100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting EPA behandelfase €8,96
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting EPA behandelfase

 0 keer verkocht

Samenvatting voor het tentamen van de opleiding tot oncologieverpleegkundige. In deze samenvatting komt o.a. het volgende aan bod: onderzoek, verschillende behandeltechnieken en de meest voorkomende kankersoorten met de daarbijbehorende diagnostische onderzoeken, symptomen, behandeling etc.

Voorbeeld 4 van de 58  pagina's

  • Nee
  • Onbekend
  • 9 februari 2025
  • 58
  • 2024/2025
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (13)
avatar-seller
anoukoelen
Moduleboek oncologie & behandeling
Samenvatting leerboek oncologie verpleegkunde

Meest voorkomende soorten kanker
1. Huidkanker
2. Prostaatkanker
3. Borstkanker
4. Longkanker
5. Darmkanker

Vrouwen:
1. Borstkanker
2. Huidkanker
3. Longkanker
4. Darmkanker
5. Hematologisch

Mannen:
1. Prostaatkanker
2. Huidkanker
3. Longkanker
4. Darmkanker
5. Hematologisch

Hallmarks van kanker
1. Ontwijken natuurlijke celdood
2. Zelfvoorzienend in groeisignalen
3. Ongevoelig voor antigroei signalen
4. Angiogenese
5. Invasieve groei en metastasering
6. Ongebreidelde groei

Leeftijdsspecifieke oncologische zorg
0-17 jaar = kinderleeftijd
- Zeldzaam
- Vooral acute lymfatische leukemie, hersentumoren en hodgkinlymfoom

18 – 39 jaar = AYA-leeftijd
- 2% tot 4% van de totale kankerincidentie
- Vooral zaadbalkanker, melanoom, hodgkinlymfoom, mammaca, cervixcarcinoom

De volgende onderwerpen zijn bij deze patiënten categorie van belang: vruchtbaarheid, seksualiteit
en intimiteit, ouders, partners, kinderen, werk en opleiding, hypotheken en verzekeringen en meer
aandacht voor psychische problematiek.

 Klachten worden vaak niet tijdig herkend, waardoor de diagnose soms pas laat wordt gesteld
 Palliatieve fase duurt vaak veel langer (bijv. geen comorbiditeiten) en maximaal doorbehandelen

Vanaf 70 jaar = oudere leeftijd
- Dubbele vergrijzing, incidentie kanker neemt hierom ook toe
- Ervaren minder stress, kunnen beter omgaan met emoties door levenservaring
- Depressie komt echter wel meer voor t.o.v. jongeren  verminderd cognitie


1

,Geriatrische status van een patiënt wordt bepaald a.d.h.v.: 5 i’s. (intellectuele achteruitgang, incontinentie,
instabiliteit, immobiliteit en intoxicatie) = polyfarmacie.

Uitgangspunten voor het bepalen van een individueel behandelplan:
- Stadium van de oncologische aandoening
- Lichamelijk en psychische draagkracht
- Algemene levensverwachting
- Sociale context

Dit wordt mede getoetst a.d.h.v. bovenstaande en de CGA (Comprehensive Geriatic Assesment)
Dit is een multidisciplinair onderzoek waarin aandoeningen en problemen worden geïnventariseerd op
diverse lichamelijke en psychosociale domeinen (kwaliteit van leven en zelfredzaamheid).
- Zorgt voor reductie van over- en onder behandeling
- Leidt vervolgens tot een langere overleving, minder complicaties en kortere opnames

 Ouderen zijn extra vatbaar. Bijwerkingen van de therapie kunnen bij ouderen ernstiger zijn, ze
kunnen blijvend functieverlies oplopen door een ziekenhuisopname en ervaren vaker
psychologische problemen (bijv. angst en eenzaamheid).

