Leesverslag 4 klas V4
Voor dit uittreksel is gebruikgemaakt van: Lydia Rood en Jojo Matthews, Miss Dakloos.
Uitgeverij Querido, Amsterdam, 2010. [pag. 237] 2.
Samenvatting
Ama is drie jaar oud, wanneer haar moeder sterft. Vanwege de oorlog in haar geboorteland
is Ama met haar moeder, zusje Lisa, halfzusje Belle en haar stiefvader Mulula uit Congo
gevlucht. Via Libië is het gezin in Nederland terechtgekomen. Ama's moeder was opnieuw
zwanger. Toen zij in het asielzoekerscentrum ziek werd, is er veel te laat een dokter
bijgehaald. Kort na de dood van hun moeder verdwijnt ook Lisa uit Ama's leven. De dan
twaalfjarige Lisa loopt weg. Mulula adopteert Ama en hij geeft haar zijn achternaam. Hij is
razend over de dood van zijn vrouw en reageert deze woede af op zijn twee kinderen, die hij
stelselmatig mishandelt. Hij misbruikt Ama vanaf ongeveer haar vierde jaar. Ze hoopt dat
haar kleine zusje Belle niet seksueel misbruikt zal worden door Mulula.
Mensen uit de omgeving van Ama doen niets voor de kinderen, hoewel er wel degelijk
signalen zijn die op misstanden duiden. Het buurjongetje komt een keer binnen, terwijl
Mulula Ama slaat. Het jongetje reageert niet. 'En zijn ouders, waren die soms doof? Hoorden
die soms niets als in de zomer alle ramen openstonden?' (p. 39). De buren moeten het
geweten hebben, maar zij hebben nooit ingegrepen. Diana, het beste vriendinnetje van Ama,
heeft in ieder geval iets gezien van de mishandeling. 'Maar een andere keer zag ze [Diana]
me achter in de tuin zitten, met tegels op mijn kuiten. Ze zag me vanaf het platform van de
glijbaan, ze hing aan haar armen en wachtte met glijden. Ze schudde even haar hoofd en
toen liet ze los' (p. 41). Dani, een journalist met wie Mulula bevriend is geraakt na het
overlijden van Ama's moeder, komt wel eens langs met zijn vriendin. Belle en Ama mogen
soms ook bij hem logeren. Hij en zijn vriendin hebben geen flauw vermoeden van de
kwellingen die de kinderen ondergaan. Ook de juf van school, die thuis komt kijken, merkt
niets ongewoons op in het huishouden. Ama vertelt niemand iets, ze vertrouwt de
buitenwereld nog minder dan ze Mulula vertrouwt. En degenen die ze wel vertrouwt, zouden
toch niets voor haar kunnen doen, denkt ze. Ama houdt dagboeken bij. Ze heeft vijf of zes
schriftjes, waarin ze beschrijft wat haar is overkomen. Ama kent ook gelukkige uren; dat zijn
de uren dat zij dansles heeft.
Er verandert iets als Haddas in het leven van Mulula verschijnt. Zij is een Somalische
vluchtelinge en komt bij hen in huis wonen. Ama wordt na haar komst niet meer misbruikt,
maar nog wel mishandeld. Haddas schept er genoegen in om de kinderen zwart te maken bij
Mulula, zodat ze weer slaag krijgen. Na enige tijd krijgt Haddas een baby, een meisje met de
naam Chloë. Ama is eerst woedend. Nu komen ze helemaal nooit meer van Haddas af.
Zodra ze echter de baby ziet, is ze verkocht en doet ze alles om dit kindje te behoeden voor
de woede van haar vader.
Op haar zeventiende gaat Ama het leger in, maar ze durft niet bij te tekenen. Ze keert na
haar opleiding terug naar huis, omdat ze haar zusjes wil beschermen tegen Mulula. Na een
aantal incidenten loopt ze weg en doet bij de politie aangifte tegen haar stiefvader. Eén
dagboekschriftje heeft ze meegenomen. De andere wil ze later ophalen en als
bewijsmateriaal gebruiken, maar ze zijn verdwenen. Mulula wordt acht maanden
vastgehouden, maar dan wegens gebrek aan bewijs vrijgelaten.
