- Normatieve functie
o Ethische normen die vastgelegd zijn in rechtsvormen
o Moord, diefstal, verkrachting, discriminatie
- Geschiloplossende functie
o Wijst de weg uit een conflict, om eigenrichting te voorkomen
- Additionele functie
o Daar waar partijen nalaten om goede afspraken te maken, aanvullend
- Instrumentele functie
o Om samenleving te structureren
o Bijvoorbeeld: Er wordt rechts op de weg gereden.
Waar vinden we het recht?
- Wet
- Verdragen
- Jurisprudentie
- Gewoonte
Wet:
- Privaatrecht – Publiekrecht
o Privaatrecht
Personen en familierecht/ vermogensrecht / ondernemingsrecht/ burgerlijk
procesrecht
Personen en familierecht: Regelt zaken als geboorte, huwelijk,
scheiding, adoptie, ondercuratele stelling en de regeling van het
vermogen tussen echtgenoten
Vermogensrecht: alle op geld waardeerbare handelingen tussen
burgers onderling waaraan juridische gevolgen verbonden zijn
Relatie persoon – persoon (natuurlijk persoon en rechtspersoon)
Horizontale verhouding, burgers onderling
o Publiekrecht
Bestuursrecht / strafrecht / staatsrecht
Relatie overheid – burger
Verticale verhouding, overheid – burger
Wet in formele zin: Samenwerking tussen regering en staten generaal
- Door wie gemaakt? Regering / provinciale staten / gemeenteraad
,Wet in materiele zin: Provinciale staten of gemeenteraad
- Voor wie gemaakt
o Formeel en materieel: burgerlijk wetboek
o Formeel en niet materieel: toestemmingswet huwelijk WA en Maxima
o Materieel en niet formeel: Provinciale verordening, Algemene Maatregel van Bestuur
o Niet materieel en niet formeel: Vergunning
- Hogere regels gaan voor lagere
- Jongere regel gaat voor oudere
- Bijzondere regel gaat voor algemene regel
- Wetten met betrekking tot burgerlijk procesrecht
o Procederen: naar de rechter gaan om een geschil te laten beslechten
o Aan de hand van het Burgerlijk procesrecht
- Wetten met betrekking tot strafrecht
o OM treedt actief op om sancties te eisen bij overtreding van de normen
- Wetten met betrekking tot het staatsrecht
o Dingen die vastgelegd zijn in de grondwet
- Wetten met betrekking tot het bestuursrecht
o Heeft betrekking op de mogelijkheden die de overheid heeft om regulerend op te
treden ten aanzien van de maatschappij BV drank en horecawet
Verdrag
- Verdrag is een internationale overeenkomst
o Bilateraal verdrag: tussen 2 landen
o Multilateraal verdrag: tussen meerdere landen
- 2 soorten verdragsbepalingen
o Niet rechtstreekse bindende verdragsbepaling
Moet eerst worden omgezet naar nationale wet
o Rechtstreeks bindende verdragsbepaling
Self executing: burger ontleent directe rechten en plichten aan verdrag
- Totstandkoming en geldigheid van een verdrag:
o Onderhandeld door de regering
, o Gesloten door de regering
o Goedgekeurd door staten generaal
o Ratificatie
o Publicatie in het Tractatenblad
Jurisprudentie
- Rechterlijke uitspraak krijgt werking van algemene rechtsregel doordat lagere rechters de
wetsinterpretatie van de hogere rechter volgen
o Vonnis wordt gegeven door de rechtsbank
o Arrest door een gerechtshof en de Hoge Raad
o Vonnis of arrest moet door dagvaarding zijn gestart
o Bij een verzoekschrift, dan noemt men het beschikking
- 4 interpretatiemethoden
o Grammaticale interpretatiemethode
Bij de uitleg van een woord knoopt de rechter aan bij de betekenis die het
heeft in het alledaagse spraakgebruik VB pluimveewet
o Wethistorische interpretatiemethode
Rechter beroept zich op een passage uit de parlementaire geschiedenis van
de betreffende wet
o Anticiperende interpretatiemethode
Rechter beroept zich op toekomstig recht, op bijna-recht
o Rechtsvergelijkende interpretatiemethode
Verwijst naar de uitleg van een woord of zinsnede zoals die in het buitenland
gegeven wordt
- Redeneermethoden
o A-contrarior redenering
Bepaalde rechtsregel niet van toepassing is
De gevallen zijn essentieel verschillend
o Redenering naar analogie
Rechtsregel is wel van toepassing
De gevallen zijn essentieel hetzelfde
Gewoonte
- Geregeld handelen in bepaalde kring
- 2 vereisten
o Vaste gedragslijn: de overtuiging bestaat dat men zo dient te handelen
o Rechtsplicht: de morele plicht wordt gevoeld, dat men zo dient te handelen
, Onderscheid binnen het recht
- Materieel recht
o Inhoudelijk van aard: geboden, verboden, rechten en plichten
o Heeft effect op datgene wat mag en niet mag
- Formeel recht
o Procesrecht: vertelt hoe de inhoud geëffectueerd moet worden
o Geeft aan waar men moet procederen, hoe dat moet, welke rechten men heeft
- Dwingend recht
o Afwijken mag niet ‘moeten’ als dat er staat is het dwingend
o Beschermd de zwakkere partij
o Afwijken van dwingend recht: nietigheid
o Raakt inhoudelijk de openbare orde`
- Aanvullend recht
o Regelend recht, afwijken mag ‘kunnen’ als dat er staat is het aanvullend
o Gelden alleen als je zelf niks hebt geregeld
- Semi-dwingend recht
o Afwijken mag binnen de aangegeven grenzen
- Objectief recht
o The law
o Het geldende recht, geheel van regels dat uit alle al eerder genoemde rechtsbronnen
voortvloeit
- Subjectief recht
o The right
o Persoonlijk recht
Rechtssubject: drager van rechten en plichten
natuurlijk persoon: mens als rechtssubject
Rechtspersoon: organisatievorm die rechten en plichten volgens de wet heeft, BV of NV
Rechtsobject: voorwerp van recht
Hoofdstuk 2: belangrijk
Rechtshandeling
- Rechtsfeit: een feit met rechtsgevolg ander feit: een feit zonder rechtsgevolg
- Bloot rechtsfeit: het rechtsgevolg ontstaat automatisch; meerderjarigheid, overlijden,
geboorte, 65 worden
- Rechtshandeling: rechtsgevolg is bedoeld feitelijke handeling: rechtsgevolg is
onbedoeld
Vereiste voor een rechtshandeling zijn Wil en Verklaring
- Wil: als het rechtsgevolg bedoeld is, is het gewild
- Verklaring: voordat de wil rechtsgevolg krijgt moet de wil eerst verklaard worden: mondeling
of schriftelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Bramkr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.