Samenvatting DBC
Complexiteitniveaus
1. Ongecompliceerd: er is sprake van een klacht betreffende het bewegend
functioneren bij een in psychisch opzicht stabiel persoon
2. Licht gecompliceerd: naast klachten betreffende het bewegend functioneren heeft
de patiënt enkele disfunctionele opvattingen over ziekte en/of ziektegedragingen en
mogelijk spelen ook emoties.
3. Matig gecompliceerd: er is sprake van een klacht betreffende het bewegend
functioneren. De patiënt heeft meerdere ziekte-opvattingen en/of
ziektegedragingen, die zo disfunctioneel en hardnekkig zijn, dat eenvoudige
voorlichting deze niet corrigeert.
4. Zwaar gecompliceerd: er is sprake van een klacht betreffende het bewegend
functioneren. Er zijn duidelijke disfunctionele ziekte opvattingen, ziektegedragingen
en emoties die de klacht bestendigen.
a. Er is sprake van psychopathologie
SCEGS
- Somatiek, biologische dimensie
- Cognities, wat weet, denkt, fantaseert, waant de patiënt over de klachten en
symptomen. Psychologische dimensie
- Emoties, b.v. angst voor bepaalde ziekte, ongerustheid, somberheid. Psychologische
dimensie
- Gedrag, wat doet/laat de patiënt vanwege de klachten, wat kan/wil de patiënt niet
meer? Psychologische dimensie
- Sociaal, wat voor gevolgen heeft de klacht voor de sociale relaties/omgeving? Sociale
dimensie.
Motivational interviewing
MI is een directieve, persoonsgerichte gespreksstijl die verandering in het gedrag bevordert,
door het helpen verhelderen en oplossen van ambivalentie voor verandering. De volgende
punten zijn belangrijk voor de relatie tussen hulpverlener/patiënt
- Gelijkwaardigheid
- Samenwerking
- Eigen verantwoordelijkheid
- Vrijheid van gedragskeuze
Motivatie is:
- Mate van bereidheid tot gedragsverandering
- Kan verschillen per moment, per gedrag, per situatie
- Zowel extern als intern
- Een centrale taak voor de veranderaar
4 principes MI (Miller & Rollnick, 2005):
- Druk empathie uit
- Ontwikkel discrepantie, tussen het gedrag en het gewenst resultaat
- Beweeg mee met weerstand
- Ondersteun persoonlijke effectiviteit
,Therapeutic alliance (alliantie)
Een goede relatie tussen patiënt en fysiotherapeut heeft een zeer positieve invloed op de
uitkomst van de therapie. Verhoogde ‘therapeutic alliance’ geeft een klinisch betekenisvol
verschil op verschillende uitkomstmaten bij patiënten met chronische lage rugklachten
(Fuentes et al. 2013).
Transtheoretical Model of Health Behavior Change
1. Precontemplatie fase
a. Zaai twijfel en vergroot het gevoel van de risico’s van het huidige gedrag
2. Contemplatie fase
a. Laat balans doorslaan en vergroot de redenen voor veranderen
3. Voorbereidingsfase
a. Help bepalen wat de beste strategie is om tot verandering te komen en help
het zelfvertrouwen te versterken
4. Actiefase
a. Help stappen te ondernemen om de strategie uit te voeren
5. Gedragsbehoud
a. Help terugval aan te zien komen en strategieën klaar te hebben indien dit
nodig is
Stap 3 > stap 4
- Uitlokken mobiliserende verandertaal
- Intenties tot uitvoering bespreken
- Intenties tot uitvoering ontlokken
- Sociale steun vragen
- Het uitspreken van het plan
- Tegenzin onderzoeken
ORBSI:
- Open vragen (wie-wat-waar)
- Reflectief luisteren (interpreteer wat de patiënt zegt)
- Bevestigen
- Samenvatten
- Informatie en advies met toestemming
Ambivalentie is een staat van in conflict zijnde emoties die gerelateerd zijn aan hetzelfde
idee/object/persoon.
- Verandertaal vs behoudtaal
- Normaal verschijnsel in veranderingsproces
- Ambivalentie oplossen door het uitlokken van meer verandertaal
o Voorbereidende verandertaal
▪ Willen, kunnen, redenen, noodzaak
o Mobiliserende verandertaal:
▪ Commitment (ik beloof, ik zal, ik ga)
▪ Actief (ik overweeg)
▪ Stappen zetten
,Neuro Linguïstisch Programmeren (NLP)
Dit is een verzameling van technieken, strategieën, oefeningen en modellen die door
mensen worden ingezet voor betere communicatie, meer zelfvertrouwen, betere balans
werk/privé, positief denken en het bereiken van doelen. Het gaat over het bewust worden
van onbewuste processen en hoe je deze kunt veranderen. Communicatie gaat over intra-
/interpersoonlijke communicatie. NLP heeft weinig wetenschappelijke onderbouwing.
Non-verbalen communicatie
Communicatie:
- 35% verbaal
o 10% inhoud
o 25% stemgebruik
- 65% non-verbale communicatie
Slechtnieuws gesprek
- To the point
- Gedachten en gevoelens bespreekbaar maken
- Toon empathie
- Herhaal zo vaak nodig
- Vat samen, maak vervolgafspraken en rond af
- Blijf consequent en bij de feiten
- Zorg voor een rustige ruimte
- Laat de patiënt iemand meenemen
- Respecteer de belevingswereld van de patiënt
- Neem de tijd om emoties op te kunnen vangen
- Ken de informatie
Conflicthanteringsmodel (Thomas Kilmann)
, Reflectie met 4 fasen model
1. Terugblikken
2. Analyseren
3. Alternatieve formuleren
4. Kiezen (+doelen)
5. Stap 1 van de volgende cirkel