De eerste tijd van haar zwervende bestaan zit Ama in een opvanghuis. Wanneer ze denkt
dat Mulula aan de deur is geweest, vlucht ze naar een studentenhuis. Eerst logeert ze bij
haar vriendin Marja, later bij Carrie, met wie ze een relatie heeft. Carrie is biseksueel en Ama
moet haar delen met een jongen. De relatie wordt door Carrie beëindigd wanneer Ama op
, aanraden van Marja haar zwijgen doorbreekt en vertelt over haar jeugd. Haar vriendin is
kwaad omdat Ama haar niet eerder in vertrouwen heeft genomen. Nadat Carrie haar op
straat heeft gezet, slaapt Ama in een nachthotel in een andere stad. Ze meldt zich aan voor
een scholingsprogramma voor daklozen. Op verzoek van Tony, die overdag in haar woning
daklozen ontvangt, doet Ama mee aan een missverkiezing. Een aantal dakloze vrouwen
krijgt een make-over en komt op televisie. Ama verwoordt tijdens de opnamen de problemen
van jonge daklozen. Daarna wordt ze verkozen tot Miss Dakloos. Ama komt zelfs door de
auditie heen voor een dansopleiding. Ze is helemaal gelukkig als ze een eigen woning krijgt,
maar dat geluk duurt niet lang.
Een van haar vrienden die ze vertrouwt, pleegt een overval. Andere vrienden van de
nachtopvang neemt ze op kamers, maar die misdragen zich, zodat Ama weer op straat gezet
wordt. Ze heeft geen dak meer boven haar hoofd, geen geld voor de inschrijving aan de
dansopleiding, maar blijft nog wel hopen dat alles ooit goed zal komen.
De delen:
Deel 1 De weg terug
Ama Mulula zit in een asielzoekerscentrum in het oosten van Nederland als haar moeder
sterft: er is niet genoeg medische hulp voor haar. Haar stiefvader Mulula neemt de zorg voor
de drie kinderen op zich. Hij is afkomstig uit Kongo. Oudste zus Lisa neemt echter al snel de
benen en verlaat het huis. Later zal blijken waarom. Ama is nu de oudste.
Ama zegt in het eerste hoofdstuk dat ze een aanklacht tegen haar stiefvader heeft ingediend
wegens mishandeling en seksueel misbruik. Op 28 mei 2008 gaat ze naar de rechtbank om
tegen haar vader te getuigen. Ze is 19 jaar en hij zit al acht maanden vast. Ze is lesbisch en
zou graag zien dat het meisje op wie ze verliefd is (Carrie) met haar mee zou gaan naar de
rechtbank. Maar die heeft intussen een andere vriend (Jeremy) aan de haak geslagen en
Ama voelt zich buitengesloten. Een vriendin Marja die medicijnen studeert, biedt aan om de
treinreis met haar mee te maken. Ama heeft een van haar dagboeken bij zich en Marja mag
erin lezen. Het zijn bizarre stukken: ze werd geslagen, voor straf in een kast gezet en vanaf
haar vierde jaar seksueel misbruikt. Haar enige passie was de dansles bij juffrouw Claudia,
maar ook tegen haar durft ze niets over haar mishandelingen te zeggen. Ook haar schooljuf
komt een keer op bezoek, maar kan geen bewijzen voor misbruik vinden, omdat Mulula zich
dan fatsoenlijk gedraagt. Ama heeft ook nog een twee jaar jonger zusje dat er al eens
getuige van was dat ze misbruikt werd. Belle wordt ook wel geslagen, maar waarschijnlijk
niet misbruikt. Mulula moet ook het huishouden doen. Hij laat zijn dochters slavenarbeid
verrichten en rookt zelf wiet. Ama wordt in groep 7 voor het eerst ongesteld en een tante
moet haar uitleg geven daarover. Wanneer Ama 11 jaar is, komt er een vrouw in huis uit
Somalië. Ze is zelf erg lui en laat de meisjes voor haar werken. Op een bepaald moment
zegt ze tegen Mulula dat ze in verwachting is. Hij is boos omdat ze het niet eerder gezegd
heeft. Als Ama zeventien is, wordt Chloë geboren. Ze is erg verliefd op het meisje en alleen
om haar later te beschermen tegen ongewenst gedrag van Ama ’s stiefvader gaat ze hem
aanklagen. Dat gebeurt nadat ze een jaar in militaire dienst heeft gezeten en ze een keer
naar huis komt. Hij slaat haar in het openbaar. De politie controleert de littekens en gelooft
haar verhaal. Mulula wordt opgepakt en zit op het moment dat ze naar de rechtbank gaat al
acht maanden vast. Wanneer ze bij de rechtbank komen, is ook Lisa daar. Ze wil haar
jongere zus steunen. Maar Ama loopt tijdens de behandeling weg.
Deel 2 Flippen
Ama schrijft in haar dagboek verder over Miss Good News en Miss Devilish. Ze maakt er
weer een romantischer verhaal van. Marja belt haar een keer op en zegt dat ze haar
levensverhaal aan Carrie moet vertellen. Wanneer ze dat doet, flipt Ama. Carrie heeft er dan
genoeg van. Ze moet haar huis verlaten. Ze overnacht daarna in een nachthotel tussen vieze
oude mannen. Mulula wordt vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Ama schrijft brieven
