Samenvatting
Samenvatting Benaderingen in de kunstgeschiedenis - aantekeningen
Aantekeningen Benaderingen in de Kunstgeschiedenis - zonder literatuur te lezen heb ik met deze aantekeningen een 8.1 gehaald voor mijn tentamen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 92 pagina's
Voorbeeld 4 van de 92 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
5 beoordelingen
Door: fennemarise • 5 maanden geleden
Door: absint_startaccu0j • 5 maanden geleden
Door: samdille • 5 maanden geleden
Door: fiekevanaller • 1 jaar geleden
Door: hadil26 • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Benaderingen in de KunstgeschiedenisAantekeningen colleges
Webcollege I – 30 maart 2020
Arjan de Koomen
Introdcutie
Boek heeft de omslag van Demoiselles d’Avignon - een naam waar
Picasso zelf een hekel aan had, wilde het officieel het Bordeel van Avignon
noemen. Het is vernoemd naar Avignon, een stad uit de Provence. Het
gaat niet om de stad, maar een referentie naar de straat in Barcelona,
waar de bordelen zaten. De naam is niet door Picasso bedacht, maar door
een vriend, genaamd André Salmon.
Omslag, omdat het gebruikt wordt als proefvoorbeeld, om alle
benaderingen en literatuur op los te laten. Er wordt dus
teruggegrepen op dit schilderij.
Het college van vandaag gaat om het verband tussen het kunstwerk, en
degene die het heeft gemaakt – dit is de biografische benadering, is
vanuit het leven van de kunstenaar. Geen gekke invalshoek, Picasso had
een geliefde – verdiende haar geld als naakt model, stormachtige relatie.
De vrouw in het midden van Demoiselles d’Avignon zou Fernande,
zijn geliefde zijn, maar het zou ook kunnend dat Picasso in Avignon
een bordeel bezocht had, maar bang was voor SOA’s en deze angst
heeft vertaald naar een herinneringen naar de vrouwen in het
bordeel – maakte dus vrouwen die hij angstig vond.
o Je kan ook zeggen dat het werk interessant is, voor wat het
heeft betekent in de moderne kunst, zoals o.a. bij het Kubisme
(het schilderij is het portaal voor het kubisme, het verlaten van
de figuratie ten gunste van een vorm van abstrahering of
expressionisme etc.).
Je hebt ook stijlvraagstukken: is het kunstwerk stilistisch gezien écht
van de kunstenaar en uit de tijd van wie het is gemaakt? Bij dit schilderij
weten we het zeker, maar bij tekeningen is dat weer anders. Het blijft een
precaire kwestie.
Ook heb je een andere relatie tussen kunst en stijl, namelijk hoe
verhoudt de stijl van het schilderij zich tot de stilistische
ontwikkeling op dat moment.
Je hebt ook Iconografie & Interpretatie – we kijken hier naar vijf
vrouwen in een niet duidelijk gedefinieerde ruimte, maar wat is de
voorstelling precies? Door Picasso weten we dat het een boordeel moet
voorstellen – we weten dat de vrouwen dus prostituees zijn. Je kan je
hierbij afvragen, wat Picasso met dit schilderij wil zeggen: het valt niet
echt af te lezen aan het werk. Er is geen naslag werk, om na te gaan wat
er precies wordt afgebeeld in dit werk. In de oorspronkelijke tekening,
vonden we ook mannen – de vrouwen waren anders gegroepeerd, we zien
dus dat het eigenlijk een bezoek was aan het boordeel van een man.
Gereduceerd tot confrontatie met de vijf vrouwen.
,Het schilderij is ook te beoordelen vanuit een veel breder perspectief,
namelijk het bordeel als maatschappijkritiek. Wat zegt het feit dat er
vrouwen in een boordeel worden afgebeeld op deze manier? Het zou zelfs
kunnen gaan om de verschrikkingen van de mensen in een boordeel; je
kan ook los van Picasso kijken: waarom kiest men in het begin van de 20 ste
eeuw een boordeel als thema en wat was de plek van het boordeel in de
maatschappij, waarom was er zo een fascinatie voor? etc.
