Samenvatting van de colleges met plaatjes van orale pathologie in mondzorgkunde jaar 3 HAN Nijmegen. Daarnaast een kleine begrippenlijst met wat lastige termen uit de orale pathologie.
Orale pathologie – samenvatting
Juli 2020 – mondzorgkunde jaar 3. Colleges, responsie en begrippenlijst
Mondzorgkunde – anatomie
Een belangrijke zenuw in onze hersenen die naar onze mond gaat is
de vijfde hersenzenuw, namelijk: de n. Trigeminus.
Deze zenuw vertakt zich in drie zenuwen.
1. N. Opthalmicus.
2. N. maxillaris
3. N. mandibularis
Het is een sensibele zenuw en deze is sensibel en
motorisch. En zorgt voor gevoel in de huid van het
gezicht en de kauwspieren. Deze zenuw is
verantwoordelijk voor zintuigelijke waarneming in het
gezicht. Hierin werkt de zenuw samen met de nervus
facialis, die verantwoordelijk is voor de aansturing van
de spieren in het gezicht. De vijfde zenuw is
voornamelijk een sensorische zenuw, maar het heeft
ook een aantal motorische functies (bijten, kauwen en
slikken).
De zevende hersenzenuw is de N. Facialis. Deze is
motorisch, sensorisch en autonoom (onafhankelijk). De
zenuw stuurt de spieren aan die verantwoordelijk zijn
voor de gezichtsuitdrukkingen. Daarnaast geeft de
zenuw de smaakwaarneming van het voorste tweederdegedeelte van de tong en
mondholte. Ook maakt de zenuw deel uit van het parasympatisch zenuwstelsel.
Deze zenuw heeft vertakkingen, die bestaat uit:
1. N. temporalis → zorgt voor fronsen, omhoog
en naar beneden kijken
2. N. zygomaticus → ogen sluiten
3. N. buccalis → neusvleugels optrekken, ruiken
of zeggen wat is vies.
4. N. marginalis → lip optrekken of uitbundig
lachen
5. N. mandibularis → fluiten en onderlip
gebruiken
SENSIBILITEIT: NERVUS 5 : wat voel ik (gevoel)
MOTORIEK: NERVUS 7: wat zie ik (beweging)
, Mondzorgkunde – onderzoek, status, röntgenfoto’s, Differentiaal diagnose (DD)
- Anamnese = vragengesprek over problemen, pijn, etc. Hierbij krijg je een juist
antwoord. Relevantie voorgeschiedenis en omstandigheden van ziekte.
- Homo anamnese = anamnese bij de patiënt zelf.
- Hetero anamnese = anamnese bij iemand anders, over de patiënt. De patiënt
kan niet vertellen wat er aan de hand is, er is een begeleider bij. Deze vorm
van anamnese is minder betrouwbaar. Voorbeeld;
o Baby
o Patiënt met syndroom van down
- Patiënt ingestuurd door
o Huisarts
o Tandarts
o Specialist
- In verband met:
o Klachtenpatroon
▪ Chronisch
▪ Acuut: klacht stuur je eerder in traject van behandeling dan een
chronische klacht.
o Klachten thans
o Tandheelkundige status
o Bijzonderheden.
- Röntgenfoto: dentogene ontsteking zie je niet op een röntgenfoto omdat het in
de weke delen zit, daarom maak je een foto om het uit te sluiten.
Extra oraal onderzoek Intra oraal onderzoek
Kaak en kaakgewricht TMJ = temporo mandibular joint. Dentitie – volledig of
- Kijk naar occlusie (end to end) gemutileerd
- Altijd kauwen aan aangedane zijde. Dan blijft het kaakkopje in
de fossa draaien. Anders gaat het andere kopje ontwrichten
- Gebitselementen kunnen door verkeerde occlusie geresorbeerd
zijn. Kijk daarom naar de wortelresten.
Submandibulaire klieren Occlusie / articulatie
- Occlusie = statisch
contact
- Articulatie =
dynamisch contact
Parafunctie = abnormale gewoonte, waarbij je bepaalde klachten kunt Speekselklieren
krijgen, vaker bij vrouwen (bv. Bruxisme.)
Kaakluxatie = kaak blijft vast open staan na gapen. Mucosa
Zwelling = altijd pathologische afwijking Mondhygiëne
Asymmetrie. Verworven asymmetrie = ten gevolge van behandeling Gingiva
Sensibiliteit
Motoriek
, Mondzorgkunde – Dentogene ontstekingen
Dentogene ontsteking = Een dentogene ontsteking, zoals een submuceus abces,
hangt samen met de aanwezigheid van tanden en kiezen. Bronnen van deze door
het gebit veroorzaakte ontstekingen zijn peri-apicale, parodontale en peri-coronaire
ontstekingen (de drie P’s). Zij zijn verantwoordelijk voor bijna alle vormen van
dentogene ontstekingen.
1. Peri-apicale ontsteking = ontsteking aan de wortelpunt of door cariës. (acuut
veretterend peri apicaal granuloom)
2. Parodontale ontsteking = parodontitisweefsel om de tand, vaak chronisch
verloop
3. Peri-coronaire ontsteking = peri-coronitis. opgezwollen tandvlees.
Bijvoorbeeld de M3’s. opercultomie wordt bijna nooit geïndiceerd. Het distale
hangenede slijmvlies wordt geëxciteerd.
Actinomycose = ontsteking als gevolg van een dentogene ontsteking. Actinomyces
komen bij iedereen in de mond voor, het is een groep bacteriën. Actinomycose is een
zeldzame infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Actinomyces Israelii.
Actinomycose wordt gekenmerkt door pijnlijke abcessen in de mond, longen en/of
spijsverteringsorganen. Ernstige actinomycose abcessen groeien in een tijdsbestek
van enkele maanden zodanig dat ze de omringende huid doorbreken en vervolgens
grote hoeveelheden pus lekken. De Actinomyces bacterie is doorgaans gevoelig voor
penicilline.
Dentogeen Niet dentogeen
Bacterie Bacterie
Toxine Virus
Schimmel
Parasiet
Allergie
Ontsteking aan de M3’s
- Komt de ontsteking van de M3 zelf of van de bovenmolaar?
- Derde molaar = verstandskies
- Peri-coronitis = van het desbetreffende element. Peri-coronitis is een
ontsteking van het tandvlees rond een tand die nog niet volledig doorgebroken
is. Meestal komt dit voor ter hoogte van de verstandskies, omdat deze tanden
dikwijls te weinig plaats hebben in het gebit. Peri-coronitis komt vaker voor
rond de verstandskiezen van de onderkaak, dan rond de verstandskiezen van
de bovenkaak. Omdat meestal het tandvlees aanhecht aan de overgang
glazuur-wortel en niet op het glazuur zelf, ontstaat er bij een half
doorgebroken tand een ruimte tussen kroon en tandvlees waarin zich
bacteriën kunnen nestelen en organiseren. Deze ruimte is niet te poetsen.
Daardoor zijn de bacteriën niet te verwijderen met een tandenborstel en
kunnen hier dus een infectie veroorzaken.
- Pseudo-pericoronitis = van de antagonist. Als de bovenste verstandskies
eerder verschijnt dan de onderste, kan deze tandvleescapuchon door bijten
verder beschadigd raken (pseudo-pericoronitis)
- Ontsteking in de onderkaak wordt veroorzaakt door de 3 e molaar in de
bovenkaak die doorgebroken is.
- Een pseudo peri coronitis. = het antagonist is de oorzaak van de ontsteking
van de ander.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimvanhulten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
