Samenvatting

PB2212 - Samenvatting Adolescentiepsychologie

1 keer verkocht

Instelling
Open Universiteit (OU)

Boek
Psychologie van de adolescentie

PB2212 - Samenvatting Adolescentiepsychologie. Ik heb het boek samengevat in deze samenvatting.

[Meer zien]

Laatste update van het document: 1 maand geleden

Voorbeeld 8 van de 97 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Ja
Geupload op 12 februari 2025
Bestand laatst geupdate op 12 februari 2025
Aantal pagina's 97
Geschreven in 2024/2025
Type Samenvatting

adolescentiepsychologie
pb2212
pb2212 samenvatting adolescentiepsychologie
open universiteit
samenvatting

Volgen

DemiNoor Lid sinds 9 maanden 21 documenten verkocht

PB2212-232714B – Adolescentiepsychologie

Inhoudsopgave

Thema 1 – inleiding in de adolescentiepsychologie......................................................................... 4
Leerdoelen ...................................................................................................................................... 4
1.2 Adolescentie: een beschrijving ................................................................................................ 5
1.3 puberteit en adolescentie ....................................................................................................... 5
1.4 een moeilijke leeftijd ............................................................................................................... 5
1.5 een ontwikkelingspsychologisch uitgangspunt ......................................................................... 6
1.5.1 De adolescentie als een karakteristieke ontwikkelingsperiode met speciﬁeke
ontwikkelingstaken ...................................................................................................................... 6
1.5.2 De adolescentie als onderdeel van een ontwikkelingsproces met continue en discontinue
momenten ................................................................................................................................... 8
1.5.3 Ontwikkelingspsychopathologie: het samenspel tussen individu en omgeving ........................ 8
1.5.4 Hoe beïnvloedt iemand zijn of haar omgeving ........................................................................ 9
1.6 adolescentie als periode van transities .................................................................................... 9
2.2 de rol van theorieën over de ontwikkeling: ontwikkelingstaken als voorbeeld ........................... 10
2.3 vier theoretische benaderingen van de adolescentie .............................................................. 11

Thema 2 – fysieke en psychoseksuele ontwikkeling tijdens de adolescentie ................................... 13
Leerdoelen .....................................................................................................................................13
3.2 de lichamelijke veranderingen tijdens de adolescentie ........................................................... 14
3.2.1 de hormonale regelsystemen achter de lichamelijke veranderingen ..................................... 14
3.2.2 lichamelijke veranderingen................................................................................................. 15
3.2.3 verschillen in lichamelijke ontwikkeling als gevolg van omgevingsfactoren............................ 16
3.3 rijping en lichamelijke ontwikkeling en het functioneren van adolescenten .............................. 17
3.3.1 status en het functioneren ................................................................................................. 17
3.3.2 timing en het functioneren ................................................................................................. 17
3.3.3 tempo van de lichamelijke ontwikkelingen en het functioneren ............................................ 18
3.4 verklaringen voor de invloed van lichamelijke ontwikkelingen op het functioneren ................... 18
3.4.1 de hypothese van de stressvolle verandering ....................................................................... 18
3.4.2 de hypothese van hormooninvloeden ................................................................................. 19
3.4.3 de hypothese voor afwijkende timing .................................................................................. 19
3.4.4 de contextuele versterkingshypothese ................................................................................ 19
3.4.5 de accentueringshypothese ............................................................................................... 20
3.4.6 de rijpingsdichtheidhypothese............................................................................................ 20
4.1 adolescentie als paradox ...................................................................................................... 20
4.2 hersenontwikkeling............................................................................................................... 20
4.3 puberteit .............................................................................................................................. 21
4.5 executieve functies ............................................................................................................... 21
4.6 risico’s en beloningen ........................................................................................................... 22
4.7 gezichten en emoties ............................................................................................................ 22
4.8 sociale interacties ................................................................................................................ 23
4.9 besluit.................................................................................................................................. 23
Hoofdstuk 5 ............................................................................................................................... 23
Onderzoek Seks onder je 25e – III ................................................................................................ 24
5.3 sekse, gender en seksuele oriëntatie ..................................................................................... 27
5.4.1 seksuele gedragingen: stapsgewijze ontwikkeling ................................................................ 27
5.4.2 daten, verkering en romantische relaties ............................................................................. 28
5.4.3 vroege en late starters ........................................................................................................ 28
5.4.4 voorspellers van seksuele trajecten .................................................................................... 28

