Samenvattingen DBG Blok 2.2
Voedselovergevoeligheid
Voedselovergevoeligheid:
Allergie koemelk
Niet-allergische intolerantie coeliakie of gluten
Bij een baby tussen de vier en zes maanden is de kans dat er tolerantie bestaat voor voedsel het
grootst. Bijvoeding na zes maanden leidt dus tot groter risico op allergie. Bij vier maanden gaan
bijvoeden.
Bij koemelkallergie bij 9 maanden weer standaardvoeding weer reactie? dan bij 12 maanden
weer proberen weer reactie dubbelblinde placebogecontroleerde provocatietest
Signalen koemelkallergie:
- Direct na inname symptomen
- Ontstaan symptomen bij overgang borst- naar kunstvoeding (bij allergie overstappen op
intensief gehydrolyseerde kunstvoeding o.b.v. wei-eiwit of casseïne. Bij ernstige vorm
kunstvoeding o.b.v. vrije aminozuren)
- Aanhoudende klachten waarbij minimaal twee organen betrokken zijn (erytheem
roodheid vd huid, urticaria netelroos, rode vlekken op de huid)
- Atopie m.b.t. voedselallergie, constitutioneel eczeem, hooikoorts of astma
Geen enkel symptoom is specifiek voor koemelkallergie
Bij ernstige symptomen direct verwijzen naar kinderarts
Differentiaaldiagnose: lijst van mogelijke aandoeningen waaraan de patiënt kan lijden. Eerst kijken
naar voedingsfouten en infecties en dan pas aan allergie denken
Koemelkallergie kan overgaan in andere allergieën vanaf 3 jaar (meest voorkomende allergie bij
baby’s)
Kippeneiallergie kan verdwijnen vanaf 16 jaar
Pinda allergie blijft vaak bestaan (samen met kippenei de meest voorkomende allergie bij overgang
naar vaste voeding)
Acht meest voorkomende voedselallergieën: koemelk, kippenei, vis, schaal- en schelpdieren, tarwe,
pinda’s, noten en soja
Coeliakie: glutenintolerantie. Inflammatoire ziekte. Risico hierop is lager als gluten worden
geïntroduceerd tijdens lactatie. Ontstaat pas na de introductie van gluten. Coeliakie is een IgA-
gemedieerde glutenintolerantie die afwijkingen in het slijmvlies van de dunne darm veroorzaakt.
Tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut vermijden. Diagnose d.m.v. bloedonderzoek om de antistoffen in
het bloed te bepalen. Persoon mag hiervoor nog niet met glutenvrij dieet zijn begonnen
Lactose-intolerantie: tekort aan lactase zorgt voor malabsorptie. Kan worden aangetoond met
waterstofademtest of met eliminatiedieet (betrouwbaarst)
Bij een allergische reactie kunnen specifieke immunoglubuline-E-antilichamen betrokken zijn IgE-
gemedieerde voedselallergie. IgE hecht zich aan allergie-opwekkende stof (allergeen) en bepaalde
witte bloedcellen histamine komt vrij en heeft vaatverwijdend effect
Suiker beïnvloedt hyperactiviteit bij ADHD niet, voedseladditieven mogelijk wel
, Een diagnostisch dieet moet ten minste vier tot zes weken worden gevolgd voordat het resultaat
beoordeeld kan worden. Bij deficiëntie en onevenwichtig dieet eerst voeding verbeteren en daarna
pas eliminatiedieet starten. Bij aanvang van eliminatiedieet rekening houden met medicijngebruik,
seizoensinvloeden (inhalatieallergenen), placebo-effect, natuurlijke remissies en exacerbaties
Idealiter moet er voedselprovocatie worden verricht om na te gaan of de klachten optreden na
consumptie. Verschillende manieren zijn: dubbelblinde placebogecontroleerde voedselprovocatie,
enkelblinde provocatie (arts is op de hoogte van de volgorde), open provocatie (leidt ertoe dat
resultaten worden beïnvloed door subjectieve waarnemingen).
Voedselallergie kan niet d.m.v. bloedonderzoek worden aangetoond, want verhoofd sIgE kan ook
worden aangetoond zonder dat de patiënt klachten heeft. Wel nuttig is open eliminatieprovocatie ter
uitsluiting, maar niet om de allergie met zekerheid aan te geven. Om het wél aan te geven is er een
dubbelblinde placebogecontroleerde voedselprovocatietest.
Eliminatiediëten:
Koemelkeiwit vrij
- Aanduidingen op verpakkingen, broodsoorten checken (zonder bakverbeteraar; alison,
waddenbrood, zelfgemaakt. Geldt ook voor kippeneivrij en sojavrij)
- Geiten-/schapen-/paardenmelk niet geschikt i.v.m. kruisreactiviteit
- Deficiënties calcium, ribovlavine en eiwit eiwithydrolysaat aanbevolen
Kippeneivrij
- Aanduidingen op verpakkingen (mayo, globuline, albumine, enz.)
- Alternatieve rijsmiddelen bakpoeder en gist
- Geen deficiëntiegevaar, geen dieetproducten nodig
Sojavrij
- Sojaolie en sojalecithine hoeven niet geëlimineerd te worden m.u.v. anafylactische reactie
- Geen deficiëntiegevaar, geen dieetproducten nodig
Pindavrij
- Producten met geraffineerde pindaolie hoeven niet geëlimineerd te worden m.u.v.
anafylactische reactie. Ongeraffineerde producten worden wel afgeraden i.v.m. resten pinda-
eiwit
- Kruisallergie is mogelijk tussen pinda, soja, erwt en lupine
- Geen deficiëntiegevaar, geen dieetproducten nodig
Notenvrij
- Notenolie wordt afgeraden i.v.m. resten noteneiwit
- Kans op kruisallergie is hoog alle notensoorten elimineren
- Geen deficiëntiegevaar
- Gebruik van vette vis als bron van n-3 vetzuren als dieetproduct
Sesamvrij
- Bakkerijproducten kunnen (resten van) sesam bevatten
- Geen deficiëntiegevaar, geen dieetproducten nodig
Visvrij
- Kruisallergie mogelijk alle vissoorten elimineren
- Tekort aan n-3 vetzuren plantaardige oliën en noten en zaden toevoegen
Schaal- en schelpdiervrij
- Kruisallergie mogelijk alle soorten elimineren
- Geen deficiëntiegevaar, geen dieetproducten nodig
