Samenvatting Contemporaine Transnationale Ontwikkelingen
1
,Inhoudsopgave
Globalisering ......................................................................................................................................... 3
H2 – A contested nature – Browning ............................................................................................. 8
H8 – Saviours or sinners? – Browning........................................................................................ 11
When is migration a security issue? ............................................................................................ 14
Immigration and Political Stability ................................................................................................ 15
PowerPoint 1 ..................................................................................................................................... 17
Pirates? Maritime piracy and societal security in Southeast Asia ......................................... 20
The Business of Piracy in Somalia ................................................................................................ 25
PowerPoint 2 ..................................................................................................................................... 32
The Clash of Civilizations? ............................................................................................................. 34
The EU and the Arab Spring .......................................................................................................... 39
Winning the normative war with Russia: an EU-Russia Power Audit ................................... 42
H7 – Politics beyond the state I – Jackson ................................................................................ 50
H8 – Politics beyond the state II – Jackson ............................................................................... 54
PowerPoint 4 ..................................................................................................................................... 61
H9 - The politics of fear and control – Browning ..................................................................... 63
H11 – Terrorism and counterterrorism – Jackson .................................................................... 66
PowerPoint 6 ..................................................................................................................................... 74
H7 – Resources, climate change, and capitalism – Browning ............................................... 76
H15 – Global Threats – Jackson ................................................................................................... 78
PowerPoint 7 ..................................................................................................................................... 86
2
,Globalisering
• De eerste schrijvers van ‘globalisering’ wekten een indruk dat globalisering een
onontkoombare techno-economische gevaarte was die de wetten van het
kapitalisme en westerse waarden verspreidde door lokale tradities en nationale
culturen weg te vagen. Veel mensen kregen hierdoor een beeld van dat de
wereld aan het ‘veramerikaniseren’ was. Hierdoor hebben veel mensen nog
steeds moeite om globalisering te zien voor wat het is: ‘de ontelbare vormen van
verbindingen en stromen die het lokale (en nationale) verbinden met het
mondiale – zowel het Westen met het Oosten als het Noorden met het Zuiden’.
• Globalisering zien als een sterker wordende band tussen het mondiale en het
lokale, wordt ook wel glokalisering (‘glocalisation’) genoemd. Een voorbeeld
hiervan is het WK voetbal. Al snel na de oprichting van het WK werd het toernooi
gezien als voetbaltoernooi, maar ook als de ultieme nationalistische test van land
tegen land. Het toernooi gaat de hele wereld over. De mondiaal-lokale dynamiek
is vrij duidelijk hier: nationale teams die in nationale stadions spelen voor zowel
een mix van lokale en buitenlandse toeschouwers als een virtueel mondiaal
publiek dat de wedstrijden op tv en andere digitale apparatuur volgt. Ook de
verwante financiële cijfers zijn mondiaal-lokaal van aard. Het toernooi kostte zo’n
3,5 miljard dollar, maar de FIFA had één miljard dollar winst aan het toernooi
over gehouden – mede door de enorme toestroom van toeristen.
• Ook de officiële WK-bal was een typisch voorbeeld van glokale dynamiek van
globalisering. De bal was van het Duitse merk Adidas, kreeg een Zuid-Afrikaanse
naam en werd gefabriceerd door China. De materialen die benodigd waren voor
de productie van de ballen kwamen uit landen als India, Taiwan, Noorwegen en
uit landen uit het Midden-Oosten. De gefabriceerde ballen werden met Zuid-
Koreaanse tankers vervoerd.
• Het woord ‘globalisering’ wordt op verschillende manieren gebruikt in zowel de
pers als academische literatuur, om een proces, een toestand, een systeem, een
kracht of een periode te beschrijven. Echter, de strijdige labels wisselen erg van
betekenis en dat kan lijden tot verwarring. Het door elkaar gebruiken van
‘proces’ en ‘toestand’ kan voor cirkeldefinities zorgen. Daarom wordt er
voorgesteld om het begrip globaliteit te gebruiken voor de ‘sociale toestand’ die
wordt gekenmerkt door nauwe mondiale economische, politieke, culturele en
sociale banden en stromen die de meeste huidige grenzen irrelevant maken.
