Week 1- Vrijheid van meningsuiting in een
democratische rechtsstaat
SyRi
SyRi is een systeem uit de wet SUWI (sociale zekerheid). In dit systeem staat iedere persoon
geregistreerd die gebruikt kan worden voor SyRi. SyRi geeft aan welke personen een hoog risico
hebben om fraude te plegen. Het doel van SyRi is daarom het tegengaan van fraude met betrekking
tot sociale zekerheid.
SyRi werd getoetst aan artikel 8 lid 2 EVRM (mag niet aan grondwet toetsen namelijk-gelet op 120
Gw).
SyRi drie stappen voor antwoord op de vraag is er gerechtvaardigd een inbreuk op artikel 8 lid 1
EVRM gedaan?:
1. Beperking voorzien bij wet?
Ja, de wet SUWI.
2. Heeft de beperking een legitiem doel?
Artikel 8 lid 2 EVRM noemt enkele legitieme doelen. De rechtbank doet hier een beroep op
bescherming van het economisch welzijn van het lang, maar ook belang tot bescherming van
de persoonsgegevens.
3. Belangenafweging- noodzakelijk in een democratische samenleving?
Niet proportioneel, er is niet aan de basisbeginselen van de AVG voldaan.
Conclusie: Geen gerechtvaardigde inbreuk op artikel 8 lid 1 EVRM.
Openbare communicatie
Bij communicatie en uitingsvrijheid is er altijd een zender en een ontvanger.
Maatschappelijke functie massamedia:
1. Informatie en mobilisatie
2. Interpretatie en opiniëring
3. Controle en kritiek
4. Ontspanning en amusement
Uitingsvrijheid
Beperkingen uitingsvrijheid:
1. Moraal en goede zeden
2. Rechterlijke onafhankelijkheid
3. Kunst en satire
4. Rol media als internetgeheugen.
Artikel 10 EVRM aspecten:
1. Mening koesteren
2. Inlichtingen of denkbeelden ontvangen
3. Inlichtingen of denkbeelden verzenden
,Informatie kan je passief ontvangen of actief vergaren.
Schema toetsingsystematiek (beperkingsclausule) artikel 8 of 10 EVRM:
Toetsingsystematiek (beperkingsclausule)= drie stappen doorlopen:
1. Beperking voorzien bij wet? (formele wet of ongeschreven)
2. Heeft de beperking een legitiem doel? (kijken naar lid 2)
3. Noodzakelijk in een democratische samenleving?
= dwingende maatschappelijke noodzaak (margin of appreciation) als de inbreuk:
Evenredig is met het legitieme nagestreefde doel
Redenen voor inbreuk zijn relevant en voldoende
1. Handyside-arrest- wat is uitingsvrijheid gelet op artikel 10
EVRM
Arrest uit 1976 omtrent artikel 10 EVRM. Ging over een rood schoolboekje, vertaald uit het Deens,
die schokkende berichtgeving bevatte. Dit boekje werd uitgegeven in Groot-Brittannië, de overheid
verbood het boekje vanwege moraal en losse zeden. Handyside stapte naar EHRM: ‘als uitgever heb
ik recht op vrijheid van meningsuiting’.
Toetsingssysteem langsgaan:
1. Beperking voorzien bij wet?
Ja, 1959/1964 acts.
2. Heeft de beperking een legitiem doel?
Artikel 10 lid 2 EVRM noemt enkele legitieme doelen. Hof noemt hier de bescherming van de
goede zeden in een democratische samenleving.
3. Noodzakelijk in een democratische samenleving?
Vrijheid van meningsuiting is de hoeksteen van een democratische samenleving, een van de
basisvoorwaarden voor vooruitgang en ontwikkeling van een ieder. Dit geldt ook voor
informatie of ideeën die beledigen, schockeren of verontrusten.
Hof oordeelt dat genomen maatregelen proportioneel en noodzakelijk waren om goede zeden te
beschermen. Geen schending van de eisen van artikel 10 EVRM.
