1 Prelude: the Roman world transformed (300-600)
Doctrine
- Athanasius: won in Concilie van Nicea (325) van Arius, wiens leer wel werd
opgenomen in de godsdienst van de Gothen
- Chalcedon (451) tegenoven Monophysieten (vergoddelijking mensheid)
- Pelagius (geen behoefte aan discussie over ware geloof); weerstand later van
Augustinus (mens tot niets in staat zonder God)
Overal debatten, die ook iets zeiden over de menselijke ‘loyaliteit’. Definitieve antwoorden
werden gegeven door Augustinus (in het westen). City of God: twee werelden (vanuit de
aardse City of Man kon men de City of God bereiken; oude klassieke tradities hergebruikt
voor een christelijke samenleving.
The sources of God’s Grace
Mis: centrale liturgie van de aardse kerk; sources of God’s grace:
- Eucharist: vergelijkbaar met protestantse Avondmaal
- Heiligen (tot Constantijn martelaars) zoals Symeon Stylites en Antony: succesvol
gestreden met demonen (reëel?) sociaal verantwoord vrede gebracht macht.
Erfenis
1. Geclaimd d.m.v. schrijven
2. Toe-eigenen wat heiligen achterlieten (relikwieën): eerst voor private klassen;
vanaf bisschop Ambrose relikwieeën in de cathedralen
The Barbarians
Barbaren: volken die na een fase van verwevenheid met de Romeinen in opstand kwamen
tegen hen
Germanen: gematerialiseerd achter de Rijn, in Germania; wonend in gehuchten; verschillende
klassen; landbouw, herders en handel met Romeinse provncies.
Geen biologisch onderscheid per volk, maar wel etnische, steeds veranderende kenmerken
ethnogenese
Nabijgelegen Romeinse provincies geplunderd door Gothen in de derde eeuw; opgesplitst:
- Ostrogoten
- Visigoten: bondgenoten Romeinen; vechtend in eigen federaties
Situatie veranderd door komst Hunnen (376): toestemming gevraagd aan keizer Valens om
binnen het rijk te treden volksverhuizing van misschien 200.000 man Romeinen
overdonderd
378 Valens vermoord door de Visigoten; 397 zoektocht naar permanente nederzetting; 410
tijdelijke bezetting Rome; 418 neergestreken in Gallië; 484 Grootste gedeelte van Spanje
veroverd
, Vanaf 406 meerdere volksverhuizingen in het rijk; 476 laatste West-Romeinse keizer afgezet
door Odoacer (Sciri); 490 erkenning Theoderik (Ostrogoot) door oostelijk keizer Zeno
aanval op Odoacer; niet veel later Gallië veroverd door Franken o.l.v. Clovis
Verbrokkeling Romeinse Rijk (zie map 1.3); oosten intact
The New Order
Verval van de steden, dominantie van de rijken, bekering tot het Christendom en het
Byzantijnse Rijk
The Ruralization of the West
- Romeinse landeigenaren gebleven; Barbaren in de steden
- Bezwaar Romeinen tegen Arianisme: Clovis als eerst bekeerd tot ‘juiste’ katholieke
christendom
- Romeinse instituties overgenomen, zoals wetgeving; nieuwe wetten gebaseerd op
Romeinse
- Koningen bijgestaan door Romeinse adviseurs, administratoren, rechters, etc.
- Dominantie van de rijken: curiales verarmd door nieuwe belastingen, evenals de
armen, terwijl rijke landeigenaren weigerden (omgeven door slaven en bodyguards)
verarmde families gaven vrije status op, in ruil voor land en protectie onder die
landeigenaren; zevende eeuw geen algemene belastingen meer opgelegd door
koningen
- Steden hielden politieke en religieuze functie, maar zonder handel en grote bevolking
(al sinds crisis derde eeuw); daarentegen veel aantrekkingskracht tot kloosters (zoals
die van St. Martin in Tours) semi-permanente bewoning door pelgrims
- Afname bevolking door oorlogen en plagen
- Veranderde levensstijl: van urbaan naar ruraal; verder van de mediterrane kusten
minder handel over lange afstanden (bijvoorbeeld terug te zien in verschillende
ontwikkelingen in pottenbakkerswiel)
- Rijken profiteerden van luxeproducten in geïsoleerde landschappen
- Groep rijken: bisschoppen, landheren, koningen, soldaten en hovelingen
- Ook rijken in de kloosters: monniken (Antony ‘de eerste’) tussen geestelijken en leken
in; werden zeer bewonderd; levend in ‘martelaarschap’; gemeenschappen, levend
onder bepaalde regels (stabiel en geordend leven)
- Regels soms ongeschreven (Agaune), soms geschreven: Caesarius en St. Benedictus:
later westerse norm; dagverdeling bidden, lezen, werken; the ‘Offices’ (liturgie,
waaronder zeven maal bidden)
- Kloosterlingen heilig door afzonderen van samenleving; dichtbij genoeg bij de centra
om belangrijk te zijn (bijv. band met de paus)
- Paus Gregory the Great (590-604)
o Meest verantwoordelijk voor de sterke machtspositie van de pausen
o Prijzen Regels van Benedictus
o Belang en macht van kloosterlingen benadrukt
- Christendom aanpast aan de nieuw ontstane situatie; nieuw ontstane situatie aangepast
aan het christendom
The Retrenchment of the East
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Bert123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.