.

2) Siegmund Freud- Psycho analyse en Psycho seksuele ontwikkeling

Psychoanalyse:
- ID: het onderbewuste (driften)
- Super ego: het beeld dat we van onszelf hebben (geweten)
- Ego: het op de juiste wijze omgaan met ID en super EGO

Psychoseksuele ontwikkeling
- orale fase – focus op mond (0-1,5 jaar)-
- anale fase – focus op blaas en stoelgang (1-3 jaar)- zindelijk- sterke eigen wil/koppig
- fallische fase/oedipale - focus op geslachtsdelen ( 3-6 jaar)- ontdekken verschil geslacht
- latente fase (6-12 schoolkind) – het superego blijft zich ontwikkelen (geweten) en id onderdrukt
- puberteit vanaf 12 jaar tot volwassenheid- kind maakt zich los van ouders, ontwikkeling seksuele
interesses in anderen, toenemende interesse welzijn van anderen.

3) Erik Erikson= Psychoseksuele en sociale ontwikkeling.

Erikson beschrijft de psychosociale ontwikkeling met behulp van 5 fasen tot in de adolesentietijd
en drie fasen tot in de volwassenheid. Succes in de volgende fase is afhankelijk van de mate van
succes in de fase daarvoor.

, Ontwikkelingsfasen Erikson:

- 1e fase: basisvertrouwen tegenover basiswantrouwen (0-1,5 jaar)
- 2e fase: autonomie tegenover schaamte en twijfel (1,5 t/m 3 jaar)
- 3e fase: initiatief tegenover schuldgevoel (3 tot 6 jaar)
- 4e fase: vlijt tegenover minderwaardigheid (6-11 jaar)
- 5e fase: identiteit tegenover rolverwarring (11-20 jaar)

4) Margaret Mahler= Separatie – individuatie

Objectpermanentie: het kind is instaat om de liefdevolle band van de ouders te voelen buiten hun
aanwezigheid.

Symbiose: de baby is geheel verweven met de moeder, ze zijn als het ware een persoon.

Fases separatie-individuatie

1e fase: differentiatie (5 t/m/10 maanden) – kind begint met experimenteren en begint moeder van
anderen te onderscheiden.
2e fase Oefening (10 t/m 16 maanden) – kind komt langzaam los vd moeder
3e fase Toenadering (16 maanden t/m 24 maanden) – kind leert dat het geen verlengstuk moeder is
4e fase Consolidatie (24-36 maanden) – kind kan steeds beter loskomen van moeder

5) Jean Piaget = Cognitieve ontwikkeling

Exploreren = een kind ontdekt de wereld door er actief mee om te gaan.

Piaget gaat er vanuit dat een kind kennis opdoet door nieuwe kennis te verbinden aan bestaande
kennis. Dit gebeurd door:
- Assimilatie: kind voegt iets wat hij waarneemt toe een bestaande kennis
- Organisatie: is instaat om losse delen van kennis en informatie bij elkaar te voegen en samenhang
te brengen.
- Continuïteit: denkstappen die gemaakt worden liggen dicht bij elkaar en vinden aansluiting bij
elkaar.

Piaget stelt dat cognitieve ontwikkeling in fases verloopt:

- 1e fase = sensomotorische fase (0-2 jaar) – kind ontdekt via zintuigen en bewegen.
- 2e fase = Pre Operationele fase (2-7) magisch denken – onsystematisch en onlogisch denken-
egocentrisch, animistisch denken = geen onderscheid fantasie en werkelijkheid.
- 3e fase = Concreet operationele fase (7-11 jaar) – systematisch en logisch denken.
- 4e fase = Formeel operationele fase (vanaf 11 jaar) – instaat zijn te redeneren vanuit gedachte of
idee dat niet perse waar hoeft te zijn

6) Morele ontwikkeling (normen en waarden) Lawrence Kohlberg

1. Pre conventioneel besef (0-10 jaar) nog geen besef normen en waarden, kind moet dit nog leren.
2. Conventionele besef (10- 18 jaar) kind heeft normen en waarden aanvaard en handelt ernaar.
3. Post conventionele besef (vanaf 18 jaar) – zelfstandig nadenken over normen en waarden en op
basis hiervan eigen keuzes maken.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliaroosalie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,92. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65004 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis