Week 3: Weekcasus Multiple Sclerose
Casus 1
Dhr H. is 71 jaar, getrouwd, twee kinderen en vijf kleinkinderen op wie hij allemaal erg gek is.
Vroeger werkte hij in de confectiebranche als optekenaar, maar werd op 31 jarige leeftijd, toen bij
hem de diagnose Multiple Sclerose werd gesteld in 1968 volledig arbeidsongeschikt verklaard. De MS
ontwikkelde zich erg langzaam en hoewel meneer de nodige ups en downs heeft gehad heeft hij
nooit daadwerkelijk een schub (exacerbatie) gehad. Wel heeft hij veel tijd voor onderzoek en
(experimentele) behandeling in het ziekenhuis doorgebracht. In de loop der jaren ging het lopen
steeds lastiger, maar meneer heeft tot twee maanden geleden wel kunnen lopen met twee 4-poot
krukken. Toen kreeg hij drie kleine herseninfarcten kort na elkaar. Het lopen is daarna behoorlijk
verslechterd. Hij ervaart veel minder kracht in zijn benen en ook het “stuur” is weg zoals meneer zelf
zegt. Zowel in zijn armen als in zijn benen voelt hij steeds vervelende prikkelingen. De problemen zijn
links groter dan rechts. Waar hij slecht tegen kan zijn hoge temperaturen. Verder is hij erg snel
vermoeid.
Meneer is nu ter revalidatie in Maartenshof, maar verwacht niet meer thuis te kunnen wonen. Zijn
vrouw vindt de zorg voor haar man erg zwaar en dat begrijpt hij maar al te goed: hij heeft hulp nodig
bij het opstaan, bij het wassen en aan- en uitkleden. Bovendien kan hij weinig doen de huishouding.
Waarschijnlijk komt het echtpaar dan in een aanleunwoning, maar daar heeft meneer nog niet zoveel
zin in. In Maartenshof heeft hij namelijk zeer veel aanspraak en dat vindt hij heel prettig. Hij is bang
om te vereenzamen.
Behandeldoel: Behandeling:
Transfers: Opstaan uit de stoel:
1. De patiënt de voeten goed onder de
SMART doel: Dhr. is in staat om over 3 weken stoel laten zetten,
weer zelfstandig op te staan uit bed of stoel door 2. De patiënt naar voren laten schuiven(of
middel van nieuwe aangeleerde transfers. op de billen laten wandelen) in de stoel,
3. De patiënt de romp naar voren laten
buigen,
Benoemen tijdens tentamen: 4. De patiënt zich op de armleuningen of
Gebruik gemaakt van chaining en de zijkant van de stoel met de armen
chuncking, de beweging in stukjes laten opdrukken.
gehakt en aangeleerd en daarna laat ik
ze achtereenvolgend weer uitvoeren. Opstaan uit bed:
Ik ga dit vaak herhalen totdat ik het goed 1. Patiënt knieën laten buigen,
vind gaan, zo maak ik gebruik van de 2. Patiënt arm naar de te draaien kant
plasticiteit van de hersenen. laten draaien,
Ik maak gebruik van motorisch leren: 3. Patiënt op de zij laten draaien,
o Cognitieve fase, 4. Patiënt de bips naar de te draaien kant
o Associatieve fase, draaien,
o Autonome fase. 5. Patiënt de benen van het bed laten
Fading in, eerst een stoel gebruiken met vallen,
armleuning of hoge zitting. 6. Patiënt overeind laten komen, met
Tijdens de behandeling rekening houden behulp van opdrukken met zijn armen,
met vermoeidheid wat vaak op de 7. Patiënt voeten goed onder het bed laten
voorgrond staat bij MS patiënten! zetten,
8. De patiënt naar voren laten schuiven (of
op de billen laten wandelen) in de stoel,
9. De patiënt de romp naar voren laten
buigen,
, 10. De patiënt zich op het matras laten
opdrukken met zijn armen.
Tot zit komen:
1. Kuiten goed tegen de rand van de stoel
aan,
2. Bips goed naar achteren brengen en
laten zakken,
3. Rustig gaan zitten.
Kracht afname benen:
1. Op de rand van de behandelbank, en
dan met fitnessapparaat die in het lokaal
staat de knie laten strekken (m.
quadriceps), door middel van bandje om
de enkel. (85% van 1RM, 3X7
herhalingen met pauzes ertussen van
minimaal 3 minuten).
Houding- balans: Zitbalans:
1. Patiënt zit in actieve zit op de rand van
SMART doel: Dhr. is in staat om over 6 weken de behandelbank, houding corrigeren en
weer volledig actief te zitten, dit houdt in zonder kijken of de patiënt dit kan hanteren.
te steunen op zijn armen of steun te hebben van 2. Als de patiënt dit kan dan kan je de
een rugleuning. patiënt uitleggen dat je hem duwtjes
gaat geven en dat de patiënt de houding
Benoemen tijdens tentamen: waarin hij zit hanteren. Eerst met de
Gebruik gemaakt van de plasticiteit van ogen open dan met de ogen dicht.
de hersenen, veel herhalen waardoor 3. Patiënt actief laten zitten en overgooien
het inslijpt. met een bal, de patiënt moet de actieve
Ik maak gebruik van motorisch leren: houding zien vol te houden.
o Cognitieve fase, 4. Dan de patiënt op een grote bal laten
o Associatieve fase, zitten en eerst kijken of de patiënt nu de
o Autonome fase. actieve zit weer kan behouden.
Fading in, eerst zit de patiënt op een 5. De volgende stap is om de patiënt uit
stevige ondergrond daarna wordt het balans te brengen door duwtjes.
moeilijker gemaakt door hem op een 6. De volgende stap is de patiënt een voet
grote bal te zetten. laten optillen en dan de actieve houding
Dubbeltaken: Actieve zit hanteren en goed behouden.
overgooien met een bal. 7. Dan op de bal met de patiënt gaan
Tijdens de behandeling rekening houden overgooien met een bal en kijken of de
met vermoeidheid wat vaak op de patiënt die houding kan hanteren.
voorgrond staat bij MS patiënten.
Gaan: Lopen:
1. Dhr. in de loopbrug laten staan en dan
SMART doel: Dhr. is in staat om over 6 weken een stukje laten lopen. Dan benoemen
weer veilig binnenshuis met de 2 vierpoten te dat ik zie dat zijn linker voet wat sleept
kunnen lopen. (klapvoet),
Dan 10X die linkervoet op de goede
Benoemen tijdens tentamen: manier neer zetten en dat dhr. een
Gebruik gemaakt van de plasticiteit van stukje laten lopen om te kijken hoe het
de hersenen, veel herhalen waardoor dan gaat. Dit een paar keer herhalen