Complete samenvatting van Hoorcollege 6 'Rivieren en havens' van het vak water uit blok 3
Samenvatting bevat ook oefen opdrachten uit sowiso.
De relevante stof voor dit hoorcollege uit het dictaat 'water' is ook meegenomen in de samenvatting.
Geschikt voor de opleiding Built environment.
Ik heb zel...
Rivieren en havens HC 6
Leerdoelen
• Rivieren
o Aanpassingen aan rivieren
o Havens
o Scheepsvaart
o Sluistypen
o Werking sluis
o Geleidewerken en remmingwerken
o Rekenen aan vul en ledigtijd
Aanpassingen aan rivieren
In de zomer is de waterstand vaak laag, te weinig diepte voor scheepsvaart. In de winter heb je hoog
water, water staat tot aan de dijken. Hier stroomt meestal de uiterwaard of winterbed mee, dus extra
afvoercapaciteit in de winter als de afvoer hoog is.
Om een rivier goed bevaarbaar te maken kan je een rivier normaliseren. Het normaliseren van een rivier is
het uniformeren (hetzelfde maken) van de breedte van de hoofdgeul. Meestal past alle afvoer van een
rivier door de hoofdgeul, alleen bin hoge afvoeren die een paar maal en een paar dagen per jaar
voorkomen stroomt het winterbed mee.
Wat handig is, is dat wanneer de breedte van de hoofdgeul min of meer constant is langs de rivier, kan je
overal dezelfde waterdiepte verwachten en dus ook dezelfde stroomsnelheid.
Voor schepen is dan overal eenzelfde vaardiepte beschikbaar (geen ondieptes) en het ijs stroomt overal
even hard zodat de kans op opstoppingen van ijsschotsen kleiner is.
Om een rivier te normaliseren zijn er in het verleden kribben aangelegd. Dit zijn stenen dammen die
loodrecht op de stroming van de rivier staan. Door de ruimte tussen de kribben (afb.1) even groot te
maken krijg je een uniforme rivier. De lengte van
de kribben kan dus wel verschillen. Binnen die
kribben ontstaat een weerstroming
(ronddraaiende stroming). Deze stroming maakt
varen prettiger voor schepen. Nadeel is dat deze
kribben loodrecht op de stroming staan en dus
bij hoogwater houden ze wat water tegen
waardoor de waterstand iets stijgt.
Kribben
, Bij het plaatsen van kribben moet je
erop letten dat de afstand tussen de
kribben constant is. Anders gaan het
water slingeren.
In plaats van kribben die toch bij hoogwater weerstand geven kan je ook langsdammen aanleggen.
Het aanleggen van langsdammen maakt de breedte constant en geeft ook wat minder stroomweerstand
dan kribben. Is dus een dam die evenwijdig
aan de rivier-as loopt. Nadeel is dat water
moeilijker naar het gebied achter de
langsdam kan (soort blokkade onderwater).
Maar naast het normaliseren van een rivier kan je een rivier ook kanaliseren. Wanneer er geregeld in de
zomer te weinig water in de rivier staat, kan de rivier gekanaliseerd worden. Dit is bij de Maas gebeurd, de
Maas is een goed voorbeeld van een regenrivier. Maar bij kanaliseren worden stuwen aangelegd zodat
panden (rivier in delen opdelen) ontstaan met een vaste waterstand. Naast de stuwen liggen
scheepsvaartsluizen zodat de schepen wel gewoon nog van pand naar pand kunnen varen.
Nadeel bij kanaliseren is dat sediment neerslaat boven
de stuw. In de winter tijdens hoge afvoeren gaan de
stuwen open en nemen het sediment mee, maar
veroorzaken ook bodemerosie.
Stuw met daarnaast een scheepsvaartsluis.
Nadeel bij kanaliseren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Pepijn1903. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
