Dit is een uitgebreide samenvatting van de hoofdstukken 6 t/m 17 van het Handboek Corporate Finance & Treasury (ISBN 8013). Deze samenvatting bevat een uitgebreide samenvatting per hoofdstuk. Dit boek wordt onder andere gebruikt voor de module Financiering van HBO SPD Bedrijfsadministratie, ook wel...
- Eigen vermogen is het vermogen dat door eigenaren aan een onderneming ter beschikking
is gesteld.
- De eigenaar kan het geld dat hij in een onderneming heeft gestort niet terugvorderen. Hij
heeft wel recht op de winst van de onderneming. Maar als de onderneming verlies maakt,
gaat dat ten koste van de waarde van de onderneming en dus van zijn vermogen. Dit is dan
ook de belangrijkste functie van eigen vermogen. Het is een buffer tegen verliezen.
- Voor verschaffers van vreemd vermogen is het dan ook een veilig gevoel wanneer een
onderneming relatief veel eigen vermogen heeft. Verliezen gaan namelijk in eerste instantie
ten koste van het eigen vermogen waardoor de terugbetaling van de schulden niet (direct)
ter discussie komt te staan.
- Wanneer een onderneming groeit, is er meer eigen vermogen nodig. Dit extra eigen
vermogen kan uit verschillende bronnen komen. Ten eerste kan het eigen vermogen
toenemen door winstinhoudingen. Als deze bron niet voldoende is, kan een ondernemer op
zoek gaan naar nieuwe eigenaren. Hij kan samen met een andere persoon een vof oprichten
of hij kan een deel van zijn onderneming verkopen door het uitgeven van aandelen.
- Voor beleggers is het rendement dat zij op het aandeel maken de belangrijkste reden om
een aandeel te kopen. Bij het beoordelen of een aandeel aantrekkelijk is of niet kijken
beleggers naar de verhouding tussen het rendement van dat aandeel en het risico dat zij
lopen wanneer zij dat aandeel kopen. Naarmate het risico hoger is, eisen zij een hoger
rendement.
- Wanneer beleggers in slechts een enkel aandeel beleggen, lopen zij een groter risico dan
wanneer zij hun geld spreiden over verschillende aandelen. Om het rendement te bepalen
dat zij eisen voor een specifiek aandeel, kijken zij eerst naar het rendement dat zij kunnen
behalen bij een goed gespreide portefeuille, ook wel marktportefeuille genoemd.
- Een voorbeeld van zo’n gespreide portefeuille is de AEX-index. Daarna vergelijken zij het
risico van het specifieke aandeel met het risico van de goed gespreide portefeuille.
- De verhouding tussen het risico van een specifiek aandeel en het risico van de goed
gespreide portefeuille geven we weer door middel van een Griekse letter β.
- Beleggers stemmen het door hun gewenste rendement af op deze β. Het onderzoek naar
de hoogte van de β is een onderdeel van het Capital Asset Pricing Model. Dit model is de
meest gebruikte methode om het gewenste rendement op aandelen te bepalen.
- Het aandelenvermogen duiden we ook wel aan als permanent vermogen. Hoewel aandelen
steeds van eigenaar wisselen, is er in principe geen sprake van aflossing van aandelen en
blijft het vermogen dus permanent beschikbaar.
, Par. 6.2 Het uitgeven van aandelen
- De onderneming zou kunnen vragen aan beleggers om uitsluitend hun vermogen ter
beschikking te willen stellen zonder directietaken te vervullen. Hoewel dit soms gebeurt,
namelijk bij een commanditaire vennootschap, vinden beleggers dit vaak niet interessant
vanwege het hoofdelijk aansprakelijk zijn.
- Bij een besloten vennootschap is de koppeling tussen eigenaarschap en directie in principe
verbroken.
- Als bewijs van eigenaarschap krijgen de eigenaren nu aandelen. Aandelen zijn
eigendomsbewijzen van een onderneming.
- De beloning voor aandeelhouders bestaat uit de uitkering van (een deel van) de winst. Dit
noemen we dividend.
- Aandelen die op naam staan noemen we private equity.