Globaliteit op basis van de waarden van individualisme, competitie en laissez-
faire-kapitalisme, en een andere die meer is gericht op de normen van
gemeenschap en samenwerking, wijst op het onbepaalde karakter ervan.
• De term ‘globalisering’ staat voor een aantal sociale processen die onze huidige
situatie van conventionele nationaliteit lijken te veranderen in een van globaliteit.
Het nationale en lokale veranderen alleen maar van karakter als gevolg van onze
beweging richting globaliteit. De term globalisering staat voor drie zaken:
1. Dat we langzaam de toestand van moderne nationaliteit achter ons laten;
2. Dat we ons in de richting van de postmoderne globaliteit begeven; en
3. Dat we de fase van postmoderne globaliteit nog niet hebben bereikt.
• Net als modernisering suggereert ‘globalisering’ een soort dynamiek die het best
gevangen wordt door het idee van ontwikkeling of ontplooiing langs
waarneembare patronen. Een dergelijke ontplooiing kan zich snel of langzaam
voordoen, maar correspondeert altijd met het idee van verandering en duidt
daarom op transformatie.
3
, • De term globale of mondiale beleving wordt gezien als ‘het groeiende idee van
mondiale verbondenheid onder mensen’. Het hoeft niet te lijden tot het verlies
van kracht van nationale en lokale gemeenschapskaders, maar de ogen moeten
niet gesloten worden voor het feit dat de nationale beleving wordt hierdoor
wordt afgezwakt. De groeiende mondiale beleving destabiliseert en laat het
conventionele idee van natiestaat, waarin mensen hun bestaan binnen een
gemeenschap projecteren, wankelen.
• De stelling dat globalisering bestaat uit een aantal sociale processen die
omgeven worden door een groeiende mondiale beleving en ons in de richting
sturen van globaliteit, elimineert misschien wel het gevaar van cirkeldefinities,
maar levert ons slechts één typisch kenmerk van het proces op: beweging naar
intensere vormen van verbondenheid en integratie.
• Globalisering is ook een ongelijkmatig proces, omdat mensen in verschillende
delen van de wereld verschillend worden beïnvloed door deze reusachtige
transformatie van soortige structuren en culturele zones.
• Ondanks meningsverschillen in het debat over globalisering is het toch mogelijk
om enige thematische overlap te zien in de diverse wetenschappelijke pogingen
om de kernkwaliteiten van globaliseringsprocessen te identificeren. Dit is
bijvoorbeeld ook terug te zien in de drie definities hieronder:
1. Giddens, A. – London School of Economics: ‘De intensivering van
wereldwijze sociale relaties die ver uit elkaar gelegen regio’s zodanig
verbinden dat lokale gebeurtenissen worden gevormd door zaken die
vele kilometers verder plaatsvinden en vice versa’.
2. Held, D. – Durham University: ‘Een proces (of een aantal processen) van
transformatie in de ruimtelijke organisatie van sociale relaties en
transacties – uitgedrukt in termen van hun reikwijdte, intensiteit, snelheid
en impact – dat transcontinentale of interregionale stromen en netwerken
van activiteit, interactie en machtsuitoefening genereert’.
3. Roberston, R. – University of Aberdeen: ‘Als concept verwijst globalisering
zowel naar de comprimering van de wereld als naar de intensivering van
het bewustzijn van de wereld als geheel’.
• Deze definities wijzen op vier extra kwaliteiten of kenmerken in de kern van
globalisering:
1. De creatie van nieuwe sociale netwerken en de verveelvoudiging van
bestaande connecties die de traditionele politieke, economische, culturele
en geografische grenzen overschrijden;
2. De expansie en het oprekken van sociale relaties, activiteiten en
connecties, zoals ook te zien is bij de financiële markten die over heel de
wereld reiken;
3. De intensivering en versnelling van sociale uitwisselingen en activiteiten,
mede door het ontstaan van nieuwe informatie- en
communicatietechnologieën; en
4. De globaliseringsprocessen doen zich niet alleen op objectief, materieel
niveau voor, maar ook op het subjectieve vlak van het menselijk
bewustzijn.
• Met de informatie die hierboven staat, kan er een kortere definitie van
globalisering worden opgesteld: ‘De wereldwijde expansie en intensivering in tijd
en ruimte van de sociale relaties en het sociale bewustzijn’.
4
