Dit is een uitgebreide samenvatting van het boek Inleiding Tot Het recht. Dit boek is van het academiejaar , dus het heeft de meest actuele informatie. De samenvatting leest en leert heel vlot, alles is gemakkelijker uitgelegd dan in het boek door eigen notities en van de powerpoints van de lessen....
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ...................................................................................................................... 1
Samenvatting recht ............................................................................................................... 1
1 Het recht en zijn bronnen ........................................................................................ 1
1.1 Het begrip recht ....................................................................................................... 1
1.1.1 Het recht is het geheel van bindende regels: .......................................................... 1
1.1.2 Recht moet de samenleving ordenen en in stand houden ...................................... 1
1.1.3 Het recht vereist gezag............................................................................................ 1
1.2 Indeling van het recht .............................................................................................. 2
1.2.1 Publiek recht ............................................................................................................ 2
1.2.2 Privaatrecht ............................................................................................................. 2
1.2.3 Gemengde rechtstakken ......................................................................................... 3
1.2.4 Het internationaal recht ........................................................................................... 4
1.2.5 Indeling volgens territorium ..................................................................................... 4
1.2.6 Indeling volgens afdwingbaarheid ........................................................................... 4
1.3 Bronnen van recht ................................................................................................... 5
1.3.1 De wet ..................................................................................................................... 5
1.3.2 De algemene rechtsbeginselen ............................................................................. 10
1.3.3 De rechtspraak ...................................................................................................... 10
1.3.4 De gewoonte ......................................................................................................... 10
1.3.5 De pseudowetgeving ............................................................................................. 11
1.3.6 De rechtsleer ......................................................................................................... 11
1.3.7 De billijkheid .......................................................................................................... 11
2 De rechtstakken en hun basisbegrippen ............................................................... 12
2.1 Het burgerlijk recht ................................................................................................ 12
2.1.1 Begrip .................................................................................................................... 12
2.1.2 Disciplines ............................................................................................................. 12
2.1.3 Familierecht: personenrecht .................................................................................. 13
2.1.4 Familierecht: familierecht....................................................................................... 15
2.1.5 Familierecht: familiaal vermogensrecht ................................................................. 18
2.1.6 Het vermogensrecht: zakelijke rechten ................................................................. 21
2.1.7 Het vermogensrecht: verbintenissenrecht ............................................................. 23
2.1.8 Het vermogensrecht: overeenkomsten.................................................................. 26
2.1.9 Het vermogensrecht: aansprankelijkheidsrecht..................................................... 29
2.2 Het gerechtelijk recht ............................................................................................. 31
2.2.1 Fundamentele principes van de rechtspraak......................................................... 31
2.2.2 Beginselen van het procesrecht ............................................................................ 32
2.2.3 Organisatie van de rechterlijke macht ................................................................... 32
,2.2.4 Rechterlijke organisatie in burgerlijke en ondernemingszaken ............................. 33
2.2.5 Rechterlijke organisatie in strafzaken .................................................................... 35
2.2.6 Andere organen ..................................................................................................... 35
2.2.7 Verloop van gerechtelijke procedure ..................................................................... 36
2.2.8 Bewijsregeling ....................................................................................................... 37
2.2.9 Bemiddeling ........................................................................................................... 38
2.3 Ondernemingsrecht ............................................................................................... 39
2.3.1 Basisbegrippen ondernemingsrecht ...................................................................... 39
2.3.2 Basisbegrippen vennootschappen ........................................................................ 41
2.3.3 Basisbegrippen economisch recht......................................................................... 43
2.4 Staatsrecht ............................................................................................................ 44
2.4.1 De instellingen: kenmerken van de Belgische Staat: ............................................ 44
2.4.2 De instellingen: de federale overheid .................................................................... 46
2.4.3 De instellingen: de gemeenschappen en gewesten .............................................. 49
2.4.4 De instellingen: de gemeenten en provincies ........................................................ 52
2.4.5 De grondwettelijke rechten en vrijheden: algemeen.............................................. 53
2.4.6 De grondwettelijke rechten en vrijheden: Gelijkheid der Belgen ........................... 53
2.5 Straf- en procesrecht ............................................................................................. 57
2.5.1 Grondwettelijke beginselen ................................................................................... 57
2.5.2 Basisbegrippen van het strafrecht ......................................................................... 58
2.5.3 Basisbegrippen van het strafprocesrecht .............................................................. 61
2.6 Fiscaal recht .......................................................................................................... 66
2.6.1 grondwettelijke beginselen .................................................................................... 66
2.6.2 Basisbegrippen van het materieel fiscaal recht ..................................................... 66
2.6.3 Basisbegrippen van het formeel fiscaal recht ........................................................ 68
2.7 Het internationaal recht ......................................................................................... 69
2.7.1 Basisbegrippen van het internationaal recht ......................................................... 69
2.7.2 De Europese Unie ................................................................................................. 71
,Samenvatting recht
1 Het recht en zijn bronnen
1.1 Het begrip recht
Recht = het geheel van bindende regels die ons in een bepaalde richting sturen door
afdwingbaarheid via het staatsapparaat.