- Om de groep van beleggers aan te trekken die de mogelijkheid willen hebben om hun
aandelenportefeuille te wijzigen, kan de onderneming besluiten haar aandelen op de beurs
te laten verhandelen. De onderneming moet dan naar de notaris om de rechtsvorm te
wijzigen van een BV naar een NV, een naamloze vennootschap.
- De onderneming moet eerst een keuze maken op welke beurs zij haar aandelen wil laten
verhandelen. De meeste ondernemingen kiezen maar voor één beurs omdat de kosten van
een zogeheten beursnotering hoog zijn.
- Het uitgeven van aandelen noemen we een emissie.
- Wanneer aandelen voor het eerst naar de beurs worden gebracht, noemen we dit een
beursintroductie.
- Aandelen die op een beurs genoteerd staan, noemen we public equity.
- Voor de beursintroductie moet de directie een schatting maken van de waarde van de
onderneming. Dit doet zij meestal in samenspraak met de bank die de emissie begeleidt. Op
basis daarvan en van het aantal uit te geven aandelen stelt zij een emissiekoers vast.
- De bank die de emissie begeleidt, gebruikt deze koers echter uitsluitend als indicatieve
koers. Zij wil voorkomen dat de beleggers eigenlijk minder betalen voor de aandelen dan de
prijs die zij ervoor over hebben waardoor de emissieopbrengst suboptimaal is.
- Op de dag van de beursintroductie kunnen de beleggers door middel van een beursorder
aangeven of zij de aandelen willen kopen en tegen welke prijs. Op basis van deze orders
bepaalt de bank die de emissie begeleidt in samenspraak met de onderneming de
uiteindelijke emissiekoers. Hierna moeten de beleggers het geld overmaken naar de bank
van de onderneming en wordt de emissieopbrengst verdeeld over de oorspronkelijke
eigenaars.
- Vervolgens wordt bij speciale instellingen geregistreerd wie de eigenaars van de nieuwe
aandelen zijn. Dat gaat door middel van effectenrekeningen die beleggers aanhouden bij
speciaal daarvoor opgerichte instellingen. Deze instellingen noemen we custodians.
- Op de effectenrekeningen staat hoeveel aandelen van een bepaalde onderneming de
belegger bezit.
,- Wanneer een beursgenoteerde onderneming nieuw eigen vermogen nodig heeft, geeft zij
extra aandelen uit. Dit noemen we een vervolgemissie of seasoned issue. We onderscheiden
daarbij vrije en claimemissies.
- Bij vrije emissies kan iedereen de bewuste aandelen kopen.
- In geval van een claimemissie krijgen de zittende aandeelhouders een voorkeursrecht om
de nieuw uit te geven aandelen te kopen. Dergelijke claims zijn gedurende een bepaalde
periode op de beurs verhandelbaar. De houders ervan maken dan zelf de afweging of zij de
claim laten uitbetalen of de (relatief) goedkope nieuwe aandelen kopen.
Par. 6.3 Soorten aandelen
- Beleggers die beursgenoteerde aandelen kopen, hebben stemrecht op de zogeheten
Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA).
- Zaken waarover zij kunnen stemmen zijn de uitkering van de winst en de benoeming van de
commissarissen die de directie moeten controleren. Dit zijn de leden van de Raad van
Commissarissen (RvC).
- Soms richt een onderneming een aparte instelling op die alle aandelen met stemrecht
koopt. Deze instelling geeft zelf certificaten van aandelen uit. De houders van deze
certificaten hebben alleen recht op dividend en hebben geen stemrecht. Dit is een manier
om te voorkomen dat het stemrecht in verkeerde handen komt.
- Naast gewone aandelen kan een onderneming preferente aandelen uitgeven. Het verschil
tussen gewone aandelen en preferente aandelen heeft vaak te maken met de uitkering van
dividend.
- Als een onderneming dividend uitkeert, wordt eerst het dividend aan de houders van
preferente aandelen uitbetaald. Dit preferente dividend wordt meestal uitgedrukt als een
vooraf vastgesteld percentage van de nominale waarde van het aandeel.
- Uit het overgebleven deel van de winst wordt het dividend op de gewone aandelen
uitbetaald.
- Naast winstpreferente aandelen kan een onderneming andere preferente aandelen
uitgeven: beheerspreferente aandelen die privileges geven op het gebied van zeggenschap
en liquidatiepreferente aandelen die privileges geven in geval van bankroet of faillissement
van de vennootschap.
- Voor beleggers ligt het risicoprofiel van een preferent aandeel tussen dat van een obligatie
en een gewoon aandeel in ofwel tussen vreemd en eigen vermogen. De houders van
preferente aandelen zijn immers zekerder van dividendbetalingen dan de houders van
gewone aandelen. Wanneer de onderneming failliet gaat, staan zij echter net als de andere
aandeelhouders achteraan in de rij. Vanwege het lagere risico op preferente aandelen, is de
dividenduitkering lager dan die van gewone aandelen.
Par. 6.4 De aandelenbeurs
- De aandelenbeurs is een deelmarkt van de kapitaalmarkt. Deze beurs is voor beleggers van
groot belang omdat daar de koersen van aandelen tot stand komen.
, - Op de Nederlandse effectenbeurs, Euronext Amsterdam, staan ongeveer 200 aandelen
genoteerd. We kunnen deze aandelen in een aantal divisies onderbrengen: de AEX, de AMX,
de AScX index en ten slotte de aandelen die niet in een index zijn opgenomen.
- Ondernemingen worden op basis van de verhandelde omzet van hun aandelen in één van
deze divisies ingedeeld. Hoe zwaar een onderneming meeweegt in een index wordt bepaald
op grond van de zogenaamde marktkapitalisatie. Dit is een synoniem voor de beurswaarde
van de onderneming en deze wordt berekend als het product van het aantal uitstaande
aandelen en de beurskoers.
- De marktkapitalisatie is een indicatie voor de prijs waarvoor de onderneming gekocht of
verkocht zou kunnen worden. Bij deze methode moet rekening worden gehouden met het
feit dat lang niet altijd alle aandelen van een onderneming aan de beurs zijn genoteerd.
- Uit het begrip kapitalisatie of capitalization zijn de cap-afkortingen ontstaan. We
onderscheiden de aanduidingen: large cap, mid cap en small cap.
- Een overzicht van de drie indexen van AEX Amsterdam:
1. De AEX-index (Amsterdam Exchange Index)
Op deze deelmarkt staan de 25 meest verhandelde ondernemingen genoteerd. De
AEX-index weerspiegelt de financiële prestaties van deze ondernemingen. De
ondernemingen die deel uitmaken van de AEX-index worden large caps genoemd.
2. De AMX-index (Amsterdam Mid Cap Index)
De minder grote ondernemingen staan genoteerd in de zogenaamde AMX-index, die
we ook wel aanduiden als de mid cap-groep. Het gaat om 25 ondernemingen die qua
beursomzet onder de omzet van de fondsen van AEX-index zitten.
3. De AScX-index (Amsterdam Small Cap Index)
De AScX-index is de index van de small capfondsen. Het betreft aandelenfondsen die
naar omzet gemeten in de groep van 51 tot 75 behoren.
- In de Verenigde Staten vinden we twee zeer grote aandelenbeurzen waar wel 2.000
fondsen worden verhandeld. Het betreft de New York Stock Exchange (NYSE) en de National
Association of Securities Dealers Automated Quotation (NASDAQ).
- Voor kleine onderneming bestaat een multilaterale trading facility, de Nederlandse
Participatie Exchange (NPEX). Ondernemingen kunnen op deze beurs effecten uitgeven voor
minimale bedragen van 250.000.
- In tegenstelling tot Euronext Amsterdam wordt op de NPEX niet voortdurend gehandeld.
Slechts één keer per week worden vraag en aanbod op elkaar afgestemd.
- Het feit dat er geen voortdurende koersvorming is maar dat slechts één keer per week een
koers wordt vastgesteld, maakt dat deze marktplaats vooral interessant is voor institutionele
beleggers als pensioenfondsen en niet voor speculanten.
- De regels voor een notering op de NPEX zijn vrij soepel. De onderneming de haar aandelen
wil laten verhandelen moet een prospectus maken en deze in sommige gevallen laten
goedkeurden door de AFM en daarnaast zijn er nog voorwaarden ten aanzien van
winstgevendheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper patriciavlaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