Kunst & Psyche
Je kan ook nog de vraag stellen wat er is gebeurd en is ontstaan, zonder
dat Picasso bewust de keuze maakte voor dit werk. Je kan bedenken dat
hij in de voorstudies steeds meer werkt, tot wat uit zijn eigen psyche en
misschien wel het onderbewuste deel hiervan. Dit valt te vatten in beelden
(=denk aan dromen), hij verbeeldt eventuele angsten (=voor seksualiteit).
Kunst & Teken, semiotische analyse
Je moet kijken hoe de moderne kunst een eigen taal ontwikkelt, met eigen
tekens en hoe in dit werk deze taal wordt ingezet – je moet deze taal
relateren aan andere kunstwerken. Je bekijkt dus hoe Picasso zich
verhoudt tot andere kunstenaars en kunstwerken uit die tijd.
Kunst & Gender
Genderperspectief is steeds belangrijker geworden. Het centrale begrip in
de feministische kunstkritiek is de male gaze – als je 5 vrouwen plaatst als
naakte objecten, heb je wel degelijk te maken met de gaze van de
toeschouwer, deze kan je in een bordeelscene zeker scharen onder de
mannelijke blik. De vrouwen zijn niet in hun verleidelijkheid neergezet:
worden ze misschien gede-erotiseerd. De vraag is op welke manier hier
vrouwen worden geprojecteerd.
Kunst & globale wereld
De vraag hoe kunst zich verhoudt tot de globale wereld waarin wij leven,
met voornamelijk Europa vs. de rest van de wereld. Belangrijk is ook het
Postkoloniale en de Afrikaanse maskers, waar Picasso van onder de indruk
was en heeft toegepast op de gezichten van de Afrikaanse vrouwen – hij
geloofde dat de maskers magische krachten hadden om de angsten uit te
drijven van de mens.
Kunst & Materiaal
We kijken hierbij naar hoe het schilderij gemaakt is – aan de rechter kant
is het schilderij vrij open, bovenin is het nauwelijks dekkend: het schilderij
heeft een onaf karakter. Is het een gestaakt proces? Gezien de reacties
van zijn vrienden in 1907, is dit wel denkbaar. Het is interessant om dan te
beseffen, dat een eventueel onvoltooid maakproces de sleutel is geweest
tot een groot deel van de moderne kunst.
Hierboven hebben we steeds andere vraagstukken en andere relaties
onderzocht – dit stelt dat er niet zozeer een methodisch verschil is. Een
,methode is de manier waarop je een bepaald vraagstuk beantwoordt: het
gaat om hoe je iets doet. Als je allemaal een antwoord zoekt op dezelfde
vraag, is het belangrijk op welke manieren je dat doet. Als je een ander
vraagstuk stelt, gaat het om wat je wil onderzoeken.
De verschillen en discussie zitten vooral in wat we onderzoeken.
Kunst & Kunstenaar – Vasari en de biografische benadering
Er zijn veel delen van de kunstgeschiedenis, waarbij de kunstenaar
anoniem is en er dus geen biografische benadering plaats kan vinden
(=Oudheid, Middeleeuwen, Kunstnijverheid, Volkskunst, Niet-Westers). Het
is belangrijk om te beseffen dat er veel domeinen zijn van de menselijke
creatie, waarbij niet wordt stilgestaan wie de maker is. VB: Normandie een
schip waarvan niemand weet dat het ontworpen is door Vladimir
Yourkevich. In tegenstelling tot Le Corbusier, die wel heel bekend is
gebleven – hij richtte zich op de indeling van de passagiersboot, voor zijn
architectuur.
Beeldende kunstenaars zijn, veel meer dan andere kunstgroepen,
uitverkoren om hun naam te behouden en betrokken te blijven. De
kunstenaars van de kunstnijverheid, hadden dit alleen niet
(=goudsmit etc.).
Wanneer kwalificeert een mens/beroepscategorie zich voor biografie?
Het gaat erom, dat het leven van zo een persoon, meer is dan een
gemiddeld leven.
I. Niet-uitwisselbaarheid van een prestatie
II. Verhevigde levensloop/persoonlijkheid
III. Offers voor een doel dat eigen belang overstijgt
IV. De mensheid tot voorbeeld gediend of verder gebracht
De oorsprong van de biografie
De eerste kleine vertellingen over het leven, vinden we al in de Oudheid in
de Historia Naturalis van Plinius. Dit is niet bedoeld als biografie, maar hij
vertelt bij bepaalde natuurvoorwerpen, welke kunstenaars deze
voorwerpen gebruikten. Deed dus kleine kunstenaars-biografieën: is meer
een bijverschijnsel.
