Samenvatting

Samenvatting Geschiedenis werkplaats tijdvak 5 HAVO 4/5 - Geschiedenis

0 keer verkocht

Vak
Geschiedenis

Niveau
HAVO

In deze samenvatting staan alle belangrijke onderwerpen in uitgelegd. Dit is van het boek Geschiedenis Werkplaats voor HAVO 4/5.

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 5 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Nee
Wat is er van het boek samengevat? Tijdvak 5 de tijd van ontdekkers en hervormers 4/5 havo
Geupload op 31 januari 2025
Aantal pagina's 5
Geschreven in 2024/2025
Type Samenvatting

Instelling Middelbare school
Niveau HAVO
Vak Geschiedenis
School jaar 4

€4,94

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

De tijd van ontdekkers en hervormers
- Het begin van de overzeese expansie
- Het veranderde mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin
van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid
- De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in
West-Europa tot gevolg had
- Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een
Nederlandse staat

5.1 de renaissance
De Italiaanse stedelijke elites kregen een nieuw mens- en wereldbeeld (kijk op
het leven) in de middeleeuwen.
In de middeleeuwen werd de mens als slecht en zondig gezien, de wereld was
door god geschapen alleen de duivel had het aangeraakt, daarom moest de
mens zich richtten op god en het hiernamaals.
Italiaanse kunstenaars bestudeerden het klassieke erfgoed (wat overgebleven
was van de Grieken en Romeinen) dit was nog te zien in ruïnes en
beeldhouwwerken. Hierdoor ontstond de renaissance (wedergeboorte) een
nieuwe belangstelling voor het klassieke erfgoed.
De tijd tussen de oudheid en de renaissance is de middeleeuwen. De renaissance
begon in de vroegmoderne tijd (1500-1600).
De grote bouwmeester van de vroegere renaissance was Filippo Brunellechi door
zijn ontdekking van het perspectief.
Humanisten:
 Richtte zich niet op herleving van de klassieke oudheid, maar op de
geboorte van het Christendom
 Humanisten waren geleerden die teksten bestuderen, ze hadden een
kritische denkhouding en wilden alles verklaren
 Erasmus van Rotterdam was een humanist, hij vertaalde de Bijbel.

5.2 De Europese expansie
In 1415 veroverde Portugal de havenstad Ceuta in Marokko  Begin Europese
expansie, de Portugezen voeren langs de Afrikaanse westkust naar het zuiden
op zoek naar goud en specerijen:
 In 1450 vonden de Portugezen goud in Ghana en gaan nu door naar Indië.
 In 1488 bereiken de Portugezen de zuidpunt van Afrika (Kaap de Goede
hoop)
In 1492 Columbus dacht dat hij de westelijke route naar Indië had ontdekt, alleen
dat was niet zo hij had Amerika ontdekt.

,  Amerika is hierdoor eeuwenlang West-Indië of de West genoemd. De
oorspronkelijke inwoners staan bekend als Indianen, die niet bestemd
waren tegen de meegebrachte ziektes van de Kolonisten. Hierdoor waren
er veel ziektes en doden.
Azië werd Oost-Indië of De Oost genoemd.
Amerigo Vespucci ontdekt in 1500 de kust van Brazilië wat de Nieuwe Wereld
genoemd wordt.
Pas in 1510 werd Indonesië ontdekt door de Portugezen en vonden de
Spanjaarden in 1522 een andere route naar Indonesië.
De ontdekkingsreizen vormden het begin van de
Europese Expansie. De Portugezen hadden goede schepen:
- Voorzien van kanonnen
- Wendbaar tegen elk klimaat
De Portugezen konden hierdoor steeds kleine gebieden
veroveren langs de kust en gingen factorijen
(handelsposten) bouwen. Ook hadden de Portugezen
handel aan West-Afrika waar ze goud, ivoor en slaven
haalden. Deze slaven werden naar Brazilië gebracht wat de
Portugezen koloniseerden vanaf 1530.
De Spanjaarden gingen ook steeds meer gebieden veroveren en dus Koloniseren.
–
 Hierdoor kwam er meer migratie doordat de Spaanse mannen met Indiaanse
vrouwen gingen, zo ontstaat er een etnische bevolking.

5.3 de reformatie
Er was veel kritiek op de kerk door verschillende redenen:
1. Handel in aflaten (afkopen van de zonden)
2. Was niet meer het oorspronkelijke christendom
3. Priesters en bisschoppen trouwden, wat officieel niet mocht.
Gevolg: De kerk nam actie  alle kritiek is ketterij
Erasmus werd de voorloper van de Reformatie door te zeggen dat
Bijbelstudie de weg was naar een zuiver Christendom en de kerk het
ware geloof niet kon bepalen.  Dit was ondermijning van macht kerk.
Erasmus wilde geen scheuring van de kerk.
De Duitse monnik Maarten Luther was fanatieker. Hij ergerde zich aan
de pracht en praal en eist een hervorming:
 Schrijft in 1517 een brief met 95 stellingen en protesteerde zo
tegen de kerk.
Gevolg: begin De Reformatie
 Luther kreeg een proces van de kerk (verbannen), maar hij ging door met
zijn ideeën:

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.