Dit document bevat een samenvatting van de hoofdstukken 3 & 5 van het boek: Dyslexie 2.0: Update van het Protocol Dyslexie Diagnostiek en Behandeling van L. Verhoeven (2014). Dit is onderdeel van de tentamenliteratuur van het vak Leer- en Onderwijsproblemen (Technisch lezen 2).
Samenvatting boek ‘Dyslexie 2.0: Update van het Protocol Dyslexie Diagnostiek
en Behandeling’ – L. Verhoeven (2014)
Hoofdstuk 3: Verklaringen van dyslexie; implicaties voor de samenstelling van
een dyslexie typerend profiel
Het belangrijkste criterium voor behandeling, naast ernstige en hardnekkige problemen
met lezen en spellen, is dat de lees en spellingsproblemen gepaard gaan met een
dyslexie typerend profiel (DTP). Daarmee wordt uitval bedoeld op 1 of meer
cognitieve vaardigheden die ten grondslag zouden liggen aan dyslexie. Rechtvaardiging
gebruik van dit criterium:
Verklaringen op cognitief niveau maken soms deel uit van de definitie van
dyslexie: als een oorzaak onderdeel is van de definitie van stoornis, lijkt het een
logische stap om de aanwezigheid van deze oorzaak te bepalen voor de diagnose
Slechts voor een aantal oorzaken is een werkzame behandeling
beschikbaar: bij andere oorzaken zou behandeling, en dus ook vergoeding
ervan, weinig zin hebben. In de praktijk lijken de behandelingen echter sterk op
elkaar. Een specifieke koppeling tussen de veronderstelde oorzaken van dyslexie
en interventie wordt niet gemaakt en kan ook niet gemaakt worden. Maar dan is
het moeilijk verdedigbaar dat de bestaande interventies niet geschikt zouden zijn
voor kinderen die geen DTP hebben en bij wie lees- en spellingsproblemen een
gevolg zijn van andere, maar binnen het kind gelegen cognitieve oorzaken.
De 2 inhoudelijke argumenten die het gebruik van een DTP zouden
rechtvaardigen, lijken dus niet houdbaar.
Er lijkt dus nauwelijks enige grond voor het gebruik van een DTP bij de selectie voor de
vergoede zorg. Uitval op 1 van de factoren uit het DTP kan een diagnose wel
ondersteunen.
Alternatief voor het DTP
In vrijwel alle modellen voor identificatie van dyslexie, is een achterstand in de schoolse
vaardigheid (lezen/spellen) ten opzichte van leeftijdsgenoten het belangrijkste
criterium. In de meeste gevallen worden aanvullende criteria gesteld die verwijzen naar
omstandigheden waardoor onvoldoende gelegenheid is geweest om de vaardigheid op
te doen (schoolverzuim, slecht onderwijs, visuele/auditieve problemen). Onvoldoende
gelegenheid om de vaardigheid op te doen is moeilijk te bepalen -> ontwikkeling
Respons-to-Intervention methode: 1e criterium is een hardnekkige achterstand (1.5
standaarddeviatie onder gemiddelde) voor langere tijd (>6 maand) waar extra
ondersteuning voor is aangeboden, en het 2 e criterium is dat de achterstand blijft
bestaan ondanks de extra ondersteuning. De toestroom tot de vergoede zorg kan
eenvoudig in de hand gehouden worden met het criterium van een hardnekkige
achterstand.
Oorzaken dyslexie:
1. Fonologisch bewustzijn en benoemsnelheid. Fonologisch
bewustzijn/sensitiviteit: vermogen om klanken in gesproken woorden te
herkennen en manipuleren. Benoemsnelheid: snelheid waarmee hardop de
namen van welbekende symbolen (letters, cijfers) genoemd kunnen worden.
Beide vaardigheden hangen samen met leesvaardigheid en hebben invloed op de
ontwikkeling ervan. Voor spelling is alleen fonologisch bewustzijn van belang
2. Letter-klankintegratie: verschijnsel dat door herhaalde koppeling van letters
met de bijbehorende klanken audiovisuele objecten ontstaan waarin letters en
klanken geïntegreerd zijn
3. Visuele-aandachtspanne: aantal elementen (letters of cijfers) dat parallel
verwerkt kan worden. Is direct gerelateerd aan de wijze waarop dyslectici lezen.
Verklaringen gebrek aan parallelle verwerking: dyslectici hebben
onvoldoende orthografische kennis van woorden & dyslectici zijn niet in staat op
hun visuele aandacht over meer letters te spreiden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joscavdwey. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