De echte grote voorbeelden van de Biografie, zitten bijvoorbeeld bij
Plutarchus (1e eeuw) – maakte Vitae Parallelae, waarbij hij steeds
paarsgewijze levensbeschrijvingen deed van een Griek en een
Romein (=van helden en staatslieden, prototypes van biografieën).
Specifieker is het voorbeeld van Diogenes Laërtius (3e eeuw) –
bundel van 82 biografieën van de belangrijkste vertegenwoordigers
van de Griekse filosofie. Lijkt veel meer op wat Vasari is gaan doen:
het opsommen van de belangrijksten en hiermee een ontwikkeling
schetst.
In de Oudheid hebben we dus kleine biografieën, maar in de
Middeleeuwen is niks hiervan overgebleven. Weinig kunst werd ook
gesigneerd en er waren weinig bronnen.
, De eerste aanzet tot het maken van een biografie of het noemen van
kunstenaars, is te vinden ca. 1400 in Florence bij De Origine Civitatis
Florentiae et eiesdem famosis civibus door Fillipo Fillani.
Schrijft een tekst waarin hij introduceert en excuseert, waarom hij iets
gaat vertellen over Giotto en Cimabue. Hij noemt hen kort, maar excuseert
hierna dat hij hen heeft genoemd.
In de 15de eeuw wordt het genre van de levensbeschrijving van beroemde
mensen steeds algemener. Interessant is dat kunstenaars hier een rol in
krijgen. Lorenzo Ghiberti is interessant door zijn commentarii, een
manuscript uit ca. 1450. Er worden ook kunstenaars levens in behandeld:
het is al een biografieënbundel, wel een kleine. Schrijft dus over zijn eigen
vakgenoten en behandelt vooral de 14de eeuw. Een ander voorbeeld is Vita
di Filippo di Ser Brunelleschi van Antonio Manetti (ca. 1480) – tientallen
pagina’s, gericht aan één kunstenaar.
Giorgio Vasari (Arezzo 1511 – 1574 Florence)
Gaf in 1550 Le Vite uit: de levens van de meest uitmuntende Italiaanse
schilders, architecten en beeldhouwers. Rechts zie je Apollo op de omslag,
links de personificatie van de schilderkunst. Bovenin zie je het wapen van
De’Medicii. Vasaria maakte Le Vite toen hij achterin de 30 was.
Hij begon zijn loopbaan als schilder bij Andrea del Sarto. Hierna
maakte hij al vrij snel carrière, door bij de eerste Medici-hertog een
positie te verkrijgen als schilder: maakte een portret van deze
hertog.
o Zwerft hierna rond door Italië en komt in Rome terecht, hij
maakte voor de Sala di Cento Giorni een verheerlijking van de
paus: wist een enorme oppervlakte van de zaal in 100 dagen
af te leveren.
Bij Allesandro Farnese werd het idee geboren om een verzameling
kunstbiografieën samen te stellen. Degene die hiertoe het initiatief nam,
was Paolo Giovio (1483-1552) – hij vroeg of Vasari hem hierbij zou willen
helpen, maar het werd al snel duidelijk dat Vasari zoveel kennis had
verzameld en de pen kon hanteren, dat hij het stokje helemaal overdroeg
aan Vasari.
Henk van Veen gelooft dit niet volledig en denkt dat dit een
verdichtsel is van het verhaal.
o We weten dat tussen 45’ en 47’ Vasari aan Le Vite heeft
gewerkt en de manuscript versie toen ook al klaar was.
Uiteindelijk is het in 1550 gedrukt door Torrentino
(=Laurentius van der Beke). Vasari is dan in Rome,
aangetrokken tot Paus Julius II.
In 1555 wordt Vasari door Cosimo I de’ Medici naar Florence gehaald om
hofkunstenaar te worden. Hij schildert dingen voor hem, met een grote
groep assistenten. Hij maakte ook ontwerpen voor Cosimo, zoals
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robinalberts1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75759 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen