Samenvatting
Samenvatting Privaatrecht in perspectief: Strafrecht en privaatrecht ik heb hiermee een 8,9 behaald
Samenvatting van alle stof voor het tentamen Privaatrecht in perspectief: Strafrecht en privaatrecht.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: babsstaneke • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Week 1Giesen, Kristen & Kool: The Dutch crush on compensating crime victims
Drie componenten van de relatie tussen misdaad en OD
Crimes = tort → misdaden zijn OD, OD kunnen misdrijven zijn
In het Nederlandse rechtssysteem is een wederrechtelijke gedraging in het strafrecht ook
een wederrechtelijke gedraging voor het OD-recht, wat komt door lid 2 van art. 6:162 BW.
Omdat criminele gedragingen vaak meer vereisen dan wederrechtelijk gedrag, valt OD niet
samen met crimineel gedrag, waardoor niet elke misdaad een OD is. Strafrecht en OD
dienen beiden het algemeen belang. Beiden hebben als doel om de samenleving te
beschermen en een soort genoegdoening te bieden voor slachtoffers. NL-recht heeft twee
oplossingen bij gedrag dat als strafbaar wordt gezien: strafrechtelijk nadeel of civielrechtelijk
nadeel. Voor het strafrecht zijn vereisten neergelegd in de DO (vanwege legaliteit) en voor
civiele recht in art. 6:162 en 6:163 BW.
Twee belangrijke verschillen
1. Civiel Recht richt zich vooral op financiële compensatie van (im)materiële schade en
strafrecht richt zich vooral op gevangenhouding en evt schadevergoeding.
a. Strafrecht: compensatie wordt betaald aan de staat ten behoeve van het
slachtoffer en doorbetaald aan het slachtoffer (36f Sr). Omdat het een
criminele sanctie is, is de staat verantwoordelijk voor de uitvoering. Hierdoor
kan de politie en justitie druk uitoefenen op de verdachte om te betalen. Als
de verdachte niet genoeg heeft, betaald de staat.
b. Privaatrecht: justitie en politie bemoeien zich niet met de betaling, waardoor
het slachtoffer zelf de kosten moet verhalen. Als de verdachte niet genoeg
geld heeft, ligt het risico bij het slachtoffer.
2. Flexibiliteit van de financiële vordering.
a. Strafrecht: in het strafrecht geldt het legaliteitsbeginsel en lex certa
(zekerheid, voldoende omschreven), waardoor weinig flexibiliteit is. Het moet
precies voldoen aan een DO-omschrijving. Het civiele recht heeft echter drie
gronden waarop OD kan worden gebaseerd, waarvan vooral de laatste
categorie heel ruim is (open karakter). Voor de eerste twee categorieën zijn
wel duidelijke grenzen aangegeven door de rechter.
Drie inhoudelijke overeenkomsten
1. Doel (hoe ze omgaan met verwerpelijk gedrag) → hebben als doel om de
samenleving te controleren door vormen van vergoeding te bieden;
a. Waar privaatrecht om horizontale relaties draait tussen burgers, draait het
strafrecht om verticale relaties tussen overheidsorganen tegen
burgers/bedrijven.
2. Dezelfde basisconcepten en vereisten → in het strafrecht gaat het vooral
om de wederrechtelijkheid van de gedraging, die eigenlijk ook volgt uit de
drie verschillende criteria van 6:162 (2) BW.
3. De mate van interpretatie → te diepgaande interpretatie door de rechter is
in strijd met het legaliteitsbeginsel.
Waarom zijn misdrijf en OD verbonden/niet verbonden? → beide rechtsgebieden
zijn autonoom en dus in principe niet verbonden. Als strafrecht gebonden zou
zijn aan privaatrecht, zou het doel van het strafrecht worden verhinderd. Hugo
de Groot legde in 1631 de basis voor een onderscheid tussen privaatrechtelijke
en strafrechtelijke sancties. Vanaf 1830 kon je je met een claim voegen in het
strafproces, maar het strafproces moest wel centraal blijven staan. De connectie
wordt vaak gelegd aan de hand van de coherentie → komt ook doordat de Hoge
Raad het causaliteitsvereiste van het privaatrecht met redelijke toerekening
geldend heeft gemaakt voor het strafrecht.