 Er is meer onderzoek nodig naar behandelingen van kanker bij ouderen en de daarbij behorende
risico’s

WGBO onderscheidt drie leeftijdscategorieën en regelt voor elke categorie afzonderlijk de rechten van het
kind en die van de ouders:
- Kinderen tot 12 jaar (ouders hebben volledige zeggenschap)
- Kinderen van 12 tot 16 jaar (kinderen hebben ook zeggenschap)
- Kinderen van 16 jaar en ouder (volledige zeggenschap)

Comorbiditeit
Aanwezigheid van een aandoening naast de primaire ziekte/aandoening.

Multimorbiditeit
Twee of meer chronische aandoeningen, waarbij de ene aandoening niet meer centraal staat dan de
andere.

Polyfarmacie
Gebruik van vijf of meer chronische geneesmiddelen.

Behandelingen (systemisch)
- Chemotherapie: kankerceldodende middelen
- Imuuntherapie: afweerverhogende middelen
- Targeted therapie: doelgerichte therapie tegen een bepaalde receptor in de cel (minder
bijwerkingen, minder ziekmakend)
- Hormonale therapie (vooral bij borst- en prostaatkanker)

Behandelingen (lokaal):
- Chirurgie
- Radiotherapie

Apoptose = verminderde cel afbraak

Ongebreidelde groei = toegenomen cel aanmaak




2

,Solide (vast) tumoren = kanker ontstaan in een orgaan

Niet solide (vloeibare) tumoren = kanker ontstaan uit een cel op een bepaalde plaats in het bloed,
lymfeklierstelsel of een deel van het beenmerg
Nb : Alleen bij solide tumoren spreken we van uitzaaiingen!

Synchrone metastasen: metastasen ontdekt tegelijkertijd met de primaire tumor

Metachrone metastasen: metastasen ontdekt tijdens de follow-up na behandeling van de primaire tumor

Oncologische chirurgie
Oudste behandeltherapie voor kanker, tot 1900 zelfs de enige therapie.
- Diagnostische chirurgie
- Preventieve chirurgie (bij bv. erfelijk gen)
- Curatieve chirurgie
- Palliatieve chirurgie (symptomatisch, tumor verkleinen en complicaties reduceren)
- Spoedeisende oncologische chirurgie (bijv. bij een blow-out)
- Chirurgie als hormonale therapie (ovariotomie, hypofysectomie etc.) tumor gaat hierdoor in
regressie

Traditioneel berust de behandeling van patiënten met kanker op 3 pijlers: chirurgie, chemotherapie en
radiotherapie.

Deze ‘beeld gestuurde oncologische interventies’ worden verdeeld in 3 categorieën:
1. Intra-arteriële technieken voor lokale afgifte van chemotherapeutica of radioactieve microsferen:
transarteriële chemo-embolisatie, radio-embolisatie met yttrium 90-microsferen (90Y-RE) of holmium 166-
microsferen (166Ho-RE);

2. Tumorablatietechnieken waarmee celdood wordt bereikt door lokale verhitting of bevriezing:
radiofrequente ablatie, ‘high-intensity focused ultrasound’ (HIFU), lasertherapie en cryoablatie;

3. Beeld gestuurde radiotherapie waarmee door middel van een zogenoemde boost macroscopische
tumordestructie kan worden nagestreefd, terwijl met beeldsturing ook de brede uitwendige bestraling
nauwkeuriger kan worden ingezet: stereotactische radiotherapie, MRI-versneller en MRI-geleide
brachytherapie.

Radio-embolisatie is een behandeling van tumoruitzaaiingen in de lever waarbij radioactieve bolletjes via
de lies worden ingebracht. Het doel van deze behandeling is het verlengen van het leven. Blijft in de tumor
zitten, wordt niet uitgescheiden.

- Bijwerkingen: voornamelijk beenmerg, minder schadelijk dan bijv. immunotherapie of chemo

Neo-adjuvante behandeling: voorafgaand chemo of RT om de tumor te verkleinen, daarna operatie (bijv;
bij mamma, blaas, rectum of oesofaguscarcinoom).

Adjuvante behandeling: eerst operatie, daarna aanvullend chemo of RT (bijv; bij mamma en colonca)

Consolidatiebehandeling: bereikte doel van behandeling te blijven onderhouden (rustig houden).
Behandeling met chemo om ervoor te zorgen dat minimale residuale ziekte wordt vernietigd bij bijv. ALL.

Eerstelijnsbehandeling: middelen of een combinatie van middelen die de eerste keus hebben, waarvan we
weten dat het mogelijk zal werken. Indien dit door de patiënt niet verdragen wordt kan er gekozen voor
een ander middel ‘tweede lijn’. Bij een tweedelijnsbehandeling is de therapie vaak zwaarder en heeft deze
meer bijwerkingen dan het geval is bij een eerstelijnsbehandeling.

3

, Latrogene metastasering
Losraken van tumorcellen tijdens een operatie en verspreiding via de bloedbaan.

Technieken
Cryochirurgie  tumor wordt bevroren d.m.v. stikstof, zodat het tumorweefsel afsterft
Elektrocoagulatie  tumorweefsel wordt weggebrand
Lasercoagulatie  waarbij met hulp van een laserbelichting tumorceldood wordt bewerkstelligd

Radio frequent ablation (RFA)  weefsel wordt d.m.v. radiogolven en een holle naald verhit en sterft af
Deze techniek kan als enige behandeling worden toegepast of i.c.m. metastasectomie. Wordt vooral
toegepast bij nier, lever, en longmetastasen of primaire tumoren.

Microwave ablation (MWA)  tumor wordt verhit, maar dan met microgolven. Vooral bij tumoren die in
de beurt liggen van grote vaten.

Minimaal invasieve chirurgie, laparoscopische operatie, kijkoperatie of sleutelgatchirurgie bestaat al vele
jaren en wordt steeds breder toegepast.

Robotchirurgie  operatie m.b.v. een op afstand bestuurbare robot, te vergelijken met een kijkoperatie

 Primaire solide tumoren komen in eerste instantie in aanmerking voor chirurgische verwijdering

Chirurgie is afhankelijk van verschillende factoren; conditie van de patiënt, kwaliteit van leven na de
ingreep, wensen van de patiënt, type tumor, locatie, ingroei omliggend weefsel, metastasen,
tumoreigenschappen.

Sentinel node procedure  geeft informatie over de stadiering. Wordt vooral toegepast bij mammaca,
melanoom en tumoren van de genitaliën.

 Diagnostische laproscopie en laparotomie kan informatie geven over bijv. uitzaaiingen in het
buikvlies.

‘en bloc-lymfeklierdissectie’  preventief verwijderen van lymfeklieren bij tumoren waarvan bekend is dat
ze hiernaartoe uitzaaien.

Re-excisie  indien er toch tumorcellen aanwezig zijn, moet de patiënt opnieuw voor OK. Het ‘oude’
wondgebied wordt dan mee verwijderd, omdat dit als ‘besmet’ wordt gezien.

Metastasectomie
Dit wordt toegepast bij bijv. een niet snel groeiende tumor met beperkte metastasering (bijv. één
longmeta), deze behandeling kan dan curatief zijn.

Bestrijding van complicaties
- Bloeding t.g.v. tumorgroei  hemostasis (bloedstelping)
- Bot- of wervelmetastasen  fixeren van ingezakte wervels
- Ileus  verwijderen van aangedane deel van de darm en aanleggen van een darmomleiding
- Icterus  drainage van de galwegen herstellen d.m.v. anastomose van de galwegen
- Vernauwing trachea  luchtweg wordt dichtgedrukt  tracheotomie of tracheostoma

Debulking
Cytoreductieve operatie  methode om de hoeveelheid tumor te verminderen voorafgaand en/of tijdens
de chemotherapie. Meestal bij ovariumcarcinoom.



4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukoelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,96. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 70113 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€8,96
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd