BIM Hoorcollege 2
Wat is onzekerheid en risicomanagement Nut en Noodzaak
Lineaire economie→ traditionele economische systeem waarbij je grondstoffen/ producten maar 1 keer
gebruikt en daarna dumpt
- Afvalberg wordt dus steeds groter
- Over naar circulaire economie (economie waarbij producten, grondstoffen zo min mogelijk hun
waarde verliezen en hernieuwbare grondstoffen worden gebruikt
Bestekbegroting
De aannemer heeft 3 soorten kosten (staan in bestekbegroting)
- Directe kosten, materiaal, loonkosten en stelposten
- Algemene bouwplaat kosten(A.B.K), de kraan, de keet en containers
- Indirecte kosten, onderaannemers
Deze drie tel je bij elkaar op(dit wordt A) + algemene kosten als percentage van A (kosten hoofdkantoor).
Grote kantoren zullen dus een hoger percentage algemene kosten rekenen dan kleinere bedrijven.
Hierdoor krijgen beginnende bedrijven meer opdrachten en grote kantoren minder opdrachten.
Alles bij elkaar opgeteld heet de kostprijs(B)(variabele en vaste kosten). Dan heb je nog winst en risico die
bedragen ieder 3%, CAR verzekering en bruto stelposten. Dit allemaal bij elkaar opgeteld geeft de
Aanneemsom(C) excl. btw
CAR verzekering→ construction allrisk verzekering, je bent verzekerd als je gebouw in elkaar stort
Stel posten→ wordt opgenomen in een begroting bij onderwerpen waarvan de werkelijke kosten nog
niet bekend zijn, bv derde partij
,Verschillende contractvormen
- D&C→ design & construction, hierbij krijgt de aannemer de mogelijkheid om te ontwerpen en
uitvoeren
- D&B→ design & built, zelfde als D&C op de afbouw na(werkzaam heden na de ruwbouwfase zoals
vloerbedekking en scheidingswanden
- DBFMO→ Design Built Finance Maintain Operate, alle verantwoordelijkheden worden
overgenomen , de aannemer moet het dus ontwerpen, onderhouden, financieren, renoveren en
afstoten
- Alliantie→ samenwerking van meerder aannemers om het risico omlaag te brengen
Oorzaken van het falen van projecten hebben te maken met GOTICK Geld-organisatie-tijd-informatie-
communicatie-kwaliteit). GOTICK is dus een soort methode/controlemodel voor projectmanagement in
bouwprocessen met als doel het proces zo goed mogelijk te laten verlopen en de faalkosten zo laag
mogelijk te houden. Als het project toch faalt worden de bovengenoemde processen niet goed beheerd.
Bijvoorbeeld,
- Onvoldoende afstemming tussen disciplines
- Te opportunistisch aangenomen
- Te weinig financiële reservering voor risico’s
- Te optimistisch gepland
- Te weinig kennis van contracten en documenten
- Onvoldoende afstemming met stakeholders
Wat is risico
Risico is een nadelig ongewenste gebeurtenis en heeft te maken met onzekerheid
Formule risico→ kans van optreden X het gevolg dat het heeft (R=PxE)
Tegenwoordig is er steeds meer risico,
- Doordat contracten worden samengevoegd/ geïntegreerd
- Systemen worden moeilijker
- Meer verantwoordelijkheid bij de aannemer
- Aanbestedingen(bekend making van opdracht) met kwaliteitsaspect (EMVI, economisch meest
voordelige inschrijving)
Het verschil tussen risico en onzekerheid, is dat risico meetbare onzekerheid is en onzekerheid de
onbekende toekomst is.
Risico’s worden altijd SMART geformuleerd, SMART staat voor
- Specifiek→ is de doelstelling eenduidig
- Meetbaar→ onder welke meetbare voorwaarden of vorm is het doel bereikt
- Acceptabel→ is deze acceptabel voor de doelgroep/ management
- Realistisch→ is het doel haalbaar
- Tijdsgebonden→ wanneer moet het doel bereikt zijn
Voorbeeld van risico oorzaak-ongewenste gebeurtenis-gevolg, Architect vraagt te laat bouwvergunning
aan(oorzaak), de bouwvergunning wordt niet optijd verleend(ongewenste gebeurtenis), hierdoor kan de
aannemer niet op tijd beginnen met bouwen(gevolg)
, Onzekerheden
Onzekerheid is de onbekende toekomst en is dus niet meetbaar.
Onzekerheden kan je opdelen in,
- Voorziene onzekerheden,
- Onvoorziene onzekerheden→ met een kans-risico sessie probeer je de onvoorziene onzekerheden
te inventariseren, hierbij zitten professionals vanuit verschillende sectoren, bv juridisch, financieel,
organisatorisch, politiek, ruimtelijk-planologisch, sociaal maatschappelijk en technisch samen om
een tafel. Belangrijke onderwerpen zijn hier om out-of the box te denken, transparant te zijn en het
mobiliseren van kennis(verspreiden) dus niet alleen doen.
Om onzekerheden aan te zien komen kun je je kennis mobiliseren door middel van literatuurstudies,
brainstormsessies, interviews en vragenlijsten.
Risicomanagement is dus proactief, we denken er veel aan in ons hoofd maar er moet meer op papier.
Paradigma(denkwijze) moet veranderen.
Je hebt verschillende soorten mensen in de bouwwereld,
- Die niet serieus zijn,
- Die het goed bedoelen maar het niet goed doen
- Je hebt zelfs mensen die bewust bezig zijn met schade aanrichten.
Black Swan Theory→ Metafoor voor verrassende gebeurtenis met een hoge impact, die achteraf sterk
gerationaliseerd wordt. Dus bv er is jarenlang een theorie waar iedereen in gelooft, totdat er opeens
tegenbewijs is en de theorie niet waar bleek te zijn. Achteraf gaan mensen dit dan rationaliseren/
relativeren en proberen uitteleggen waarom ze erin geloofde.
Voorwaarden voor verandering en groei
Factor van de faalkosten is 10% van de omzet. Er moet een cultuuromslag komen; paradigma moet dus
veranderen.
Oefenvraag tentamen bij onderstaande figuur
Er zijn 6 voorwaarden nodig voor verandering en groei
Welke voorwaarde van de onderstaande 6 ontbreekt bij verwarring?
a. strategie
b. structuur
c. cultuur
d. mensen
e. middelen
f. resultaten
Oefenvraag tentamen bij onderstaande figuur
Er zijn 6 voorwaarden nodig voor verandering en groei
Welke voorwaarde van de onderstaande 6 ontbreekt bij ongerustheid?
a. strategie
b. structuur
c. cultuur
d. mensen
e. middelen
f. resultaten