Belangrijke punten:
Uitingsvrijheid in de zin van artikel 10 EVRM: hoeksteen van een democratische samenleving
en een basisvoorwaarde voor de ontwikkeling van de mens. Oftewel hoe belangrijk
uitingsvrijheid is.
Uitingsvrijheid houdt niet een recht tot belediging in, maar ook geen recht om beledigd te
worden.
Criteria 3 toetsingssysteem: noodzakelijk in de zin van dwingende maatschappelijke
noodzaak en proportioneel tot legitieme doel. Betekent dus niet onmisbaar.
2. Sunday Times- toepassing toetsingsystematiek + voorzien bij
wet
Van 1958-1961 werd er in Engeland een medicijn genaamd Distillers verkocht aan zwangere
vrouwen. De kinderen van deze vrouwen kregen afwijkingen. 1972 wilde Sunday Times een artikel
openbaren over deze onbehandelde casus. De fabrikant vroeg de overheid het te verbeiden,
vervolgens verbood Engeland de Sunday Times het artikel te openbaren omdat er sprake was van
, ‘contempt of court’, oftewel om de rechterlijke onafhankelijkheid te waarborgen kan een publicatie
leiden tot een schending van artikel 10 EVRM.
Toetsingssysteem langsgaan:
1. Beperking voorzien bij wet?
VK kent slechts een common law systeem. Of een wet is voorzien bij wet hangt van twee
vereisten af:
1. recht moet voldoende toegankelijk zijn: burger moet een indicatie hebben van welke
regels toepasbaar zijn bij een geschil.
2. recht moet duidelijk en precies zijn zodat burger gedrag er op kan aanpassen: een burger
moet kunnen voorzien, eventueel met juridische bijstand, wat consequenties van een
bepaalde zaak zijn. Voorzienbaarheid hoeft niet absoluut te zijn.
In casu was voldaan aan beide voorwaarden.
2. Heeft de beperking een legitiem doel?
Artikel 10 lid 2 EVRM noemt enkele legitieme doelen. Het waarborgen van het gezag en de
onpartijdigheid van de rechterlijke macht.
3. Noodzakelijk in een democratische samenleving?
De media heeft de taak zulke informatie en ideeën te verstrekken, het publiek heeft het recht
deze te ontvangen. Uit artikel 10 EVRM vloeit niet alleen dat de pers het recht heeft om het
publiek te informeren, maar ook goed te informeren als het om een zaak van publiek belang
gaat. Informatie die van belang is bij het publieke debat mag niet zomaar beperkt worden.
Het Hof vond de inmenging niet proportioneel aan het legitieme doel dat werd nagestreefd. Het was
niet noodzakelijk in een democratische samenleving om de onafhankelijkheid van de rechterlijke
macht te waarborgen.
Belangrijke punten:
Beperkingsclausule van artikel 10 lid 2 EVRM voor het eerst toegepast.
1. Beperking voorzien bij wet
Toegankelijk
Voldoende precies
2. Beperking heeft legitiem doel
3. Noodzakelijk in een democratische samenleving
Uit artikel 10 EVRM vloeit niet alleen dat de pers het recht heeft om het publiek te
informeren, maar ook goed te informeren als het om een zaak van publiek belang
gaat. Informatie die van belang is bij het publieke debat mag niet zomaar beperkt
worden.
Hof toetst marginaal aan beperkingssystematiek en neemt volgende punten mee:
Gemeenschappelijke internationale standaard
Aard recht
Legitieme doel
Algemene (politieke) keuzen in het land
Omstandigheden van het geval
3. Lingens- publiek persoon + feiten en waardeoordelen
Lingens is een Oostenrijkse journalist en publiceert in 1975 twee artikelen waarin hij de politicus en
voormalige kanselier Kreisky bekritiseerd. Kreisky doet aangifte en Lingens krijgt een boete wegens
smaad/laster. Volgens de regering is er geen sprake van een schending van artikel 10 EVRM.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper misterstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.