,Criminal court = civil court → strafrechter is hetzelfde als een civielrechtelijke
rechter, wanneer het gaat over een OD claim van het slachtoffer
Het Nederlandse rechtssysteem vindt het efficiënt om de strafrechter die de misdaad
berecht, ook over de OD claim te laten bepalen, omdat een strafrechtelijk feit altijd OD is.
Deze vordering benadeelde partij kan worden ingesteld ex art. 51 Sv. De behandeling van
de OD door de strafrechter mag niet leiden tot disproportionaliteit en hinder m.b.t. de
strafzaak. Als de eis te complex is, moet de civiele rechter erover oordelen. Door de groei
van het individualisme en secularisatie kwam er een grote vraag naar publieke bescherming,
wat bijdroeg aan de autonomie. Dit maakte overlapping mogelijk, maar het slachtoffer blijft
altijd deelnemer van het strafproces en geen partij. Beide rechters zijn niet gebonden aan
elkaars uitspraken. Een strafrechter kan zijn uitspraak ook uitstellen, als hij de beslissing van
de civiele rechter afwacht over iets dat van belang is in de strafzaak. Als de rechter slechts
over een deel van de vordering beslist, behoudt het slachtoffer het recht om over het andere
gedeelte nog naar de civiele rechter te gaan; hij heeft dan immers nog een belang.
Verschil → bij privaatrecht gaat het om een probleem tussen twee burgers, bij
strafrecht om misdrijven.
Overlap:
1. De adhesion procedure/VBP → slachtoffer kan ingevolge 51f Sv kan een
vordering bij de strafrechter vorderen. De complexe vorderingen worden
afgewezen en worden bij de civiele rechter behandelt. Het slachtofferloket
moet vaak het slachtoffer aanspreken op de VBP. Het slachtoffer kan ook
claims laten voorkomen die niet in de aanklacht staan, maar gerelateerd
zijn als subsidiar. Als de verdachte dit accepteert, heeft hij kans op
strafvermindering.
2. De ‘tien minuten regel’ → vordering die langer duurt moet worden
afgewezen
3. Classificatie van de claim
4. In beide rechtsgebieden staan de vergoeding en rechten van het slachtoffer centraal.
Ondanks dat blijft het eisen van een geldsom controversieel en is alleen toelaatbaar
als het geen last oplevert voor een eerlijk proces.
Als er meerdere verdachten zijn, wordt hun de volledige claim onafhankelijk voorgelegd. Dan
wordt gekeken of het gaat om plegen/medeplegen (47/48 Sr). Bij seksuele/gewelddadige
delicten en overlijden van naaste wordt de claim door de staat vooruit betaald, als de
verdachte niet binnen 8 maanden kan betalen.
Criminal conviction = civil evidence → strafrechtelijke berechting is een sterk
bewijs voor een latere OD claim in een civielrechtelijke rechtszaak nadat de
strafrechtelijke zaak is afgedaan.
Als de strafrechter vaststelt dat het strafbare feit is gepleegd in een strafproces, waarbij de
verweerder is aanwezig, wordt dit als voorlopig waar gezien (tot er een definitief vonnis is ex
art. 151 lid 2 Rv en 161 Rv), ook in civiele zaken. Dit kan wel worden weerlegd met
tegenbewijs. Dat het in een strafzaak al helemaal is doorlopen, zorgt ervoor dat het in het
privaatrecht dus ook als OD moet worden gezien. Dit is coherentie en creëert
rechtszekerheid. Een strafrechtelijk oordeel is niet per se civielrechtelijk, want de verdachte
mag nog tegenbewijs leveren.
Overlap → bij beiden geldt het interpreteren van de causaliteitseis
Verschil → strafrecht stelt strengere eisen aan bewijs → daar geldt legaliteit,
terwijl je bij civiel recht drie mogelijkheden hebt in 6:162 lid 2.