1

, 5.4.5 seksueel mediagebruik ...................................................................................................... 28
5.4.6 seksuele risicogedragingen ................................................................................................ 29
5.4.7 psychoseksuele beleving ................................................................................................... 30
5.4.8 sekseverschillen en -overeenkomsten ................................................................................ 30
5.4.9 cultuur en religie ................................................................................................................ 32

Thema 3 -Cognitieve, emotionele en morele ontwikkeling tijdens de adolescentie ......................... 32
Leerdoelen .....................................................................................................................................32
Hoofdstuk 6 ............................................................................................................................... 33
6.2 benaderingen van cognitieve ontwikkelingen.......................................................................... 33
6.3 de Piagetiaanse benadering .................................................................................................. 34
6.3.1 adaptatie........................................................................................................................... 34
6.3.2 cognitieve structuren ......................................................................................................... 34
6.3.3 ontwikkelingsfasen ............................................................................................................ 35
6.3.4 het wetenschappelijk denken ............................................................................................. 36
6.4 de informatieverwerkingsbenadering ..................................................................................... 36
6.4.1 executieve functies ............................................................................................................ 37
6.4.2 langetermijngeheugen en cognitieve strategieën ................................................................. 37
6.4.4 metacognitie ..................................................................................................................... 38
6.5 de psychometrische benadering ........................................................................................... 38
6.5.1 de intelligentietest ............................................................................................................. 38
6.5.2 stereotype over scores op een intelligentietest .................................................................... 38
6.5.3 de ontwikkeling van intelligentie ......................................................................................... 39
6.5.4 de veranderlijkheid van intelligentie .................................................................................... 39
7.2 wat is emotie ........................................................................................................................ 39
7.3 waarom ervaren we emotie ................................................................................................... 40
7.4 emotionele ontwikkeling voor de adolescentie ....................................................................... 40
7.5 emotionele ontwikkeling in de adolescentie ........................................................................... 41
7.6 socialisatie van emotie in de adolescentie ............................................................................. 42
7.7 emotionele problematiek in de adolescentie.......................................................................... 43
7.8 emotie-interventie in de adolescentie .................................................................................... 44
Hoofdstuk 10 ............................................................................................................................. 45

Thema 4 – Identiteits- en autonomieontwikkeling.......................................................................... 47
Leerdoelen .....................................................................................................................................47
Hoofstuk 8 ................................................................................................................................. 48
8.2.1 theorieën........................................................................................................................... 48
8.2.2 normatieve ontwikkeling .................................................................................................... 49
8.2.3 persoon-context-eUecten .................................................................................................. 50
8.3 ego-ontwikkelingstheorie van Loevinger................................................................................. 50
8.4 de identiteitsbepaling van Marcia .......................................................................................... 51
8.5.1 normatieve ontwikkeling .................................................................................................... 53
8.5.2 persoon-context-eUecten .................................................................................................. 53
8.5.3 niet-adaptieve ontwikkeling ................................................................................................ 54
9.2 autonomie: onafhankelijk versus vrijwillig functioneren .......................................................... 54
9.2.1 autonomie als onafhankelijk of separatie ............................................................................ 55
9.2.2 autonomie als vrijwillig of zelfgedetermineerd functioneren ................................................. 55
9.3.1 autonomie als separatie of loskomen van de ouders ............................................................ 56
9.3.2 autonomie als vrijwillig of zelfgedetermineerd functioneren ................................................. 57
9.4.1 gevolgen van separatie en het ontwikkelen van onafhankelijkheid ........................................ 57
9.4.2 gevolgen van zelfgedetermineerd of vrijwillig functioneren ................................................... 58
9.5.1 opvoedingsprocessen vanuit het separatie-individuatie perspectief ..................................... 58
9.5.2 opvoedingsprocessen vanuit het zelfdeterminatie perspectief ............................................. 58
9.6 is autonomie een privilege voor westerse jongeren? ............................................................... 59

Thema 5 – Rol van de sociale omgeving van de adolescent............................................................. 60

2

, Leerdoelen .....................................................................................................................................60
11.2 gezinnen met adolescenten: storm and stress...................................................................... 60
11.3 veranderingen in ouder-kindrelaties gedurende de adolescentie ........................................... 61
11.3.1 verandering in hiërarchie .................................................................................................. 62
11.3.2 toename in conﬂicten ...................................................................................................... 62
11.3.4 veranderingen in communicatiepatronen en monitoring .................................................... 63
11.4 opvoeding en welbevinden .................................................................................................. 64
11.4.1 opvoedstijlen ................................................................................................................... 65
11.4.2 opvoedgedragingen .......................................................................................................... 65
11.5 het gezinssysteem .............................................................................................................. 66
11.5.2 het gezin als systeem ....................................................................................................... 66
11.6 open vragen en beperkingen van onderzoek ......................................................................... 67
11.6.1 cultuurverschillen ............................................................................................................ 67
11.6.2 Transactionaliteit ............................................................................................................. 68
11.6.3 One size does not ﬁt all .................................................................................................... 68
12.2.1 kenmerken van vriendschappen ....................................................................................... 68
12.2.2 dynamiek van vriendschappen: ontstaan, stabiliteit en beëindiging .................................... 69
12.3 eUecten van vriendschappen .............................................................................................. 69
12.3.1 de betekenis van het hebben van vrienden ........................................................................ 70
12.3.2 de kenmerken van vrienden .............................................................................................. 70
12.3.3 de kwaliteit van de vriendschap ........................................................................................ 70
12.3.4 invloeden van vriendschappen: sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling .................. 70
12.4.1 kenmerken van vriendengroepen ...................................................................................... 71
12.4.2 invloeden van vriendengroepen ........................................................................................ 71
12.5 groepsprocessen op school: sociale status, sociale verwerping en pesten ............................ 72
12.5.2 sociale verwerping ........................................................................................................... 73
12.5.3 pesten ............................................................................................................................. 74
12.6 ouder-kindrelaties .............................................................................................................. 74

Thema 6 – Probleemgedrag en hulpverlening ................................................................................ 75
Leerdoelen .....................................................................................................................................75
Hoofstuk 13 ............................................................................................................................... 75
13.4 problemen of stoornissen in de levensloop .......................................................................... 75
13.4.1 categoriaal versus dimensioneel ...................................................................................... 76
13.4.2 netwerkbenadering .......................................................................................................... 77
13.5 angststoornissen ................................................................................................................ 78
13.5.1 paniekstoornis ................................................................................................................. 78
13.5.2 speciﬁeke fobie ............................................................................................................... 79
13.5.3 sociale angststoornis ....................................................................................................... 79
13.5.4 gegeneraliseerde angststoornis ........................................................................................ 79
13.6 obsessieve-compulsieve en verwante stoornissen ............................................................... 80
13.7 trauma- en stressor-gerelateerde stoornissen ...................................................................... 80
13.8 depressieve stemmingsstoornissen ..................................................................................... 81
13.8.1 depressieve stoornis ........................................................................................................ 82
13.8.2 persisterende depressieve stoornis (dysthymie) ................................................................ 82
13.9 bipolaire stemmingsstoornis ............................................................................................... 82
Hoofdstuk 14 ............................................................................................................................. 83
14.2 jeugdcriminaliteit................................................................................................................ 83
14.3 aard en omvang .................................................................................................................. 83
14.4 jeugdcriminaliteit neemt af.................................................................................................. 83
14.5 afname van de criminaliteit in de levensfase na de adolescentie ........................................... 84
14.6.1 vier invalshoeken bij het onderscheiden van trajecten ....................................................... 85
14.7 criminaliteit bij meisjes en vrouwen ..................................................................................... 87
14.7.2 de ontwikkeling van criminele meisjes op lange termijn ..................................................... 87
14.7.3 de rol van partners ........................................................................................................... 88
14.11 externaliserende gedragsstoornissen ................................................................................. 88

3

, 14.11.2 oppositioneel opstandige stoornis .................................................................................. 88
14.11.3 de normoverschrijdend-gedragsstoornis ......................................................................... 89
14.11.4 de antisociale persoonlijkheidsstoornis .......................................................................... 90
14.12 risicofactoren die de kans vergroten op een delinquente ontwikkeling ................................. 90
14.12.1 biologische factoren....................................................................................................... 90
14.2.2 riskante individuele kenmerken ........................................................................................ 91
14.12.3 riskante gezinsinvloeden ................................................................................................ 91
14.12.4 migratieachtergrond ....................................................................................................... 91
14.12.5 riskante vrienden ........................................................................................................... 92
14.13 alcohol- en drugsgebruik in de adolescentie ....................................................................... 92
Hoofdstuk 15 ............................................................................................................................. 95

Thema 1 – inleiding in de adolescentiepsychologie
Leerdoelen
1. Een beschrijving te geven van het begrip 'adolescentie'
2. Uit te leggen wat onder de opvatting van Storm and Stress wordt verstaan en de
belangrijkste kritiek hierop te benoemen
3. Aan te geven waarmee rekening moet worden gehouden bij de interpretatie van
gedragingen en emoties tijdens de adolescentie als normaal of pathologisch
4. De belangrijkste ontwikkelingstaken van de adolescentieperiode te benoemen
5. Uit te leggen wat wordt verstaan onder continuïteit en discontinuïteit in de
ontwikkeling tijdens de adolescentie
6. Uit te leggen hoe het samenspel tussen individu en omgeving richting kan geven
aan het ontwikkelingstraject
7. Drie vormen van persoon-omgeving interacties te beschrijven en te herkennen in
praktijkvoorbeelden.
8. De drie soorten invloeden te beschrijven, waaruit ontwikkelingstaken tijdens de
adolescentie ontstaan
9. De drie typen invloeden op de gehele ontwikkeling van de mens te beschrijven en
toe te passen op de adolescentieperiode
10. Van vier theoretische benaderingen van de adolescentie aan te geven hoe zij de
ontwikkeling tijdens de adolescentie typeren en welke rol de omgeving hierin
speelt
11. Van vier theoretische benaderingen van de adolescentie aan te geven in hoeverre
zij de adolescentie als een periode van storm en stress beschouwen
12. De verschillende niveaus van de ecologische theorie van Bronfenbenner te
beschrijven en te herkennen in praktijkvoorbeelden
13. De in de theorie van de levensloop onderscheiden basisprincipes van de invloed
van de historische context op de ontwikkeling van het individu te benoemen
14. Uit te leggen wat wordt verstaan onder de ‘Positive Youth Development’ beweging
15. Een toelichting te geven op de wijze waarop verschillende theoretische
benaderingen van de adolescentie lijken samen te komen in de theorie van
Erikson.

4

,1.2 Adolescentie: een beschrijving
Adolescentie: de periode tussen de kinderjaren en de volwassenheid
• Vroege adolescentie: tussen de 10 en 13 jaar
• Middenadolescentie: tussen de 14 en 18 jaar
• Late adolescentie: tussen de 19 en 23 jaar

Emerging adulthood: verlengde adolescentie. Eindigt per deﬁnitie pas als volwassen
rollen zijn opgenomen, vaak rond het 25e levensjaar
In de adolescentieperiode is sprake van een biologisch rijpingsproces van de hersenen
en hormonen.

Belangrijkste ontwikkelingstaak is het ontwikkelen van een eigen identiteit. Jongeren
gaan nadenken over wie ze zijn, en of ze ook zo willen blijven. Reacties van mensen om
de jongeren heen spelen hierin een belangrijke rol.

De term adolescentie omvat hiermee een breder spectrum dan de term puberteit, die
betrekking heeft op hormonale ontwikkeling die de geslachtsrijping en andere rijpings-
en ontwikkelingsprocessen aanstuurt. Als gevolg van deze processen treedt er
verandering op in gedrag en stemmingen: het ‘puberen’.

1.3 puberteit en adolescentie
Puberteit heeft betrekking op het proces van geslachtsrijp worden. Als gevolg van deze
processen treedt er verandering op in gedrag en stemmingen (‘puberen’)

Adolescentie is de fase waarin jongeren de veranderingen gaan integreren die het gevolg
zijn van rijping en ontwikkeling

‘’Adolescentie begint in de biologie en eindigt in de cultuur’’: het begin van de
adolescentie wordt vastgesteld met objectief waarneembare biologische
verschijnselen. Is te eenzijdig om een aantal redenen:
1. Hormonale veranderingen beginnen al voordat er lichamelijke verschijnselen
waar te nemen zijn
2. Het psychische ontwikkelingsproces loopt niet altijd synchroon met de
lichamelijke rijping
3. Aan het begin van de adolescentie zijn er belangrijke veranderingen die sociaal en
cultureel zijn bepaald. Bijvoorbeeld overgang van basisonderwijs naar voortgezet
onderwijs

1.4 een moeilijke leeftijd
Storm and Stress (Sturm und Drang): de opvatting dat de adolescentie een periode is
van grote emotionele beroering en opstandigheid. Deze opvatting kent inmiddels veel
kritiek omdat het een periode is die voor bijna iedereen wel wat stress oplevert, maar
waar ook bijna iedereen uiteindelijk goed doorheen komt.

5

,Meeste jongeren komen de adolescentie goed door. Sommigen ervaren wel degelijk
grote problemen tijdens de adolescentie. Drie belangrijke aandachtspunten:
1. Het onderscheid tussen eenmalige stemmingen of gedragingen en meer
langdurige patronen. De adolescentie is een periode van uitproberen. Meestal is
dit onschadelijk en leidt het niet tot langdurige problemen. Ook de
stemmingswisselingen die vaak plaatsvinden zijn niet noodzakelijkerwijs
gekoppeld aan ingrijpende en langdurige problematiek.
2. Het onderscheid tussen spanningen en de bijbehorende onevenwichtigheden
die adolescenten in het algemeen ervaren en spanningen die daadwerkelijk op
een dreigende stoornis zouden kunnen duiden. Wanneer dit onderscheid niet
wordt gemaakt loopt men het gevaar aan dreigende stoornissen in de
ontwikkeling te weinig aandacht te besteden en ten onrechte te menen dat
ernstige problemen ook vanzelf zullen overgaan.
3. De timing van het probleemgedrag. Er wordt onderscheid gemaakt tussen
jongeren die al gedurende hun hele leven antisociaal of problematisch gedrag
vertonen (life-course-persistent) en jongeren bij wie het antisociale gedrag
beperkt blijft tot de adolescentie en bij wie voorheen geen problemen waren
(adolescence-limited). Bij deze groep verdwijnt het antisociale gedrag na de
adolescentie weer.

Veel van de problemen tijdens de adolescentie gaan weer over zonder directe
consequenties voor het verdere functioneren. Bij de jongeren bij wie dit niet het geval is
was er vaak al enige problematiek in de periode voor de adolescentie en zal deze
problematiek na de adolescentie nog voortduren

1.5 een ontwikkelingspsychologisch uitgangspunt
Het verloopt van de ontwikkeling wordt in belangrijke mate bepaald door wat erin de
periode voorafgaand aan de adolescentie is gebeurd. Risicofactoren zijn van invloed op
het verdere verloop van de ontwikkeling na de adolescentie

- Intra-individuele veranderingen: veranderingen binnen de persoon over het
verloop van tijd
- Interindividuele verschillen: de verschillen die zich in het verloop van de
ontwikkeling tussen verschillende jongeren voordoen

1.5.1 De adolescentie als een karakteristieke ontwikkelingsperiode met
speciﬁeke ontwikkelingstaken
Ontwikkelingspsychologisch gezichtspunt richt zich onder andere op het bestuderen
van intra-individuele veranderingen. Vaak worden deze veranderingen opgevat als een
opeenvolging van stadia of fasen.

Fase: veronderstelt dat bepaalde gedragswijzen en attituden typerend zijn voor een
bepaald niveau van psychische ontwikkeling en dat deze karakteristieken ontstaan in de
loop van een proces dat een vaste volgorde vertoont

6

,Als karakteristiek voor de fase van de adolescentie worden vooral gezien:
1. Het vormen van een eigen identiteit en het bereiken van autonomie ten opzichte
van de ouders
2. De manieren van omgaan met bepaalde innerlijk beleefde conﬂicten
3. Een bepaald niveau van cognitief functioneren

Naast de verschillende ontwikkelingsniveaus die kenmerken zijn voor een bepaalde fase
zijn er ook ontwikkelingstaken
Ontwikkelingstaken: de eisen en verwachtingen die binnen een bepaalde cultuur voor
een bepaalde leeftijdsgroep gelden. Het vervullen van ontwikkelingstaken wordt als een
belangrijke voorwaarde gezien voor een goed verloop van de verdere ontwikkeling.
Ontwikkelingstaken bouwen op elkaar voort: wat een persoon geleerd heeft tijdens het
aanpassen aan de ene ontwikkelingstaak heeft consequenties voor hoe hij of zij latere
ontwikkelingstaken gaat aanpakken

Thema’s en bijbehorende ontwikkelingstaken voor de adolescentie:
1. Positie ten opzichte van de ouders: minder afhankelijk worden van de ouders
en het bepalen van een eigen plaats binnen de veranderende relaties in het gezin
en de familie.
2. Onderwijs of werk: kennis en vaardigheden opdoen om later een beroep te
kunnen uitoefenen en een keuze maken ten aanzien van werk.
3. Vrije tijd: ondernemen van activiteiten in de vrije tijd en het zinvol doorbrengen
van de tijd waarin er geen verplichtingen zijn.
4. Eigen woonsituatie: zorgdragen voor eigen kamer en spullen, omgaan met je
huisgenoten.
5. Autoriteit en instanties: accepteren dat er instanties en personen boven je
gesteld zijn, binnen geldende regels en codes opkomen voor eigen belang.
6. Gezondheid en uiterlijk: zorgen voor goede voeding en een goede lichamelijke
conditie, een uiterlijk waar je je prettig bij voelt en het inschatten en vermijden
van risico’s
7. Sociale contacten en vriendschappen: contacten leggen en onderhouden, oog
hebben voor wat contacten met anderen kunnen opleveren, je openstellen voor
vriendschap, vertrouwen geven en nemen, wederzijdse acceptatie.
8. Sociale media en internet: smartphone en computer gebruiken, informatie
vinden en delen, informatie en berichten wegen, onderscheid tussen de virtuele
en de reële werkelijkheid maken, gevaren onderkennen.
9. Intimiteit en seksualiteit: seksualiteit integreren in je persoonlijkheid,
ontdekken wat mogelijkheden, wensen en grenzen zijn in intieme en seksuele
relaties bij jezelf en bij anderen zijn.
10. Bij cultuurverschillen: normen van verschillende culturen kennen, inschatten
welke vaardigheden in welke culturele context passend zijn.

7

, 1.5.2 De adolescentie als onderdeel van een ontwikkelingsproces met
continue en discontinue momenten
Continuïteit in het ontwikkelingsproces: de ontwikkeling gaat meestal voort in de
richting die er al lang in zit. Jongeren met wie het tot een bepaald moment vrij goed
gingen, blijven zich ook wel goed ontwikkelen
Discontinuïteit: met jongeren met wie het tot op een bepaald moment vrij goed ging,
gaat het opeens minder goed

Verschillende deﬁnities van continuïteit:
1. Omschrijving van continuïteit die betrekking heeft op processen en
mechanismen. De hypothese van continuïteit houdt in dit geval in dat in feite
dezelfde psychologische mechanismen een rol spelen, ook al is de vorm van het
gedrag verschillend. Continuïteit zit hier dus meer in de kern van een
psychologisch verschijnsel; de gedragingen aan de oppervlakte kunnen
verschillen
2. Omschrijving van continuïteit die een voorspelbaar patroon van relaties tussen
gebeurtenissen en ervaringen in een eerdere levensfase en een bepaalde
uitkomst later veronderstelt. Continuïteit zit hier meer in de kern van de persoon:
vroegere ervaringen van een persoon voorspellen het latere functioneren

Discontinuïteit treedt op als er sprake is van koerswijzigingen die zich in psychosociaal
opzicht op verschillende momenten in de levensloop voor kunnen doen. Nieuwe
mogelijkheden kunnen de ehecten van eerdere ongunstige omstandigheden
veranderen. Dit wijst op plasticiteit van het individu gedurende het ontwikkelingsproces

Protectieve factoren:
• Sociale ondersteuning (goede relaties binnen het gezin, positieve
schoolervaringen)
• Bepaalde persoonlijkheidskarakteristieken (positief zelfbeeld, gemakkelijk
humeur)
•
De opvatting dat de ontwikkeling gedurende de adolescentie continue en discontinue
momenten vertoont heeft geleid tot een sterkere nadruk op de variaties die zich
gedurende het ontwikkelingsproces kunnen voordoen. Dit komt naar voren in het
beschrijven en analyseren van lifetrajectories, waarbij wordt nagegaan welke
samenhang er te vinden is tussen opeenvolgende gebeurtenissen in een leven.
Bijvoorbeeld hoe groot is de kans dat vroegrijpe meisjes, wanneer zij vriendschap sluiten
met een oudere jongen, voortijdig de school verlaten?

1.5.3 Ontwikkelingspsychopathologie: het samenspel tussen individu en
omgeving
Ontwikkelingspsychopathologie: richt zich op het onderzoek naar de condities
waaronder stoornissen in de ontwikkeling optreden, in stand blijven of verdwijnen, en
naar de individuele verschillen in aanpassing die daarbij voorkomen

8

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.