Nutriënten: eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamine, mineralen, water
Nutriënten Functie Info
Eiwitten -Bouwstof
(ketting van -Transport
aminozuren) -Hormonen
-Enzymen
-Afweer
-Energie
Essentiële: kan het lichaam niet zelf aanmaken (voeding)
Niet-essentiël: kan het lichaam zelf aanmaken
Dierlijke oorsprong (vlees, vis, melk)
Plantaardige oorsprong (bonen, linzen, erwten)
Verteerbaarheid: % van het eiwit dat in de dunne darm wordt afgebroken en
opgenomen in het bloed (onverteerde worden afgebroken in dikke darm als
diarree)
Biologische waarde: % van het geabsorbeerde eiwit dat wordt gebruikt voor
opbouw lichaamseiwit
Tekort:
- Groeiachterstand
- Verlies spieren
- Bloedarmoede
- Stofwisselingsstoornissen
- Lagere weerstand
- Slechte conditie
Overmaat: overgewicht, diarree
Vetten -Energie Verzadigde vetten: slechte vetten
-Opname Onverzadigde vetten: goede vetten
oplosbare Niet-essentieel: het lichaam kan deze zelf maken
vitamine A,D,E,K Essentieel: alfalinoleenzuur, linolzuur, omega 3, omega 6. Kan het lichaam zelf niet
-Smaak maken uit andere vetzuren, via voeding
-Warmte-isolatie Dierlijk (vlees, vis, zuivel) en plantaardig (sojabonen)
Tekort:
- Belemmerde groei
- Voortplantingsstoornis
- Afname conditie algemeen, vacht en huid
Overmaat: overgewicht
Koolhydraten -Leveren snelle Ingedeeld in grote, verteerbaarheid en oplosbaarheid
energie en
glucose
-Vergroten
volume ontlasting
-Bevorderen
darmflora
-Verzadigd gevoel
-Brandstof dikke Enkelvoudig: afbraak in het bloed door lever/spieren voor glycogeen. Glycogeen
darm cellen wordt opgenomen door lichaamscellen voor verbranding.
-Functioneren Meervoudig/tweevoudig: afbraak in dunne darm door koolhydraatsplitsende
lichaam enzymen tot enkelvoudig.
Fermenteerbaarheid: mate waarin vezels door darmbacteriën kunnen worden
omgezet in andere stoffen (brandstof darmcellen)
, Niet-fermenteerbaar: vergroten hoeveelheid ontlasting (dikke darm activiteit),
vertragen maaglediging (verzadiging)
Plantaardige oorsprong (granen, groente, fruit) en dierlijke oorsprong (vlees, melk)
Tekorten: eiwitten als energiebron, gestoorde darmflora, hypoglycemie
Overmaat: overgewicht, obstipatie, daling verteerbaarheid
Vitamine -Regulerende Wateroplosbaar: B,C (zitten in vochtige voedingsmiddelen, verlaten via urine)
(A,B,C,D,E,K) structurele Vetoplosbaar: A,D,E,K (zitten in vette voedingsmiddelen, opslag in weefsel)
functies
A: betacaroteen (provitamine A) en retinol (Vitamine A)
- Voortplanting (aanmaak hormonen)
- Huid (celvernieuwing)
- Gezichtsvermogen: bouwstof netvlies en bindvlies
D: in voeding, regulering stoffwisseling calcium/fosfor
E: antioxidant (verwijdert vrije radicalen)
K: geproduceerd door dikke darm bacteriën
- Aanmaak stollingsfactoren
C: honden/katten kunnen dit aanmaken
- Antioxidant
- Opname ijzer darm
- Vorming collageen
- Bloedstolling
- Verhoogd afweer infectie/stress
B: B1 is thiamine, B2 is riboflavine
- Energieproductie
- Kwaliteit huid/vacht
- Co-enzym
B3: co-enzym, energieproductie, co-enzym, barriere huid
B5 (niacine) en B8 (biotine)
- Gezondheid huid/vacht
- Aanmaak aminozuren
- Weerstand huid/slijmvliezen
B11 (foliumzuur)
- Aminozuurproductie
- Aanmaken DNA
- Vorming erythrocyten
- Ontwikkeling hersenen en ruggenmerg
Mineralen Macro-elementen: grotere hoeveelheid van nodig (Ca, P, Mg, Na, K, CI)
Micro-elementen (spoorelementen): kleine hoeveelheid van nodig (Zink, Jodium,
Mangaan, Selenium)
Calcium: opgeslagen in skelet, bestanddeel voor skelet/gebit, prikkeloverdracht
zenuwcellen, activiteit spieren, bloedstolling
Fosfor: bestanddeel skelet/gebit, bestanddeel celmembraan, energievoorziening
Magnesium: bestanddeel skelet, functioneren zenuwstelsel, spiercontractie
