Samenvatting colleges Beeldvorming van Spijsvertering 2 - Master geneeskunde jaar 1 van de Universiteit Antwerpen
Voornamelijk de belangrijkste punten/'theorie', weinig specifieke afbeeldingen
Jaar:
Digestieve oncologie – Slokdarm en maagkanker –
Beeldvorming
B. Op de Beeck – beeldvorming
Wat kun je verwachten van de radiologie
Slokdarmkanker
Types:
- Plaveiselcel carcinoma (95%) – frequent gepaard met HH-kanker, roken, alcohol, achalasia
en Lye-ingestie
- Adenocarcinoma – 70% van Barrett slokdarm (distaal/GEJ t.g.v. reflux)
- Zz. Lymfoom, leiomyosarcoom en metastase
Radiologie
- Endoscopie is meer gevoelig en direct bioptname
- Bariumstudies – lokaliseren en grens/extensie te bepalen en e.v. complicaties
o Infiltratief – kleine wand onregelmatigheid
o Endoluminale spread/polypoïde vernauwing
o Circumferentiele massa met luminale vernauwing – anullaire stenose (Progressief
voor vast naar vloeibaar)
o Ulceraties
o Varicoid
o Indicaties – niet meer detectie, enkel bij complicaties
Doorgroei naar trachea/fistelisatie – tracheo-bonchiale fistel (aankleuring
bronchiaalboom)
Post-stenting van obstructie
Doorgroei slokdarm-maag
- Echo-Endoscopie – mucosa evalueren, bij rood/wit beslag/abnormale zone zal men biopsie
nemen
o Lokale dieptebepaling van de tumor en e.v. lokale klierinvasie
o = diagnostisch
- CT ter differentiatie
o Beperkt voor primaire tumoren/kleine tumoren (geen differentiatie slokdarmlagen)
o Klierevaluatie en metastase naar structuren
Kijk naar aanwezigheid van vrij vlak tussen tumor en structuur
Verdachte klieren – evaluatie via PET-CT of mediastinoscopie
o Post-OP/Post-RT – follow-up
- PET-CT
o Hypermetabole activiteit (hoog glucose metabolisme) – Adeno- en
plaveiselcelcarcinoma zijn FDG-avide
o Enkel PET heeft lage sensitiviteit voor kleine letsels
CAVE infectieuze letsels kleuren ook aan
o Primaire tumor en metastasen
o Follow-up (enkel indien primaire tumor sterk FDG-avide)
- MR – enkel ter ‘problem solving’
o Botmetastase
o Kleine leverletsels – DD/ benigne letsels
- Laparoscopie en thoracoscopie - klierevaluatie
1
,Metastase
- Zeer agressieve tumor – geen serosa/beschermende laag aanwezig rondom slokdarm
o Eenmaal doorgroei dan direct lokale infiltratie van mediastinum
- Lymfogeen
o Bovenste 1/3e – anterior jugulaire keten, links supraclaviculair
o Midden 1/3e – paraoesofageaal, subdiafragmaal
o Onderste 1/3e – mediastinaal, paracardiaal en truncus coeliacus
Gastro-hepatische loge – naar portaal systeem van lever
= adenocarcinomen
- Hematogeen
o Longen – interstitieel longparenchym, maar geen invloed op de long (geen
bijkomende symptomen – solitaire noduli)
o Lever, bot en bijnier
Maag
3e meest voorkomen GI-tumor
- 95% adenocarcinoma
- Risicofactoren: roken, nitriet/nitraat (caustische agentia) en ingemaakte groenten
- T-stadiëring
o TIS = mucosa
o T1 = submucosa
o T2 = muscularis
o T3 = doorheen muscularis
o T4 = doorgroei omliggende organen
- Lymfeklieren in gastro-hepatische loge
- Neiging tot ‘spread’ via omentum majus = peritoneale carcinomatoses (intra-abdominale
disseminatie)
- Gevorderd = >T2, wanddikte > 1 cm, lymfadenopathie of levermetastase
Beeldvorming
- Endoscopie – evaluatie mucosa en bioptname
- Echo-endoscopie – T-stadiëring (voor kleine tumoren)
o Evaluatie van lagen, maar beperkte diepte
- Aanvullend CT bij grote/gevorderde maligniteit ter evaluatie lymfadenopathie en
levermetastase (Beter voor perigastrische zone/infiltratie)
- Bariumstudie – niet meer, weinig gevoelig; e.v. vullingsdefect, ulceraties, stenose
2
, Metastasen
- Peritoneale ligamenten
o Gastrocolisch (colon trans. en pancreas)
o Gastrohepatisch en hepatoduodenaal (lever)
- Hematogeen
o Lever – veneuze drainage, meestal multipele letsels systemische behandeling
o Bijnieren, ovarieel (Krukenberg), bot, rectale wand (Blumer shelf)
o Lymfatisch naar longen – parenchymaal infiltraat, noduli (geen klachten)
o Peritoneale seeding
o Linker supraclaviculaire loge = Virchow klier
- Directe uitbreiding – colon, lever en pancreas
- Hematogene spreiding met maag-metastase (melanoom, borst en long)
Andere types van maagkankers
Lymfomen
- NHL >> Hodgkin lymfoom
o Primair gastric lymfoom << Secundair
- Lymfoom = infiltratief met dikke wand, géén passage problemen
o Adenocarcinoom = lumenvernauwing en rigiditeit met moeilijke passage
- Kenmerken
o Diffuus infiltrerend, dikke vouwen en ulceratieve massa’s
o Spreiding via pylorus naar duodenum
o Hodgkin mimeert scirrhous carcinoma (borstkanker)
- Meestal secundair met beenmerginvasie, splenomegalie
- RX – maag met dikke plooien, geen infiltratie naar omliggende
structuren
Leiomyosarcoma
- Bloedingen met hemoptoe en pijn
- Altijd biopsiename
- Metastase
o Continue spreiding: colon, lever of pancreas
o Hematogeen: borst, melanoom of long
Pijlers van beeldvorming
- Lokale tumor extensie
- Locoregionale en systemische ziekte – uitzaaiingen
- Tumor respons op chemo/radiotherapie
- Tumor recidief
Algemeen:
- T-stadiëring echo-endoscopie
- N-stadiëring/Lokale klieren Echo-endoscopie
o Grotere tumor of verdere klieren CT
- Differentiatie tumorale of inflammatoire klieren niet alle maagkankers zijn
hypermetabool actief
o PET-CT geen primair onderzoek bij maagkanker – enkel indien primaire tumor FDG-
avide
- Longmetastase – CT meest sensitief, enkel probleem bij kleine letsels
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eryent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
