Zweten en doorbloeding werken als volgt samen: als het lichaam warmte wil kwijtraken, worden
de bloedvaten vlak onder de opperhuid wijder. Daardoor stroomt er meer warm bloed door de
huid. Bovendien neemt de zweetproductie toe. Het zweet verdampt en de warmte die daarvoor
nodig is, wordt geleverd door het bloed. Het gevolg is dat het lichaam afkoelt.
Wil het lichaam warmte vasthouden, dan gebeurt het omgekeerde: de doorbloeding en de
zweetproductie worden beide minder. Daardoor wordt de huid koud, wit en droog. Als je
uitwendig warmte of koude toedient, reageert het lichaam op dezelfde manier: bij warmte
verwijden de bloedvaten zich en wordt de huid roder; bij koude vernauwen de bloedvaten zich.
Werking warmte- en koudebehandeling:
Effecten bij warmtebehandeling:
De bloedvaatjes in de huid verwijden zich (vasodilatatie), waardoor de doorbloeding toeneemt.
Dit kun je zien doordat de huid rood wordt.
Het ontstekings- en genezingsproces worden bevorderd. De verbeterde doorbloeding zorgt voor
een verhoogde aanvoer van fagocyten (witte bloedcellen voor afweer).
De spieren ontspannen zich. Het gevolg is dat pijn en kramp verminderen of verdwijnen.
De celstofwisseling wordt versneld.
Doordat de gewrichtsvloeistof minder stroperig wordt, kan stijfheid afnemen.
Effecten bij koudebehandeling:
De bloedvaatjes in de huid vernauwen zich (vasoconstrictie), waardoor de doorbloeding
vermindert. De huid wordt wit-blauw. Oedeem en zwelling worden voorkomen of verminderen.
De bacteriegroei vermindert, waardoor ontstekingen minder actief worden.
De celstofwisseling komt tijdelijk op een lager pitje.
De huid wordt op de plaats van de koudetoediening gevoelloos. Hierdoor wordt eventuele pijn
minder erg.
Bij een bloeding kan de bloedstelping worden versneld, doordat de bloedvaatjes zich
vernauwen.
1
, Het toepassen van warmte of koude is een vorm van huidstimulatie. Deze interventie kan
invloed hebben op de bloedcirculatie in de huid en het onderhuids bindweefsel. Het toepassen
van koude is meestal effectiever dan warmte. Een combinatie van warmte en koude is het
meest effectief.
Het effect van een warmte- of koude behandeling is afhankelijk van de temperatuur van de
warmte- of koudebron.
Daarnaast is van invloed:
- hoe lang de warmte of koude wordt toegediend;
- hoe groot de huidoppervlakte is die wordt verwarmd of gekoeld;
- hoe groot de afstand is van de warmte- of koudebron tot de huid.
Omdat de meeste mensen in hun dagelijks leven ook gebruik maken van warmte en koude,
lijken de medische toepassingen ervan misschien simpel en vanzelfsprekend. Toch kan de
zorgvrager de behandeling eng of belastend vinden. Misschien heeft hij de koude- of
warmtebehandeling al eerder gehad en vond hij die erg vervelend.
De kans bestaat dat de zorgvrager tijdens de behandeling pijn krijgt, of rillerig of onwel wordt.
Klachten over een verdoofd gevoel of branderigheid in het lichaamsdeel dat behandeld wordt,
moet hij direct melden.
Gewenning
Bij het toepassen van warmte of koude is het effect de eerste seconden het grootst. Daarna
went de zorgvrager aan de nieuwe temperatuur. Houd daar rekening mee. Kom niet in de
verleiding om de temperatuur nog verder te verhogen of te verlagen. Dat kan verbrandingen of
circulatieproblemen veroorzaken. Breng ook de zorgvrager op de hoogte van dit effect. Vertel
hem dat hij nooit op de warmtebron moet gaan liggen of erop moet gaan leunen. Verder is het
belangrijk dat de zorgvrager de temperatuur niet zelf instelt of heet water aan een kruik
toevoegt. Koude kan ook een huidbeschadiging met blaren veroorzaken. Dit lijkt op
verbranding. De zorgvrager mag de koudebron nooit direct op zijn huid plaatsen.
Zorg voor een comfortabele houding
In een aantal gevallen moet de zorgvrager tijdens de behandeling stil blijven liggen. Dat kan
vervelend of lastig zijn. Zoek samen met de zorgvrager naar een gemakkelijke
lichaamshouding.
Hij moet deze houding gedurende de behandeling kunnen volhouden. Laat de zorgvrager als
het mogelijk is zelfstandig de warmte of koude toedienen. Jij blijft natuurlijk verantwoordelijk
voor zijn veiligheid.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hv1209. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.