- Doel = samenleving te ordenen
- Recht vereist gezag
- Context, tijds en plaatsgebonden (binnen 100 jaar zullen de regels weer anders
zijn)
1.1.1 Het recht is het geheel van bindende regels:
- Gebodsbepalingen
o Vb.: mens in nood helpen
- Verbodsbepalingen
o Vb.: niemand slaan, stelen
- Verlofbepalingen
o Vb.: je moet ze niet doen, maar mag je doen
- Regels toepasbaar na keuze
o Vb.: huwelijk
- Wilsaanvullende regels
o Vb.: contract aflsuiten waar niet alles geregeld is à een huurprijs is
afgesproken, maar wie de herstellingen doet niet, kun je hierin aanpassen
- Regels m.b.t. termijnen, procedures, vormvoorschriften,...
1.1.2 Recht moet de samenleving ordenen en in stand houden
- Staat niet los van sociale, politieke, filosofische (euthanasie) en economische
(pensioen) belangen
- Het recht bekrachtigt bestaande toestanden
- Het recht schept ook nieuwe toestanden: lage emissie zone
1.1.3 Het recht vereist gezag
- Naleven van het recht
o Afdwingbaarheid door sanctie
o Taak van de rechterlijke macht
o Vandaag ook via bemiddeling
Recht wordt door de overheid opgelegd en wordt door haar afgedwongen.
- Recht kan onderscheiden worden van andere normensystemen
o Godsdienst, moraal, beleefdheid
1
, 1.2 Indeling van het recht
- Publiek recht
o Verhouding: regelt het recht tussen overheid en burger
o Algemeen belang
o Dwingend recht
o Openbare orde: er kan niet van worden afgeweken (belasting moet je
betalen)
- Privaat recht
o Verhouding: regelt het recht tussen burgers onderling
o Particulier belang
o Aanvullend recht
1.2.1 Publiek recht
- Het staatsrecht of grondwettelijk recht
o De grondwet
o Regels m.b.t de inrichting, de bevoegdheid, de werking van de staat en de
fundamentele rechten en vrijheden van de burger.
o Basis van politieke en rechterlijke organisatie
- Het bestuurs- of administratief recht
o In aparte wetteksten, geen overkoepeld wetboek
o Regels m.b.t. de concrete rechtsrelatie tussen administratie en de burger
o Bv. Bouwvergunning, beroep tegen deliberatie
- Strafrecht
o Strafwetboek
o Strafregels bevatten een omschrijving van strafbare gedragingen en
sancties.
- Strafprocesrecht
o Wetboek van strafvordering
o Geeft aan welke procedure moet gevolgd worden als iemand een misdrijf
heeft gepleegd.
- Fiscaal recht
o Wetboek inkomstenbelastingen, wetboek successierechten...
o Regelt de belastingen die rechtsonderhorigen moeten betalen
1.2.2 Privaatrecht
- Burgerlijk recht
o Code Napoléon 1804, Minister Koen Geens plannen om te hervormen
o Bevat algemene en essentiële begrippen van het recht
o Huwelijk, afstamming, erfenis, contracten, aansprakelijkheid,...
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jasper001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
