COLLEGE 1: HET GEZIN
Versterken van sociale kwaliteit van de samenleving = bevorderen van kwaliteit van leven van
individuele mensen in relatie met hun omgeving.
Kwaliteit van leven, dus je welbevinden is heel erg subjectief. Wat voor de een welbevinden is, is
voor de ander niet zo.
Sociale kwaliteit
De kwaliteit van het leven van individuele mensen in wisselwerking met de kwaliteit van hun sociale
omgeving.
Kenmerken:
- Dynamische meetlat.
- Meet hoe burgers aan het sociale en economische leven deelnemen om welzijn te
verbeteren.
- Meet hoe het dagelijkse leven zorgt voor aanvaardbare levensstandaard
Voorwaarden voor sociale kwaliteit in de samenleving
1. Bestaansminimum = Sociaal Economische Zekerheid
Om jezelf goed te voelen en sociale kwaliteit te bevorderen zal je in eerste instantie sociaal
economische zekerheid nodig hebben. (voldoende geld om bijv. eten of huur te betalen)
2. Verbondenheid = Sociale Cohesie
3. Mee mogen doen =Sociale Cohesie
4. Versterken = Sociale Empowerment
Is een gezin daadwerkelijk van invloed op welbevinden?
Voorbeelden:
Het hebben van kinderen is vermoeiend en welzijn verlagend
Geen kinderen hebt, die je toch graag zou willen hebben
Weinig geld, maar ook 5 kinderen moeten voeden.
Gezin
In allerlei vormen;
- Traditionele gezinnen: vader, moeder en kinderen
- Een ouder gezinnen: één ouder
- Meeroudergezinnen: drie of vier ouders
- Homosexuele ouders:
-
Wie is ouder?
1. Biologisch
2. Juridisch:
Bestaat uit twee onderdelen:
1. Gezag = taak tot opvoeden.
Er wordt een duidelijke onderscheidt gemaakt tussen opvoeder zijn en vader of moeder zijn.
Het feit dat jij vader of moeder bent betekent niet dat jij ook kunt opvoeden.
2. Juridische ouderschap = familierechtelijke betrekkingen
Behalve een ouder, kan ook een voogd de taak tot opvoeden hebben
1
,Uitgangspunten bij ouderschap
1. Zoveel aansluiten bij de natuurlijke situatie: één vader en één moeder.
Uit de jaren 50. Toen had je nog veel traditionele gezinnen.
2. Twee soorten ouderschap: gezag en juridisch ouderschap
3. Je kunt (bijna) géén afstand doen van juridisch ouderschap.
Het band tussen kind en vader en moeder is belangrijk
4. Het gezag kan je wel ontnomen worden.
Je hebt geen recht meer om het kind op te voeden
Wat is gezag?
De plicht en het recht tot opvoeding en verzorging.
Het bewind over het vermogen
Als het kind geld krijgt, dan moet je over het geld beheren.
Wettelijk vertegenwoordiger in burgerlijke zaken.
Alle juridische handelingen in het burgerlijke recht: inschrijven op lagere school, lid worden
van bibliotheek, het geven van toestemming voor behandelingen.
Als sociaal werker moet je weten wie het gezag heeft, want die is de wettelijk vertegenwoordiger van
het kind!!!!
Wat is juridisch ouderschap?
= Familierechtelijke betrekkingen.
1. Je mag je achternaam doorgeven
2. Toestemming geven voor het huwelijk
Stel je bent 16 en je wil trouwen, dan mag dat eigenlijk niet, maar toch wil je trouwen dan moet
je toestemming hebben van je juridische ouders.
3. Recht op omgang
Je kind mogen zien.
4. Financieel verantwoordelijk
Onderhoudsplicht totdat het kind 21 is.
5. Het kind heeft recht om te erven.
Ookal wordt je onterft heb jij recht op de helft van wat je zou krijgen.
6. Recht om de nationaliteit door te geven.
Wie is juridisch ouder?