J. De Hullu: Suggesties voor herziening strafrechtelijk sanctiestelsel
, Strafrecht is in de kern sanctierecht → veronderstelt bijna normschending,
waardoor het zich onderscheidt van bestuurs- en civiel recht. Het kent
vergaande sancties, maar toch steeds meer overlap tussen rechtsgebieden →
civiel recht (rol preventie bv. straatverboden en opkomst strafrechtelijke sancties
die reparatoir zijn (ontneming en schadevergoeding) en bestuursrecht
(bestuursrechtelijke sancties bv. punitieve straf). De grenzen tussen de
rechtsgebieden vervaagt, wat overeenkomt met Straatsburgse uitspraak, waarbij
ook niet met een scherp afgebakend strafbegrip wordt gewerkt. Door deze
osmose groeit de vraag of sancties niet vanuit een samenhangend geheel
moeten worden bekeken.
Met de invoering van het nieuwe WvSr is het sanctiestelsel gewijzigd: door de erkenning van
meerdere strafdoelen is het stelsel complexer en gedifferentieerd en is de rechter niet de
enige straftoemeter. Hierdoor wordt de rol van de strafrechter minder exclusief (bv.
bestuurlijke boete). Naast de traditionele sanctie, ontstonden alternatieve sancties, met
speciale preventie en maatschappelijke maatregelen (werkstraffen) als doel. Toegenomen
complexiteit en afgenomen inzichtelijkheid van dit stelsel zorgen ervoor dat er heroriëntatie
moet plaatsvinden op interne samenhang en consistentie.
Definitie strafrechtelijke sanctie Jonkers: een straf is een doelbewust toegebracht
leed wegens een handelwijze die men had behoren na te laten. Bij intentioneel
toegebracht leed kijk je naar straf, anders naar maatregel. De maatregel lijkt
zich te onderscheiden doordat proportionele vergelding niet de bovengrens voor
sanctionering bepaalt, maar dat versterkt alleen maar de moeite om maatregel
niet als intentioneel te zien. Doelbewust toegebracht leed kan je dan beter
vervangen voor overtreding, waarvan iemand in beginsel strafrechtelijk
aansprakelijk kan zijn. Hullu → objectivering sanctiebegrip → intentioneel
toegebracht leed moet volgens hem worden vervangen door een in het
strafrechtelijk kader uitgesproken overheidsreactie op overtreding van een
bepaling, waarvan iemand aansprakelijk kan worden gesteld. Vrijheidsstraffen en
werk- en leerstraffen zijn persoonlijker dan vermogenssancties, waardoor
vermogenssancties sneller door een derde kunnen worden voldaan. Hier hangt
echter wel op de achtergrond de dreiging van persoonlijke vrijheidsbeneming
aan vast, indien niet wordt betaald.
Verenigingstheorie = bij bestraffing kunnen en mogen meerdere doelen een rol
spelen (meervoudigheid sanctiedoelen), bv. schadevergoeding, herstel, speciale
preventie. Vergelding en preventie worden in ieder geval aanvaard en herstel en
reparatie moeten uitdrukkelijk aan de hedendaagse strafdoelen worden
toegevoegd. Volgens Knigge wordt aan het karakter van de straf geen recht
gedaan als het in termen van doel en middel wordt omschreven → straffen is niet
doelgericht, maar reactief → straffen is vergelden. Hierbij kan de vraag opspelen
in hoeverre de vergelding als begrenzing van de strafrechtelijke reactie moet
worden gezien; de grondslag van de straf is gelegen in vergelding van het
verwijtbaar begaan onrecht → straf naar de mate van schuld. Vergelding heeft
geen exacte bovengrens (ambigu) → hangt af van de omstandigheden.
Ton Hartlief: De meerwaarde van het aansprakelijkheidsrecht
Het aansprakelijkheidsrecht wordt als onderdeel van het vermogensrecht in de
richting bepaald. Vermogensrecht gaat om het bevorderen van een ordelijk
verloop van het maatschappelijk leven → geeft regels als het normale leven
wordt verstoord, zodat de status quo wordt gehandhaafd.
Grond voor aansprakelijkheidsrecht → bescherming van de status quo,
vermogensbescherming.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Valverde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 54879 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen