Stadssociologie onderwijs en onderwijs
Probleem 7. Religieuze identiteiten
- Via welke mechanismen verloopt de constructie van religieuze identiteiten (onder
christelijke en islamitische jongeren)?
- Wat betekenen secularisatie en purificatie?
- Welk mechanisme ligt ten grondslag aan het proces van radicalisering?
ARTIKEL DE KONING: ISLAM
Met een onderzoek onder Marokkaans- Nederlandse jongeren in Gouda probeert De
Koning aan te tonen dat jongeren nauwelijks nog tussen twee culturen in zitten met de
vorming van de identiteit, maar dat zij cultuur en religie juist proberen te scheiden.
Marokkaans-Nederlandse jongeren vertonen een grote mate van verscheidenheid in de
manier waarop zij hun moslimidentiteit formeren en de mate waarin en de wijze waarop
zij de islam praktiseren. Deculturalisering: de scheiding tussen cultuur en religie.
Onderzoeksvraag: Hoe construeren Marokkaans-Nederlandse moslimjongeren tussen 12
en 20 jaar in Gouda hun identiteit als moslim in relatie tot anderen binnen en buiten de
eigen groep?
RELIGIEUZE IDENTITEIT
De constructie van een religieuze identiteit gebeurt in interactie met anderen, binnen
en buiten de eigen religieuze of etnische groep en peergroup. Het proces van
onderhandelen, het maken van keuzes en het beargumenteren van deze keuzes, is de
basis voor de constructie van hun religieuze identiteit. Het gaat hierbij om identity
politics: onderhandelingen over de interpretatie van symbolen en over de zeggenschap
over instituties die deze symbolen produceren en in stand houden.
DECULTURALISERING
Moslimjongeren proberen hun identiteit te creëren door cultuur en religie van elkaar te
scheiden en religie te zuiveren van culturele invloeden. Bij de zuivere islam gaat het om:
- Schriftuurlijkheid: het zo letterlijk mogelijk volgen van geschreven tradities
- Een nadruk op een terugkeer naar de basisprincipes van islam
- De relevantie van islam voor alle aspecten van het leven van het individu en de
groep
DECULTURALISERINGSTHESE
Deculturalisering is volgens Roy het beste te begrijpen als een reconstructie van de
wereldgemeenschap van moslims op een puur religieuze basis door het
decontextualiseren van religieuze praktijken en verwerpen van culturele invloeden. Dit
betekent dat jongeren in de praktijk de islam zouden willen zuiveren van culturele
invloeden van het Westen en die van hun ouders en zo willen terugkeren naar de
essentie van de islam. Hierbij wordt de leefgemeenschap opnieuw ingericht door alleen
uit te gaan van religie en deze los te zien van de culturele context. De opkomst van de
mondiale islam (moderne communicatie) heeft geleid tot een scheiding tussen cultuur
, en religie. De migratie van moslims naar het Westen heeft ook geleid tot een verlies van
religieus gezag en dat de islam niet langer is ingebed in culturele en sociale relaties.
ONTWIKKELINGEN
De islam is in Nederland een belangrijk kader voor identiteitsvorming en reflectie
geworden. Hierbij hebben drie ontwikkelingen een rol gespeeld:
- Islamdebat: jongeren ervaren een strijd tussen twee identiteiten. Autochtone
niet-moslims zouden anders naar moslims kijken dan moslims naar zichzelf kijken.
Het islamdebat is ontstaat door negatieve relateringen aan de islam door
autochtone Nederlanders. De manier waarop jongeren het islamdebat ervaren
(als strijd tegen de islam) kan leiden tot het idee dat zij moeten kiezen tussen of
moslim zijn of Nederlander zijn.
- Religieuze overdracht: het is belangrijk dat jongeren al vanaf jongsaf te maken
krijgen met de overdracht van religieuze tradities. Ouders kaderen het gedrag van
jongeren in met behulp van de termen halal (toegestaan) en haram (verboden).
Jongeren krijgen verhalen over de profeet Mohammed te horen, leren bidden en
krijgen Koranles.
- Gender: naarmate jongeren ouder worden zetten ze het idee van een zuivere
islam strategisch in. Vooral meisjes gebruiken de zuivere islam als strategie om de
machtsbalans tussen jongens en meisjes gelijk te krijgen. De emancipatie van
meisjes wordt niet altijd als positief gezien, doordat het foute integratie is: te
Nederlands gedrag waardoor ze buiten de groep vallen. Een voorbeeld van het
strategisch inzetten op de zuivere islam is de eisen voor maagdelijkheid ook voor
jongens laten gelden, omdat dit idee niet uit de islam, maar uit de Marokkaanse
cultuur zou komen.
Het beroep op een zuivere islam van jongeren is een gevolg van de ontwikkelingen en
een strategische zet om hun eigen definitie van moslim-zijn kracht bij te zetten. Er
kunnen echter verschillende definities zijn van islam of de zuivere islam. Ouderen en
jongeren hebben ook verschillende ideeën over de islam. Kritiek op de deculturalisering
van Roy is dat hij gebruik maakt van een eenzijdige definitie van de zuivere islam.
Jongeren ontwikkelen een eigen identiteit door eigen keuzes van culturele repertoires te
maken. Het maken van keuzes is een kernproces geworden in de ontwikkeling van de
eigen identiteit.
Marokkaans-Nederlandse jongeren hebben net als autochtone jongeren waarden als
autonomie en authenticiteit geïnternaliseerd. Authenticiteit kan worden opgevat als het
idee dat iemands wijze van bestaan aansluit bij zijn of haar ‘echte’ identiteit en natuur.
De nadruk op islam wordt daarbij gecombineerd met een nadruk op authenticiteit.
CONCLUSIE
Het idee van een zuivere islam is leiden bij de vorming van een moslimidentiteit onder
jongeren. Deze constructie komt op in een omgeving waar veel nadruk ligt op
individualiteit en authenticiteit, waarin jongeren ongeacht de mate en wijze van
praktiseren worden gecategoriseerd als moslim en waarin zij de culturele repertoires
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper socialewetenschappeneur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
