Samenvatting Capita selecta notarieel vermogensrecht.
Onderwerpen die in de hoorcolleges zijn besproken staan hier minder in. Aan te raden is om dit te
gebruiken naast de hoorcolleges. Koop dan de samenvatting op Stuvia van charlotte1998.
Inhoud:
1. Volmacht p. 1 - 9
2. Opdracht p. 11 - 19
3. Lastgeving p. 20 - 24
4. Huur p. 25 - 29
5. Pacht p. 30 - 30
6. Borgtocht p. 31 - 39
7. Vaststellingsovereenkomst p. 42 - 47
8. Verzekeringsovereenkomst p. 48 - 52
9. Schuldsanering p. 53 - 62
Volmacht
Gebondenheid van de vertegenwoordigde:
Vereisten:
Bevoegdheid (rechtsverhouding De handelende persoon zich bij Rechtshandeling (bij opdracht
die berust op een zijn handeling heeft voorgedaan kan het ook een feitelijke
rechtshandeling gericht op de als vertegenwoordiger. “In handeling zijn)
verlening van de bevoegdheid) naam
van/kenbaarheidsvereiste’’
Volmachtgever Tussenpersoon/gevolmachtigde Derde
Vertegenwoordigde Vertegenwoordiger Wederpartij
Verschil middellijke tegenwoordiging en directe vertegenwoordiging: daar handelt de tussenpersoon in
eigen naam.
Een eerste vraag in dit verband is, of in beginsel de bevoegdheid volgens de interne verhouding
vertegenwoordigde-vertegenwoordiger ook bepalend is voor de externe bevoegdheid van de
vertegenwoordiger. Wij beantwoorden deze vraag bevestigend voor zover de wet niet anders bepaalt.
Gevallen persoonlijk handelen van de een heeft rechtsgevolg voor de ander:
- De vervreemder als verkrijger van een registergoed kan de leveringsakte doen inschrijven.
Zouden dan niet van vertegenwoordiging willen spreken.
1
, - De eigenaar ingevolge art. 3:217 lid 3 BW als verhuurder of verpachter treedt in de plaats van de
vruchtgebruiker die de huur of pacht heeft aangegaan.
- Bewaargeving van effecten aan een Aangesloten Instelling in de zin van art. 1 Wge. Deze
bewaargeving heeft tot gevolg dat de deelgenoten in het verzameldepot een aandeel verkrijgen
in de ingebrachte effecten. Niet in eigen naam.
- Notaris die een kwaliteitsrekening opent. Niet in eigen naam.
Het is mogelijk dat de vertegenwoordiger met zichzelf handelt en rechtsbetrekkingen doet ontstaan
tussen hem persoonlijk en de vertegenwoordigde. Grenzen van directe vertegenwoordiging:
- Selbsteintritt. Bijv. schenking door ouders aan hun kind. Zij vertegenwoordigen het kind bij de
schenking. Zijn geen conflicterende belangen bij vertegenwoordiger en vertegenwoordigde. Wel
als een vertegenwoordiger tevens als adviseur van de principaal is opgetreden. Bij lastgeving is
er nog een schriftelijkheidsvereiste, art. 7:416 lid 3. Geen selbsteintritt als het gaat om een
verzamelpandakte.
- Tegenstrijdige belangen.
Bij vertegenwoordiging gaat het steeds om het optreden tegenover derden. Recht om kantoor te
betreden is geen volmacht.
Hoofdvormen van vertegenwoordiging: Bijzondere vormen van vertegenwoordiging
De wettelijke vertegenwoordiging van Echtgenoot
onbekwamen: minderjarige en onder curatele
gestelde.
Vertegenwoordiging krachtens volmacht (spreken Bewind
niet om vertegenwoordiging bij een maatschap)
Vertegenwoordiging van rechtspersonen Deelgenoten in een gemeenschap
krachtens de wet en statuten.
Dwangvertegenwoordiging
In het erfrecht, zaakwaarneming, hoofdelijkheid,
lasthebber, etc.
Geen algemene regel voor vertegenwoordiging, wel schakelbepaling art. 3:78 en 3:79 (deze is
overbodig) BW.
Geen algemene regel voor middellijke vertegenwoordiging, wel lastgeving met schakelbepaling.
Art. 3:60 lid 2 doelt op verklaringen die op een rechtsgevolg zijn gericht, zoals het in ontvangst nemen
van de opzegging van een huur- of arbeidsovereenkomst. Ter voorkoming van onzekerheid. Schijn van
passieve vertegenwoordigingsbevoegdheid geldt tegenover de wederpartij als bevoegdheid, indien de
schijn aan de vertegenwoordigde kan worden toegerekend (art. 3:61 lid 2 BW). De passief
2
,vertegenwoordigde kan de door de onbevoegde vertegenwoordiger in ontvangst genomen verklaring
bekrachtigen.
De volmacht moet verleend worden door de volmachtgever door een daarop gerichte rechtshandeling.
Het overbrengen van verklaringen en het afleveren van zaken kan door een bode geschieden. De bode
moet in het algemeen niet als vertegenwoordiger worden aangemerkt. Indien ‘de bode’ zelf voor zijn
opdrachtgever spreekt, zouden wij willen aannemen dat hij vertegenwoordigend handelt.
Drie groepen te onderscheiden waarin in de praktijk van het rechtsleven volmachtverlening voorkomt:
1. Volmachten die aan ondergeschikten worden verleend. In de regel bestaat er tussen
volmachtgever en gevolmachtigde een arbeidsovereenkomst.
2. De volmacht maakt deel uit van een andere overeenkomst, in het bijzonder een overeenkomst
van lastgeving of een andere overeenkomst van opdracht, zoals de volmacht aan een
handelsagent, aan een architect, aan een advocaat.
3. De ‘geïsoleerde’ volmachten, zoals de volmacht tot het uitoefenen van stemrecht op aandelen,
de volmacht tot het doen verlijden van een notariële akte, de volmacht – bijvoorbeeld tussen
echtelieden – om over bank- of girorekening te kunnen disponeren. Bij ‘geïsoleerde’ volmachten
maakt de volmacht niet deel uit van een andere overeenkomst tussen de betrokkenen.
Andere onderscheiding: als afzonderlijke rechtshandeling worden verleend of de volmacht kan een
beding zijn in een meer omvattende ovk.
Volmachtverlening kan eenzijdig worden verricht. Moet de ander hebben bereikt.
Volmachtverlening kan gericht zijn tot de wederpartij? Kan volgens schrijvers.
Vragen omtrent nietigheid of vernietigbaarheid van de volmachtverlening komen in de praktijk weinig
voor. De nietigheid of vernietiging van een volmachtverlening kan slechts effectieve betekenis hebben,
indien gebruik wordt gemaakt van de volmacht, dus indien de gevolmachtigde metterdaad als
vertegenwoordiger heeft gehandeld. De eerste vraag is dan of de nietigheid van de volmachtverlening
kan worden ingeroepen tegenover de wederpartij met wie is gehandeld. Wordt deze vraag ontkennend
beantwoord – en is derhalve de vertegenwoordigde aan de handeling gebonden – dan is de vraag of dit
gevolgen heeft voor de rechtsverhouding van vertegenwoordiger tot vertegenwoordigde. De nietigheid
van de volmachtverlening brengt mede dat de tussenpersoon niet als vertegenwoordiger mocht
handelen. Zijn handelen kan wanprestatie zijn tegenover de vertegenwoordigde, kan onrechtmatig zijn
tegenover deze.
Een volmacht die niet voldoet aan een wettelijk vormvereiste, is nietig, tenzij uit de wet anders
voortvloeit. Bijv. 1:66 (huwelijk met de handschoen), oprichting van een vereniging, BV, NV en stichting.
Wat niet valt onder een algemene volmacht, is een bijzondere volmacht. Binnen de categorie bijzondere
volmachten kent de wet de bijzondere volmacht die in algemene bewoordingen is verleend en die
verricht is tot daden van beschikking.
3
, Voor volmacht is het niet noodzakelijk dat het in het belang van de volmachtgever is, volgens de ratio
van de parlementaire geschiedenis.
Verplicht arrest Citco Bank Antilles/Da Costa Gomez: bij een algemene volmacht moet het
ondubbelzinnig uit de akte blijken als het ten voordele van een derde is en belangen van de
volmachtgever in ernstige mate kan schaden.
Opdracht tot het verrichten van een rechtshandeling voor rekening van een principaal sluit als regel
volmacht in. Indien A aan B een opdracht geeft om voor hem bepaalde goederen te kopen, mag worden
verstaan dat B in naam van A goederen mag kopen. Vermoeden van volmacht. Is niet noodzakelijk zo.
Opdracht aan een commissionair sluit geen volmacht in.
Lastgeving is mogelijk zonder volmacht. Volmacht is mogelijk zonder dat lastgeving ontstaat.
Volmachtverlening door een Volmachtverlening aan een
handelingsonbekwame handelingsonbekwame
Aangenomen mag worden dat een minderjarige Gevolmachtigde kan ieder zijn die in staat is een
en een onder curatele gestelde een geldige wilsverklaring af te leggen.
onaantastbare volmacht kunnen verlenen voor Handelingsbekwaamheid behoeft hij niet te
rechtshandelingen waartoe zij bezitten (art. 3:63 lid 1 BW).
handelingsbekwaam zijn. De rechtshandeling die
door de gevolmachtigde overeenkomstig zijn
bevoegdheid namens de handelingsonbekwame
wordt verricht, is op gelijke wijze geldig, nietig of
vernietigbaar, als wanneer zij door de
handelingsonbekwame zelf zou zijn verricht (art.
3:63 lid 2 BW).
Is vernietigbaar, ook als het eenzijdig is. Art.
1:234 lid 3 geldt hier ook. Door de wettelijke
vertegenwoordiger.
Art. 3:70 geldt hier ook.
Volmacht kan voor alle vermogensrechtelijke rechtshandelingen. Buiten het vermogensrecht is het
anders.
Art. 3:65: wederpartij mag erop vertrouwen dat ieder van de gevolmachtigden zelfstandig mag
handelen. Hoeft in beginsel niet te onderzoeken of de volmachtgever van de regel heeft afgeweken.
Moet beiden hebben bereikt.
Bij onherroepelijke volmacht geldt art. 3:64 niet, zie art. 3:74 lid 3.
Wij zouden willen aannemen dat gewoonlijk een algemene volmacht aldus mag worden verstaan, dat zij
de gevolmachtigde de bevoegdheid geeft een bijzondere volmacht voor bepaalde transacties te
4
