College aantekeningen
Hoorcollege 5 Staatsrecht
- Vak
- Staatsrecht
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Hoorcollege 5 Rechtspraak van het vak Staatsrecht.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: marloesvanwees1 • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege week 5 Staatsrecht – Rechtspraak• Rechtspraak en rechtsstaat
• Eisen aan de rechtspraak
• Bevoegdheid van de rechter
• Verhouding rechter-wetgever
Rechtspraak en rechtsstaat
Wat is rechtspraak? Geen definitie in de Grondwet. Niet gegeven in organieke wetgeving.
‘een concrete beslissing van een geschil of berechting van een strafbaar feit, door een overheidsambt
dat daarbij de rechtens relevante feiten vaststelt in een met bijzondere waarborgen omklede
rechtsgang, en op grond van rechtmatigheidscriteria [een] bindend oordeel uitspreekt’
(uit: Kortmann, Constitutioneel recht, 7e druk, p. 235)
• Het gaat steeds om concrete zaken, gevallen. In tegenstelling tot algemene regels in de
wetgeving.
• Geschillenberechting civiel of bestuursrechtelijk
• Berechting bij de strafrechter
• Waarborgen: rechtsbijstand, hoor- en wederhoor
• Rechtmatigheidscriteria in tegenstelling tot doelmatigheidscriteria, wat is volgens het recht
de juiste uitkomst van een geschil?
• Bindend, tegengesteld tot college rechten van de mens, deze geeft geen bindende oordelen
Rechtspraak en rechtstaat
Vrijheid / gelijkheid / rechtszekerheid
Overheid gebonden aan het recht
Grondrechten / machtenscheiding / legaliteitsbeginsel / onafhankelijke rechter
Kern rechtstaatgedachte: overheid is gebonden aan het recht, macht mag niet op willekeurige wijze
worden uitgeoefend. Doordat overheid gebonden is verzekeren we de vrijheid, gelijkheid en
rechtszekerheid van burgers. Hiervoor is wel een onafhankelijke rechter vereist, waar burgers
naartoe kunnen als de overheid zich niet aan het recht houdt.
Hoofdtaak rechter: het bieden van tegenwicht tegen het bestuur. Ook tegenwicht op hoger niveau
via de Europese rechter.
Rechtspraak en rechtsstaat
Machtsconcentratie komt nog steeds voor, denk aan voorbeeld Polen, waarbij onafhankelijke
rechtspraak wordt afgebouwd.
Eisen aan de rechtspraak
, Persoonlijke (rechtspositionele) onafhankelijkheid, ziet op rechtspositie rechter, hoe worden ze
benoemd/ontslagen, wie gaat over hun arbeidsvoorwaarden, etc.
- art. 116 lid 4 en 117 Gw
* toezicht door rechterlijke macht zelf, 116 lid 4, tegen voorkoming beïnvloeding
* benoeming voor het leven, 117 lid 1, ze kunnen wel weg op eigen verzoek lid 2 of bij een
bepaalde leeftijd, lid 3 tenzij er sprake is van bijzondere gronden, die gronden zijn bij de wet
aangewezen, zeer beperkt aantal gronden waardoor je rechters kunt ontslaan, ontslag
gebeurd door de rechterlijke macht zelf, dubbele waarborg in dit artikel.
* schorsing en ontslag alleen door rechterlijke macht zelf, in gevallen bij de wet bepaald
* wet = Wet rechtspositie rechterlijke ambtenaren (Wrra)
- art. 6 EVRM waarborgen onafhankelijkheid rechter, fair trial beginsel, recht op een eerlijk
proces door een onafhankelijk en onpartijdige rechter. Wat betekent dit precies? Zie
jurisprudentie:
* “manner of appointment of members and their term of office”
* eisen beperkter dan in de Gw
• Persoonlijke, zakelijke en institutionele onafhankelijkheid. Institutioneel ziet op de rechter als
orgaan.
Eisen aan de rechtspraak
Art. 117 Gw
1. De leden van de rechterlijke macht met rechtspraak belast en de procureur-general bij de
Hoge Raad worden bij koninklijk besluit voor het leven benoemd.
2. Op eigen verzoek en wegens het bereiken van een bij de wet te bepalen leeftijd worden zij
ontslagen.
3. In de gevallen bij de wet bepaald kunnen zij door een bij de wet aangewezen, tot de
rechterlijke macht behorend gerecht worden geschorst of ontslagen.
4. De wet regelt overigens hun rechtspositie.
Quiz:
• Rechters mogen lid zijn van een politieke partij, faillissement en verlies van
Nederlanderschap zijn wel geldige gronden om een rechter te ontslaan.
• Door welk orgaan worden rechters benoemd? Door de regering
• Zou de Poolse pensioenwet in strijd zijn geweest met art. 117 Gw? Nee. Zie lid 2.
Eisen aan de rechtspraak
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jantxx_1999. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 70055 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen