Hi, hier een geschiedenis samenvatting van hoofdstuk 5 uit het MEMO geschiedenisboek. De samenvatting is overzichtelijk en de begrippen zijn dikgedrukt en hebben een andere kleur, zodat je ze makkelijk kunt opzoeken!
Hoofdstuk 5 – veranderend wereldbeeld
5.1 De renaissance
De mens en de wereld centraal
Renaissance: periode tussen 1300 en 1600, waarin men niet langer het
hiernamaals centraal stelde, maar de mens in het hier en nu.
Mens begon meer op zichzelf te vertrouwen en zichzelf centraal te stellen
Mens had talenten, waarmee hij zich kom verbeteren >> meer interesse in het
leven op aarde zelf en de precieze werking van natuur en samenleving
Ideaalbeeld werd de algemeen ontwikkelde mens
Uomo universale: ‘universele mens’, de ideale mens uit de tijd van de
renaissance, die uitblinkt op alle terreinen van het leven
Belangrijk aspect v.d renaissance: mensen zochten inspiratie in de cultuur van de
Grieken en de Romeinen uit de oudheid.
Aandacht voor schrijvers die sinds de ondergang van de RR in de
vergetelheid waren geraakt: in de boeken op zoek naar wijsheid en kennis
waarmee men het leven op aarde zou kunnen verbeteren.
Humanisme: de cultuur van geleerden uit de tijd van de renaissance. Humanisten
oriënteerden zich sterk op literatuur, poëzie en geschiedenis uit de oudheid.
De mentaliteitsverandering is op allerlei manieren waar te nemen, in de literatuur, de
kunst en het denken over politiek.
Middeleeuwen Renaissance
Literatuur Domein geestelijkheid: Zelfbewustzijn onder
drukte uit in taal van de leken1 nam toe: blijkt uit
kerk >> Latijn de opkomst van literatuur
in de landstaal > over
niet-religieuze
onderwerpen
Beeldende kunst Ambachtslieden zie zich Renaissancekunstenaars
bezighielden met het meer aandacht voor de
uitbeelden van manier waarop het
godsdienstige onderwerp werd
onderwerpen: uitgebeeld. Voorwerpen >
symbolische betekenis weerspiegelen het echte
moest duidelijk worden. leven >> werken met
Natuurgetrouwe perspectief, licht/schaduw
weergave minder en natuurgetrouwe
belangrijk. kleuren // meer aandacht
voor de anatomie van het
lichaam en voor
menselijke emoties
Politiek Onderdeel goddelijk plan: Machthebbers handelen
1
Niet-geestelijken
, vorst recht om over in belang van de
andere mensen te gemeenschap.
regeren omdat God dat Machiavelli:
wilde machthebbers zorgen
voor stabiliteit, staat als
geheel voor het
welbevinden van enkele
individuen > slachtoffers
voor hoger doel
Machiavellisme: Zuivere machtspolitiek, waarbij alle middelen zijn geoorloofd om
het doel te bereiken.
Belangstelling Grieks-Romeinse cultuur >> renaissance >> wedergeboorte
van de klassieke cultuur
Geen scherpe breuk middeleeuwen en renaissance
Italië >> Noord-EU
Combinatie middeleeuws en renaissancistisch denken
Het ontstaan en de verspreiding van de renaissance
Sociaal-economische oorzaak:
Ontstaan zelfstandige stadstaten > bewoners rijk door nijverheid en handel > rijke
families gaven kunstenaars opdracht om schilderijen en gebouwen te maken >
klimaat van culturele bloei en vernieuwing (godsdienst nog steeds belangrijk), waarin
mensen hun huizen en stadhuizen ook met niet-godsdienstige kunstwerken
versierden
Culturele oorzaak:
Rijke burgers in Italië voelden zich verwant met de Romeinse stadscultuur: restanten
overal zichtbaar > voorkeur aan kunstenaars die deze band met de oudheid gestalte
gaven
Laatst belangrijke oorzaak:
Veel gewaande teksten van klassieke auteurs die verloren waren, kwamen weer
beschikbaar: teruggevonden in kloosters, kruistochten en handelscontracten met de
Arabische wereld waren belangrijk: Arabische vertalingen van onbekende Griekse
geschriften
Boekdrukkunst: de kunst om geschriften te vermenigvuldigen door middel van
drukpers.
Nieuwe denkbeelden snel verspreiden // eenvoudig kennisnemen elders in
EU // centrum van kunst en wetenschap naar noord-EU verleggen
Humanisme en renaissance hadden invloed op de manier waarop men tegen
de kerk aankeek >> kritisch naar Latijnse bijbelvertaling kijken
Erasmus: vertaald Nieuwe testament, kritiek op ongepast gedrag van
priesters en monniken > gedroegen zich niet volgens Christus’ idealen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper abcd3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.