Moeder:
1) Biologisch
2) Adoptie
3) In sommige gevallen ook duo moeder
Vader:
1) Als hij getrouwd is of geregistreerd partnerschap met de moeder, op het moment dat zij het
kind baart.
Hoeft dus geen biologisch ouder te zijn!!
2) Als hij het kind heeft geadopteerd.
3) Als hij het kind heeft erkend.
Erkenning gebeurt bij burgerlijke stand; je gaat met moeder die zwanger is naar burgerlijke
stand en geeft door dat je juridisch vader wil worden van het kind
4) Via rechtelijke vaststelling van het vaderschap.
2
, 5) Vrouw verplicht de man een DNA test te doen via de rechter.
V.b.: Je krijgt een kind van iemand in de kroeg. Man wilt het kind verder niet adopteren of
erkennen. Dan kan de vrouw naar de rechter en om vaststelling van vaderschap vragen. Man
moet dan DNA test doen. Er moet sprake zijn van een biologische band.
6) Via vervangende toestemming v.d. rechtbank.
De vader
Automatisch bij:
Als hij met de moeder is getrouwd of geregistreerd partnerschap heeft.
Als hij het kind heeft geadopteerd.
Via de rechter als:
Hij het kind heeft erkend.
Bij hem het vaderschap gerechtelijk vastgesteld is.
Gezag aanvragen gaat via de kantonrechter bij de burgerlijke stand.
Nu weet je wie opvoedt, maar wat is opvoeding dan?
Juridisch:
Staat in het burgerlijk wetboek: hierin staan de rechten tussen burgers.
1) Het ouderlijk gezag is de plicht en het recht van de ouder zijn minderjarig kind te verzorgen
en op te voeden.
2) Dat is de zorg en de verantwoordelijkheid voor het geestelijk en lichamelijk welzijn en de
veiligheid van het kind én het bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid.
3) De ouder moet ook de ontwikkeling van de banden van zijn kind met de andere ouder te
bevorderen.
Opvoeding, pedagogiek:
Het begeleiden naar volwassenheid; begeleid naar een bepaald mensbeeld = opvoeddoel.
Twee overheersende mensbeelden:
Hoe zie je de mens?
1) Autonoom mensbeeld
Wil je met de lift of met de trap? Je geeft een ander een keus en laat een ander zelf
nadenken.
2) Zorgend mensbeeld
Met wie wil je spelen? Sociaal contact belangrijk
Mensbeeld bepaalt opvoeding
Wat vinden wij ‘goed opvoeden’? dominant in individualistische cultuur: als de kinderen uitgroeien
tot volwassen die zelf verantwoordelijk zijn en zelf hun leven kunnen bepalen (Langeveld)
Wat je goed vindt – bepaalt de ouder zelf. Een ouder met autonoom mensbeeld, heeft andere
verwachtingen dan ouder met zorgend mensbeeld.
3
, College 2: Armoede
Veil of ignorance (Rawls)
In NL: Sluier van onwetendheid. Is een antwoord op de vraag hoe je middelen verdeeld in een
samenleving.
Gedachtenexperiment: hoe zou jij de wereld inrichten?
Principes voor de inrichting van de samenleving zijn rechtvaardig als we ze vatstellen in een
situatie waarin we iedereen zouden kunnen zijn.
Rechtvaardigheid betekent voor Rawls dat ieder individu zijn eigen belangen even aan de
kant zet.
Rawls heeft een rationele benadering
In zijn experiment gaat hij er van uit dat mensen op basis van puur redelijke en rationele
overwegingen een rechtvaardige samenlevingsvorm kunnen ontwikkelen.
Maar: is het voor mensen mogelijk om idealen en emoties achterwege te laten??
Armoede in Nederland
Wat is armoede?
Er is sprake van armoede wanneer iemand gedurende een langere tijd niet de middelen heeft om te
kunnen beschikken over de goederen en voorzieningen die in zijn samenleving als minimaal
noodzakelijk gelden
SCP = Het Sociaal Cultureel Planbureau is een instituut in Nederland dat gevraagd en ongevraagd
advies geeft over allerlei zaken in de Nederlandse samenleving op gebied van sociaal cultureel
maatschappelijke zaken, en doen onderzoeken.
Het SCP ziet armoede als een absoluut tekort, dat objectief kan worden bepaald op basis van de
beschikbare middelen = objectieve benadering.
Armoede kan ook ‘relatief’ zijn:
Relatief = in vergelijking tot.
De maatstaven of iemand arm is hangen onder andere af van:
- De periode waar je naar kijkt.
Bijv. vlak na de oorlog of nu.
- Armoede in Nederland is niet te vergelijken met armoede in landen waar hongersnood en
droogte heersen
- Kijk je alleen naar wat iemand nodig heeft voor basisbehoeften of betrek je daar ook bij dat
iemand af en oe uit moet kunnen gaan?
Twee maatstaven voor armoede in NL (NIBUD)
1) Basisbehoeftenbudget
Omvat minimale uitgaven van een zelfstandig huishouden aan onvermijdbare, basale zaken
zoals voedsel, kleding en wonen. Ook de uitgaven aan verzekeringen, niet-vergoede
ziektekosten en persoonlijke verzorging zijn meegeteld.
2) Niet-veel-maar-toereikendbudget
Is iets ruimer. Dat houdt ook rekening met de minimale kosten van ontspanning en sociale
participatie, bijv. een korte vakantie of het lidmaatschap van een sport- of hobbyclub.
4
, Armoede en sociale uitsluiting
- Het aantal huishoudens dat in armoede leeft in 2018, waren er 584.000, oftewel 7,9% van
alle huishoudens. Voor het eerst sinds 2013 niet gestegen.
- 3,3% van de armoede is langdurig (4 jaar of langer)
- Belangrijk neveneffect van armoede: sociale uitsluiting, mensen raken geïsoleerd van de
maatschappij.
- Beperkte sociale, culturele, maatschappelijke participatie.
- Dit betreft ook kinderen die niet volwaardig kunnen deelnemen aan activiteiten. (sport,
schooluitjes, verjaardagsfeestjes.
Welke doelgroepen lopen groter risico op armoede?
Kinderen uit groot gezin zijn vaker arm: kinderen tot en met 12 jaar lopen een
bovengemiddeld risico op armoede.
Eenoudergezinnen (moeders vaker dan vaders).
Werkenden (de zogenaamde ‘working poor’).
Bijstandsontvangers.
Ouderen met laag/geen pensioen.
Migranten.
Sociaal Economische Status (SES)
Positie van mensen in Nederland op de maatschappelijke ladder.
SES = indeling in de samenleving op basis van status van hoof naar laag (Hoog, Midden, Laag (LSES))
SES wordt bepaald via:
- Inkomen (jaarinkomen. Baan of bijstand)
- Opleidingsniveau
- (Beroepsgroep waartoe men behoort)
- (Postcode gebied)
Lage sociaaleconomische status
Het opleidingsniveau bepaalt vooral de toegang tot informatie en het vermogen om gebruik te
maken van nieuwe informatie
Een LSES betekent minder toegang tot middelen op bijna elk levensterrein: van woon- en
werkomstandigheden tot gezondheidsinformatie.
Gezondheid is ongelijk verdeeld (1)
Er zijn verschillen in gezondheid die samenhangen met de sociaaleconomische status:
1) LSES-groepen leven gemiddeld 7 jaar korter dan mensen in de hogere inkomensklassen.
2) LSES-groepen voelen zich minder gezond, hebben vaker langdurige beperkingen en vaker een
of meer chronische aandoeningen.
3) LSES-groepen leven gemiddeld 17 jaar korter in goed ervaren gezondheid.
Gezondheid is ongelijk verdeeld bij LSES (2)
In wijken met relatief lage inkomensgroepen en weinig hogere inkomensgroepen:
- Is het aantal mensen met (ernstig) overgewicht het hoogst.
- Wonen meer rokers.
- Is het aantal hartinfarcten het hoogst.
- Slikken meer mensen antidepressiva.
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xrachellhanna. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.